مقاله تحلیلی: تکنیک های کاهش زمین‌ لغزش

زمین‌لغزش ها، سالیانه، سبب مرگ ۳۰ تا ۵۰ نفر در ایالات‌متحده می شوند و همچنین طبق تحقیقات زمین‌شناسی ایالات‌متحده، ۳ میلیارد دلار خسارت وارد می کنند. مدیران ساخت باید از آنچه باعث لغزش زمین می شود و راه-های جلوگیری از آن آگاهی داشته باشند. در این مقاله انواع مختلف زمین‌لغزش ها، علت به وجود آمدن و روش های کاهش این رخداد بررسی می شود.

انواع زمین‌لغزش

شش نوع لغزش وجود دارد: ریزشی، واژگوني، لغزشي (چرخشی و انتقالي)، جریان دار، خزشي و پیچیده. نوع لغزش ها به نحوه ريزش مواد، حرکت یا جریان آن بستگي دارد. نوع پیچیده زمین‌لغزش ترکیبی از دو یا چند نوع رانش زمین است.

علت ایجاد زمین‌لغزش

زمین‌لغزش سه دلیل عمده دارد: زمین‌شناسی، مورفولوژی و فعالیت های انسانی.

زمین‌شناسی

علل زمین‌شناختی زمین‌لغزش شامل زمین‌لرزه، فوران آتش‌فشان و فرسایش خاک و سنگ است. بزرگ‌ترین زمین‌لغزش این نوع ناشی از فوران آتش‌فشان کوه سنت هلن در سال ۱۹۸۰ است. این زمین‌لغزش در کوه Cascade در ایالت واشنگتن با سرعت ۷۰ تا ۱۵۰ مایل در ساعت رخ داد. تا ۱۴ مایل پایین تر از رودخانه North Fork Toutle حرکت کرد و به عمق ۶۰۰ فوتی رسید.

مورفولوژی

زمین‌لغزش های مورفولوژیکی ناشی از تغییر در ساختار یک منطقه هستند. به‌عنوان‌مثال اگر آتش‌سوزی پوشش گیاهی را در یک شیب از بین ببرد، احتمالاً منجر به لغزش زمین خواهد شد. دلیل آن از بین رفتن ریشه است که به‌عنوان تثبیت‌کننده خاک عمل می کند. این اتفاق در حادثه آتش‌سوزی کالیفرنیا سال ۲۰۱۷رخ داد. در این آتش‌سوزی پوشش گیاهی از بين رفت. ارتفاع بالايي از گل‌ولای با سرعت بیش از ۳۵ مایل در ساعت به سمت سانتا باربارا جاری شد و ۱۷ نفر کشته شدند.

فعالیت های انسانی

فراتر از تغییر آب‌وهوا و ویراني زمین ناشي از مواردي همچون تخريب جنگل ها؛ نحوه ساخت جاده ها و سازه ها نیز می تواند خطرات زمین‌لغزش را افزایش دهد. این موارد عبارت‌اند از: شیب بندی نامناسب، زهکشی ضعیف و اختلال در لغزش های قدیمی. خطر در مناطقي که قبلاً لغزش زمین وجود داشته باشد، در مناطق با پوشش گیاهی و ریشه اي کمتر و مناطقي با زهکشی طبیعی کمتر و مناطقی که بارندگی مکرر یا سنگین دارد، افزایش می یابد.

تکنیک های کاهش زمین‌لغزش

باید اقدامات مهمی در رابطه با کنترل آتش‌سوزی، سیل و همچنین سیستم های هشدار زودهنگام انجام شود. در ادامه به تکنیک های مربوط به حوزه ساخت‌وساز اشاره می‌کنیم.

دیوارهای حائل

آجري، سنگي یا بلوکي

يک دیوار حائل بايد در زمين مسطح ساخته و از خاک‌ریزی با خاک رسی اجتناب شود زیرا خاک رس با آب سنگین می شود و فشار روی دیوار را افزایش می دهد. بهتر آن است که برای مصالح بستر و یک لایه از مصالح دیوار، حفاری با عمق کافی انجام شود. میزان پیشنهادی نیم تا سه چهارم اینچ بستر از سنگ شکسته است. این نوع بستر هزینه بیشتر اما زهکشی بهتری دارد و با یک‌بار تراکم در جای خود قرار خواهد گرفت.

تراکم کامل خاک پایین ترانشه بسیار مهم است. حفاری، خاک را سست می کند. برای جلوگیری از نشست دیوار، باید آن را محکم کرد. حتی نشست یک یا دو اینچی باعث ضعیف شدن دیوار خواهد شد.

بتن

نحوه تناسب دیوار حائل بتنی در موفقیت یا عدم موفقیت آن بسیار مهم است. عمق دال پایه از پایین باید حداقل دو فوت و زیر خط یخبندان باشد. دال پایه به‌طورمعمول پنجاه تا هفتاد درصد از کل ارتفاع دیوار (اندازه‌گیری شده از پایین پایه تا بالای بدنه) را شامل می‌شود.

بعد از حفر پی ها و قالب‌بندی دیوار، باید تقویت‌کننده‌هایی مانند میلگرد اضافه شود. اگر دیوار از چهار فوت بیشتر باشد، باید هر پی جداگانه ریخته شود. بعد از عمل‌آوری بتن، درزهای انقباضی در هر چهار تا شش فوت قرار می گیرند. در آخر قالب ها جدا و عایق‌بندی و سیستم زهکشی برای مقاومت در برابر لغزش خصوصاً در شیار پی ها، اجرا می شود.

میخکوبی خاک

میخکوبی خاک یک راه مقرون‌به‌صرفه برای تقویت زمین است. برای نصب میخ ها در دامنه های شیب دار مانند پرتگاه ها می توان از یک سکوی کار معلق از جرثقیل استفاده کرد.

برای پشتیبانی از حفاری موقت یا دائمی، یک دیوار حائل وزنی با استفاده از فولاد (میخ) مقاوم در برابر تنش، برای تقویت خاک ساخته می شود. به‌طورمعمول از بالا به پایین، خاک به‌صورت مرحله ای از عمق سه تا شش فوت حفر می شود. بعد از هر مرحله، میلگردهای فولادی مقاوم در برابر تنش در سوراخ های تقریباً افقی که در سطح حفر شده اند، قرار می گیرند. سپس در آن دوغاب ریخته می شود. سیستم زهکشی نصب و یک دیواره شاتکریت مسلح شده در مقابل آن قرار داده می شود. همچنین می توان از پنل های پیش ساخته برای نما استفاده کرد. در آخر، صفحات باربر به سر میخ ها متصل می شود. این کار تا عمق دلخواه دیواره تکرار می شود.

زهکشی افقی

زهکشی افقی می تواند برای کاهش فشار روی خاک استفاده شود. سوراخ ها داخل شیب بخش خاک‌برداری یا خاک‌ریزی حفر می شوند. سپس آن ها را با یک آستر متشکل از پلاستیک شکاف دار یا فلز سوراخ‌دار محصور می کنند.

استخدام یک حرفه ای

یک مهندس متخصص در زمینه کاهش خطر زمین‌لغزش می تواند به تهیه برنامه ای خاص برای یک پروژه ساخت‌وساز کمک کند. جنبه های بسیاری برای ارزیابی سطح خطر و تعیین تکنیک های ساخت‌وساز بهینه برای کاهش این ریسک ها وجود دارد.

جمع‌بندی

چندین روش ساختاری برای کاهش خطر لغزش زمین وجود دارد که شامل دیوارهای حائل، میخکوبی خاک و استفاده از زهکش های افقی است. کاهش خطر زمین‌لغزش را بخشی از مرحله برنامه‌ریزی پروژه خود قرار دهید. با یک حرفه ای کار کنید تا خطرات و تکنیک های مناسب کاهش ریسک را شناسایی کنید.

منبع

نوشته شده توسط تیم مترجمین موسسه 808

اگر دوست دارید به تیم مترجمین 808 بپیوندید، با ما تماس بگیرید.