پل سازه‌ای است كه شرایط عبور از روی یک مانع را فراهم می‌نماید بدون اینكه مسیر عبور از زیر خود را ببندد (كه در غیر این صورت سازه مذكور همانند سد عمل خواهد كرد). از پل معمولاً جهت عبور راه، راه‌آهن، عابر پیاده یا حتی كانال و خط لوله استفاده می‌شود. موانعی كه معمولاً قصد عبور از آن‌ها را داریم می‌تواند رودخانه، یک راه دیگر و یا دره باشد.

پل‌ها همواره بخش مهمی از جامعه ما بوده‌اند. این سازه‌ها همواره موضوع و كانون توجه فرهنگی و هنری در دوران باستان و عصر كنونی بوده‌اند. در طی تاریخ، پل‌ها مركز مناقشات بسیاری بوده و جنگ‌های فراوانی به خاطر آن‌ها رخ داده است و در بسیاری موارد، فتح این سازه استراتژیک تاثیر برجسته‌ای بر نتیجه نهایی جنگ داشته است.

مولفه‌های پل

اجزای اصلی تشكیل دهنده سازه پل عبارتند از:

• عرشه، شامل دال، شاه تیرها، خرپا
• یاتاقان‌های عرشه- كوله و پایه‌های پل
• فونداسیون كوله و پایه‌ها
• حائل‌ها، گاردریل و جان پناه‌های طرفین پل

به مولفه‌های بالاتر از تراز یاتاقان عرشه، روسازه پل و به اجزاء پایین‌تر از تراز یاتاقان، زیرسازه پل اطلاق می‌شود.

طبقه‌بندی پل‌ها

پل‌ها را می‌توان بر حسب طرق مختلفی طبقه‌بندی کرد:

• برحسب نوع استفاده: پل مجرای آب مثل كانال رودخانه، پل دره‌ای، پل عابرپیاده راه آهن یا خط لوله
• برحسب مصالح مورد استفاده برای ساخت پل: چوب، مصالح بنایی، آهن، فولاد، بتن مسلح، بتن پیش تنیده، پل آلومینیومی یا مصالح كامپوزیت
• بر حسب نوع روسازه: پل دالی، پل تیری، خرپایی، قوسی یا معلق - بر حسب نوع دهانه: ساده، پیوسته یا طره‌ای

موقعیت سطح تردد نسبت به سازه (روگذر، میان گذر) با تركیب این واژه‌ها می‌توان توصیفی عمومی از اكثر انواع پل‌ها ارائه کرده و یا آنها را نامگذاری و یا طبقه‌بندی کرد.

به طور مثال «پل قوسی خرپایی میان گذر با دهانه ساده». هرچند اكثر اوقات طبقه بندی پل‌ها به طور ساده تنها بر حسب نوع سیستم روسازه یا سیستم انتقال بار انجام می‌پذیرد به طور مثال پل معلق، ولی از دیدگاه مهندسی بهتر است همواره نامگذاری مفصل‌تری از پل ارائه کنیم.

+ منبع: فرهنگ اصطلاحات مهندسی پل، مولف: عبدالمتین ستایش