آزمون‌‌های نظام مهندسی در رشته مهندسی عمران سه صلاحیت به شرح زیر دارد:

• آزمون نظام مهندسی عمران نظارت
• آزمون نظام مهندسی عمران اجرا
• آزمون نظام مهندسی عمران محاسبات 

در صورت قبولی در آزمون نظارت، شرایط لازم جهت دریافت پروانه اشتغال به کار مهندسی در زمینه نظارت برای شما فراهم می‌شود و شما بعد از عضویت در سازمان نظام مهندسی به عنوان مهندس ناظر سازه می‌توانید در این زمینه فعالیت کنید.

وظایف مهندس ناظر سازه

توانایی تحلیل نقشه‌ها

مهارت نقشه‌خوانی از مهارت‌های ابتدایی و ضروری برای یک مهندس عمران هست. برای هر ساختمان ۴ دسته نقشه تهیه میشود:

• نقشه‌های سازه
• نقشه‌های معماری
• نقشه‌های تاسیسات برقی
• نقشه‌های تاسیسات مکانیکی

برای مهندسین عمران و معماری، نقشه‌های سازه و معماری اهمیت بیشتری دارد.

آشنایی با نحوه گزارش‌نویسی و متون حقوقی

نامه‌نگاری اداری و نوشتن متون حقوقی از مهارت‌های مهمی است که به آن پرداخته نمی‌شود. یکی از حساس‌ترین متون حقوقی، گزارشات نظارت ساختمان است. تنها ابزار قانونی مهندس ناظر برای اینکه بتواند، وظیفه‌اش را انجام دهد، گزارشاتی است که به شهرداری ارسال می‌کند.

یک گزارش خوب می‌تواند در شرایط بحرانی، یک مهندس ناظر را از جریمه و مجازات تبرئه کند. بر عکس یک گزارش بد و ناقص می‌تواند بسیار برای مهندس ناظر، گران تمام شود. پس در  نوشتن گزارش باید بسیار دقت کرد. متن گزارش یک متن حقوقی هست که تک تک کلمات آن بار معنایی دارند. تا زمانی که اتفاقی رخ نداده است، کسی چندان به آن اهمیت نمی‌دهد. کافی است یک اتفاق بیافتد، یک تخلف روی دهد. آن وقت تک تک کلمات گزارش نظارت بر ساختمان اهمیت پیدا می‌کند.

آشنایی با قانون کار و روابط بین کارگران، پیمانکاران و کارفرمایان

عملیات ساخت و ساز در یک ساختمان، به دست پیمانکاران و کارگران ساختمان و زیر نظر کارفرما انجام می‌گیرد. بسیار از تخلفات ساختمانی مربوط به همین حوزه است. از وظایف مهندس ناظر ساختمان آشنایی با قانون کار است.

آشنایی با انواع خاک و شناسایی خاک‌های ناپایدار

شناخت خاک، بسیار در تصمیم‌گیری و کنترل پروژه تاثیرگذار است. البته شناخت خاک در گودبرداری‌های عمیق کافی نیست. باید از ابزارهای کنترل و پایش گود نیز استفاده کرد.  

 مهندس ناظر ساختمان باید، ارزیابی مناسبی از وضعیت خاک و گودبرداری داشته باشد. تصمیم گیری در خصوص پایداری سازی گود منوط به ارزیابی درست وضعیت خاک و گود است.

اجرای سازه نگهبان و مهاربندی دیواره‌های گودبرداری‌شده

اجرای سازه نگهبان نیز یکی از بحث‌های مرتبط با گودبرداری است. گودبرداری‌های غیر اصولی و بدون سازه نگهبان، ممکن است باعث آسیب دیدن ساختمان های مجاور و حتی تخریب یا ریزش گود شود.

 بررسی ساختمان‌های مجاور از لحاظ ترک‌خوردگی و شرایط مخاطره‌آمیز از وظایف مهندس ناظر ساختمان است. مهندس ناظر باید مرحله به مرحله ساختمان‌های مجاور را بررسی کند و در صورت مشاهده علائم ترک‌خوردگی یا نشست سریعا عملیات را متوقف و اقدامات پیش‌گیرانه را انجام دهد. در شرایط بحرانی، ساختمان همسایه باید تخلیه شود تا خطر جانی ساکنان را تهدید نکند.

از اهم وظایف مهندس ناظر ساختمان، کنترل اجرای صحیح سازه نگهبان است. متداول‌ترین شکل اجرای سازه نگهبان، سازه نگهبان خرپایی است.

توجه داشته باشید که موضوع گودبرداری و اجرای سازه نگهبان، حساس ترین مرحله اجرای ساختمان است.

منابع آزمون نظارت سال ۹۷

• قانون نظام مهندسی و كنترل ساختمان و آیين‌نامه‌های اجرایی آن (۱۳۹۰) و تصويب نامه شماره ۱۶۰۲۷۷/ت۵۲۶۶۰ ه‌ مورخ ۵/۱۲/۹۴ هيئت وزيران در مورد اصلاح موادی از آئين‌نامه اجرایی قانون و نظام‌نامه رفتار حرفه‌ای اخلاقی در مهندسی ساختمان
• مبحث اول (تعاريف)- (۱۳۹۲)
• مبحث دوم (نظامات اداری)- (۱۳۸۴)
• مبحث پنجم (مصالح و فرآورده‌هاي ساختمانی)- (۱۳۹۶)
• مبحث ششم (بارهای وارد بر ساختمان)- (۱۳۹۲) به همراه غلط‌نامه مربوطه
• مبحث هفتم (پی و پی‌سازی)- (۱۳۹۲)
• مبحث هشتم (طرح و اجرای ساختمان‌های با مصالح بنایی)- (۱۳۹۲)
• مبحث نهم (طرح و اجراي ساختمان‌های بتن‌آرمه)- ويرايش چهارم، چاپ دوم به بعد(۱۳۹۲) به همراه غلط‌نامه مربوطه
• مبحث دهم ( طرح و اجرای ساختمان‌های فولادی)- (۱۳۹۲) به همراه غلط‌نامه مربوطه
• مبحث يازدهم (طرح و اجرای صنعتی ساختمان)- (۱۳۹۲)
• مبحث دوازدهم (ايمنی و حفاظت كار در حين اجرا)- (۱۳۹۲)
• مبحث بيست و يکم (پدافند غيرعامل)- (۱۳۹۵)
• مبحث بيست و دوم (مراقبت و نگهداری از ساختمان‌ها)- (۱۳۹۲)
• آئين‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله ( استاندارد ۲۸۰۰) ويرايش چهارم (به همراه اصلاحیه مربوطه)
• راهنمای جوش و اتصالات جوشی در ساختمان‌های فولادی (بخش‌های نظارت و اجرا)- (۱۳۹۰)
• تحليل سازه‌ها و طراحی سازه‌های فولادی و بتنی (در حد اطلاعات دانشگاهی و كلی)
• روش‌ها و جزئيات اجرایی ساختمان
• گودبرداری و سازه‌های نگهبان
• مقررات، قوانين و ضوابط حقوقی و انتظامی مرتبط با ساخت و سازها

منبع: neginomran، دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان