مقاله تحلیلی: کاربرد GIS در ارزیابی و کاهش ریسک لرزه‌ ای

ریسک لرزه‌ای در مناطق شهری کل جهان به علت تلفات جانی احتمالی و آسیب گسترده به زیرساخت‌ها که در پی یک زلزله رخ می‌دهد، نگرانی مهمی برای مالکان محسوب می‌شود. ازآنجایی‌که منابع کاهش ریسک محدود هستند، نیاز به روشی برای ارزیابی ریسک و اولویت‌بندی سازه‌ها برای بهسازی لرزه‌ای در مقیاس شهری یا منطقه‌ای داریم. تخمین ریسک لرزه‌ای را می‌توان برای هر شهری با ادغام ابزارهای ارزیابی ریسک به‌منظور تشخیص حوادث لرزه‌ای مناطق شهری (RADIUS) و سیستم اطلاعات ژئوفیزیکی (GIS) انجام داد. مقاله زیر نشان می‌دهد که GIS اطلاعات مفیدی برای تصمیم‌گیری در فرآیند ارزیابی ریسک لرزه‌ای یک شهر در اختیار می‌گذارد.

مقدمه

ارزیابی آسیب‌پذیری سازه‌ها و سیستم‌های زیرساختی موجود موضوعی کلیدی در تعیین مؤلفه ریسک لرزه‌ای یک سازه است. افزایش آسیب‌پذیری، تهدید قابل‌ملاحظه‌ای را متوجه ایمنی ساختمان‌ها، بخصوص آن‌هایی که بدون پیروی از تدابیر لرزه‌ای آیین‌نامه‌های ساختمانی ساخته شده‌اند، می‌کند. ساختمان‌های آسیب‌پذیر زیادی در مناطق شهری وجود دارند لذا به علت محدودیت‌های اقتصادی و فیزیکی، مقاوم‌سازی تمامی آن‌ها تقریباً غیرممکن است؛ بنابراین ارزیابی مبتنی بر ریسک برای اولویت‌بندی ساختمان‌هایی که نیاز به بهسازی دارند، ضروری است. مدیریت ریسک حوادث شهری باید به شناسایی پر ریسک ترین نواحی بپردازد تا استفاده از منابع محدود را بهینه ساخته و یک طرح مدیریت بحران کارآمد برای کاهش خسارات احتمالی تهیه کند. همچنین در ارزیابی ریسک و برنامه‌ریزی مدیریت بحران لازم است که آسیب احتمالی به املاک و تلفات جانی محاسبه شود.

ارزیابی ریسک لرزه‌ای در نواحی شهری به دلیل کمبود داده، بودجه محدود و زمان‌گیر بودن اغلب چالش‌برانگیز است. ارزیابی آسیب لرزه‌ای بر اساس سناریو می‌تواند نقطه شروع خوبی در برنامه‌ریزی کاهش ریسک لرزه‌ای باشد.

تخمین ریسک لرزه‌ای برای یک ناحیه شهری نیاز به یکپارچه‌سازی وضعیت ساختمان‌های موجود و اطلاعات لرزه‌خیزی منطقه دارد. با بهره‌گیری از اطلاعات آسیب‌پذیری لرزه‌ای می‌توان آسیب مورد انتظار به یک گروه سازه‌ای موردنظر را که توسط شدت‌های مختلف زلزله ایجاد شده پیش‌بینی کرد. درجه و وسعت آسیب فیزیکی برای هر گروه ساختمانی را می‌توان از ماتریس‌های احتمال و منحنی‌های شکنندگی آسیب پیش‌بینی کرد. ماتریس احتمال آسیب نسبت ساختمان‌های آسیب‌دیده به تعداد کل ساختمان‌ها در یک گروه ساختمانی و شدت لرزه‌ای مشخص را در اختیار می‌گذارد. منحنی‌های شکنندگی احتمال افزایش بیش‌ازحد آسیب در یک سطح از تقاضای لرزه‌ای مشخص را برای یک گروه ساختمانی ارائه می‌کنند. ماتریس احتمال آسیب لرزه‌ای و منحنی‌های شکنندگی را می‌توان از داده‌های تجربی، شبیه‌سازی عددی، داده‌های آزمایشگاهی، نظرات متخصص و آنالیز هیبریدی به دست آورد. مطالعات زیادی برای شناسایی آسیب لرزه‌ای احتمالی و آسیب‌پذیری ساختمان‌های موجود انجام شده است. در ارزیابی آسیب‌پذیری از ماتریس‌های احتمال آسیب و شکنندگی لرزه‌ای برای توپولوژی‌های مختلف سازه‌ای استفاده می‌شود. از نتایج آن نیز برای ساخت ابزارهای ارزیابی آسیب لرزه‌ای استفاده می‌شود.

 تلاش‌های زیادی در سطح جهانی برای توسعه سیستم‌های نرم‌افزاری که خسارات ناشی از مخاطرات طبیعی مانند زلزله، طوفان، سیل و غیره را محاسبه کنند، صورت گرفته است. شناخته‌شده‌ترین ابزارها برای تخمین خسارت‌های مربوط به زلزله عبارت‌اند از: HAZUS، RADIUS، Haz-Taiwan و RISK-UE.

HAZUS ابزاری است که می‌توان از آن برای کاهش ریسک زلزله، آمادگی در برابر بحران، برنامه‌ریزی برای پاسخ و بازیابی و عکس‌العمل در برابر حوادث استفاده کرد. این ابزار در پلتفرم‌های GIS مانند Arc View و MapInfo پیاده‌سازی شده است. این برنامه امکان انجام سطوح مختلف تحلیل از محاسبات بر اساس مدل‌های ساده شده با استفاده از ابزارهای پیش‌فرض گرفته تا مطالعات بسیار دقیق بر اساس داده‌های دقیق مهندسی و ژئوتکنیکی برای یک ناحیه مطالعه مشخص را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. این روش بسیار جامع است به‌طوری‌که نقشه‌ها را تهیه و خسارات را با احتمال‌های مختلف محاسبه می‌کند. آژانس‌های مختلفی در ایالات‌متحده از HAZUS برای مدیریت ریسک زلزله استفاده می‌کنند. HAZUS برای پروژه‌های HazTaiwan و RISK-UE همراه با اصلاحاتی بر اساس خطر و آسیب‌پذیری منطقه به ترتیب در تایوان و اروپا استفاده شده است.

RADIUS یک ابزار ارزیابی ریسک است که در نرم‌افزار MS-Excel پیاده‌سازی شده است. کاربر در این نرم‌افزار مش‌های مستطیلی را انتخاب می‌کند که تقریباً مساحت موردنظر را نشان می‌دهند. به هریک از این مش‌ها ویژگی‌هایی اختصاص داده می‌شود و بعد RADIUS خسارات ناشی از یک سناریوی زلزله را با استفاده از ضرایبی که به‌صورت پیش‌فرض تعریف‌شده، محاسبه می‌کند. کاربر می‌تواند مقادیر این ضرایب را در هریک از نواحی مورد مطالعه تغییر دهد. بااین‌حال، این ابزار محاسبات بسیار تقریبی را برای خسارات ارائه می‌دهد و نتایج نیز به‌صورت مناسبی نمایش داده نمی‌شوند. RADIUS در سطح گسترده در کشورهای درحال‌توسعه برای آموزش مهندسان، معماران و مقامات دولتی استفاده می‌شود زیرا به‌راحتی در دسترس قرار دارد و حداقل منابع محاسباتی را لازم دارد.

اگرچه که ابزارهای نرم‌افزاری مانند HAZUS نتایج را با جزئیات زیاد ارائه می‌دهند اما این ابزارها برای شبیه‌سازی‌ و تخمین خسارت زلزله‌های کشورهای دیگر مثل هند مناسب نیستند زیرا ارزیابی خطر و آسیب‌پذیری در HAZUS با استفاده از داده‌هایی انجام می‌شود که برای ایالات‌متحده آمریکا، تایوان و اروپا قابل کاربرد است. مشکل دیگر روش HAZUS این است که نیاز به داده‌های شهری گسترده‌ای درباره ساختمان‌ها، جمعیت و فعالیت‌های اقتصادی دارد که معمولاً در همه کشورها موجود نیست. از طرفی دیگر باوجوداینکه روش RADIUS ساده است و نیاز به ورودی‌های محدودی دارد، توانایی پردازش پیشرفته را نداشته و تنها تخمین‌های تقریبی خسارت را ارائه می‌دهد.

ازاین‌رو کاربرد GIS در ارزیابی و کاهش ریسک لرزه‌ای در حال افزایش است. با تغییر مداوم جمعیت، ساختمان‌ها و اطلاعات زیرساختی در طول زمان، استفاده از GIS برای به‌روزرسانی مداوم پایگاه داده وسیع و مدیریت آن بسیار کارآمد است.

روش ارزیابی ریسک لرزه‌ای

ارزیابی ریسک لرزه‌ای عبارت است از محاسبه پیامدهای زلزله در یک ناحیه انتخابی ازنظر آسیب مورد انتظار و خسارت حاصل از یک سطح خطر مشخص که به یک المان مشخص وارد می‌شود. برای ارزیابی قطعی ریسک این محاسبه بر مبنای یک خطر مانند زلزله که دارای شدت مشخصی در یک موقعیت مشخص است، انجام می‌شود.

برای ارزیابی احتمالی ریسک پیامدها را می‌توان برای مدت‌زمان مشخصی در آینده تعیین کرد. ارزیابی ریسک عبارت است از ارزیابی خطر لرزه‌ای، آسیب‌پذیری سازه‌ها، تماس و در نهایت تخمین خسارت؛ بنابراین ریسک کلی را می‌توان به‌سادگی به زبان ریاضیاتی زیر بیان کرد:

این روش در شکل ۱ به‌صورت کلی نشان داده شده است.

مؤلفه‌های مختلفی که در ارزیابی ریسک استفاده می‌شوند در ادامه توضیح داده شده‌اند.

خطر لرزه‌ای

خطر لرزه‌ای حرکات زمین را که براثر یک زلزله تولید شده به‌صورت حداکثر شتاب زمین (PGA) یا دیگر پارامترهای مشابه مربوط به یک سناریو زلزله محاسبه می‌کند. پارامترهای حرکت زمین در ارزیابی قطعی رخداد لرزه‌ای مشخصی برآورد می‌شوند. در این حالت فرض بر این است که رویداد لرزه‌ای در موقعیت و عمق مشخص رخ می‌دهد.

شدت آسیب

شدت یک زلزله معیاری از اثرات مخرب زلزله بر ساختمان‌ها و دیگر سازه‌ها در یک مکان است. تلاش‌های زیادی انجام شده تا همبستگی بین شدت زلزله (یا مقیاس شدت) و پارامترهای فیزیکی مشخصی از حرکت زمین بخصوص حداکثر شتاب زمین (PGA) برقرار شود. آیین‌نامه استاندارد هندوستان شدت آسیب را به‌صورت مقیاس شدت MSK تعیین می‌کند نه مقیاس شدت اصلاح‌شده مرکالی (MMI).

 شکل ۱- روش تخمین خسارت با استفاده از ارزیابی شبکه

 آسیب‌پذیری لرزه‌ای

آسیب‌پذیری لرزه‌ای تمایل یک ساختمان یا نوعی از ساختمان‌ها را به آسیب در طول حرکات لرزه‌ای زمین تعیین می‌کند. چندین روش برای انجام تحلیل‌های آسیب‌پذیری وجود دارد. نوع روش انتخابی به هدف ارزیابی و داده‌های موجود بستگی دارد. در این مقاله، آسیب‌پذیری ساختمان‌ها در مقیاس‌های شدت لرزه‌ای ماکرو فرض شده است. این روش از ماتریس‌های احتمال آسیب (DPM ها) استفاده می‌کند که سطح آسیب منطبق برشدت حرکت زمین را به‌صورت یک ضریب احتمال شرطی در اختیار می‌گذارند. درجه آسیب‌پذیری ساختمان‌های مختلف بسته به ویژگی‌های هندسی و کیفی (مانند ارتفاع، ابعاد پلان، ترازهای ارتفاعی، عمر سازه و غیره) و ویژگی‌های سازه‌ای (مانند جرم، سختی، کیفیت ساخت، مقاومت، شکل‌پذیری ذاتی، وضعیت تنش، جابجایی‌های لرزه‌ای، پارامترهای رفتار غیرخطی و دیگر اطلاعات سازه‌ای) با یکدیگر متفاوت است؛ بنابراین دسته‌بندی سازه‌ها بر اساس انواع و کاربری‌های آن‌ها ضروری است.

نمایانی/ تماس

نمایانی عبارت است از دارایی‌ها اعم از ساختمان‌ها و آنچه در آن‌ها قرار دارد و افرادی که در معرض آسیب زلزله قرار دارند. ارزیابی پیامدهای یک زلزله بر روی نمایانی مستلزم ارزیابی مجزای هریک از اجزا است که در زیر شرح داده شده است.

شکل ۲- منحنی‌های آسیب‌پذیری برای انواع مختلف ساختمان

آنالیز جمعیت

آنالیز جمعیت، جمعیت کلی منطقه‌ای که در معرض زلزله قرار دارد را ارزیابی کرده و آن را به انواع مختلف ساختمان تخصیص می‌دهد. این ارزیابی به‌صورت شبکه مانند انجام می‌شود. جمعیت کلی در تمامی ساختمان‌ها در یک نوع کاربری مشخص از رابطه زیر به دست می‌آید:

که در آن F جمعیت ساکن در یک نوع کاربری مشخص و در یک زمان مشخص است.

 آنالیز دارایی‌ها

منظور از آنالیز دارایی‌ها در هر شبکه، ارزیابی اجزای سازه‌ای و غیر سازه‌ای و محتویات تمامی ساختمان‌ها است. ارزش اجزای سازه‌ای و غیر سازه‌ای یک ساختمان بر اساس نوع ساختمان و کاربری آن تعیین می‌شود. کاربری ساختمان‌ها به این صورت دسته‌بندی می‌شود: ۱) مسکونی، ۲) تجاری و ۳) صنعتی.

تخمین خسارت

منظور از تخمین خسارت، ارزیابی خسارات اجتماعی و اقتصادی است که احتمالاً در طول زلزله تجربه می‌شود. شکل‌های ۳ و ۴ یک نوع تخمین خسارت را نشان می‌دهند.

پیاده‌سازی در پلتفرم GIS

روشی که در بخش فوقانی به‌صورت کلی شرح داده شد، در Risk.iitb در یک پلتفرم GIS پیاده‌سازی شده است. ArcGIS به دلیل انعطاف‌پذیری وسیع در کاربرد و با توجه به الزامات چندبخشی پلتفرم GIS برای مدیریت شهری توسط مسئولان شهری به‌عنوان پلتفرم GIS برای این پیاده‌سازی استفاده شده است. این نرم‌افزار محاسبات گوناگونی را که پیش‌ازاین در این روش بیان شد، انجام می‌دهد. ازآنجایی‌که تعداد زیادی داده برای محاسبات مختلف موردنیاز است، این داده‌ها در پایگاه داده با فرمت .dbf ذخیره می‌شوند. نرم‌افزار در طول ارزیابی ریسک اصلاحات را برای این داده‌ها ممکن می‌سازد. نتایج ارزیابی ریسک علاوه بر نقشه‌ها در جدول نیز ارائه می‌شود که خسارات کلی را در یک زلزله سناریوی مشخص نشان می‌دهد. زمانی که نرم‌افزار اجرا شود، رابط کاربری اصلی مشابه شکل 6 به کاربر نشان داده می‌شود. این رابط دارای چندین کلید فرمان است که با کلیک کردن آن‌ها محاسبات مختلف انجام می‌شوند. گام‌های زیر فرآیندهای انجام ارزیابی ریسک را شرح می‌دهند (شکل ۵).

شکل ۳- یک نمونه گراف تخمین خسارت اجتماعی

شکل ۴- یک نمونه گراف تخمین خسارت اقتصادی

شکل ۵- رابط کاربری برای شروع ارزیابی ریسک لرزه‌ای

ورودی‌های اصلی و جزئیات ارزیابی

اولین گام، ورود اطلاعات موردنیاز برای انجام ارزیابی ریسک منطقه موردنظر است. این اطلاعات را می‌توان از منطقه یا شهر هدف برای شبیه‌سازی سناریوی زلزله جمع‌آوری کرد. گام‌های زیر برای ارزیابی ریسک لرزه‌ای با استفاده از GIS انجام می‌شوند:

۱- یک تصویر مرجع جغرافیایی از منطقه موردنظر وارد کنید. در صورت انجام ارزیابی شبکه‌ای، این نقشه می‌تواند یک نقشه اسکن شده از منطقه شهری موردنظر باشد. درصورتی‌که نقشه مشابهی به‌عنوان نقشه GIS قبلاً موجود باشد، می‌توان آن را بعد از تبدیل به یک فرمت تصویر مرجع جغرافیایی استفاده کرد. نقشه‌های GIS با فرمت سازگار با ArcGIS را می‌توان مستقیماً در نرم‌افزار GIS فراخوانی کرد. GIS از تصویر مرجع جغرافیایی برای ایجاد لایه‌ای از شبکه‌ها که دارای اندازه تعریف‌شده توسط کاربر هستند استفاده می‌کند تا آن‌ها را بر روی نقشه ایجاد کند.

۲-نقشه شبکه را به‌منظور خارج کردن شبکه‌هایی که در محدوده شهری موردنظر نیستند، ویرایش کنید.

۳- وزن شبکه را برای هریک از شبکه‌ها وارد کنید. یک نمونه از دسته‌بندی‌های متعارف وزن شبکه در جدول ۱ داده شده است. برای هر شبکه وزن انتخاب‌شده به مساحت زمین در آن شبکه بستگی دارد. برای شبکه‌هایی که دارای حجم زیادی از آب می‌باشند، وزن شبکه به‌طور مناسبی کاهش می‌یابد.

۴-اطلاعات مربوط به نوع خاک را برای هرشبکه وارد کنید.

۵- دسته‌بندی منطقه و وزن جمعیت را برای هر شبکه مشخص کنید. دسته‌های مختلف کاربری پیش‌ازاین شرح داده شده‌اند. مقادیر متعارفی که استفاده می‌شوند در جداول ۲ و ۳ ارائه شده است.

۶-نسبت کل مساحت ساخته شده مربوط به انواع مختلف ساختمان‌ها و دسته‌های کاربری در هرشبکه را مشخص کنید. در مثالی که در اینجا موردنظر قرار گرفته است، ساختمان‌ها به چهار نوع و سه نوع کاربری دسته‌بندی شده‌اند. بااین‌حال این نرم‌افزار می‌تواند تا پانزده نوع ساختمان و پانزده دسته کاربری را در خود جای دهد. برای استفاده از انواع بیشتر ساختمان‌ها، کاربر باید فایل‌های پایگاه داده را مطابق با آن به‌روزرسانی نماید.

 جدول ۱- نمونه دسته‌بندی وزن شبکه برای محاسبه مساحت منطقه

جدول ۲- نمونه دسته‌بندی منطقه بر اساس استفاده از ناحیه ساخته شده

جدول ۳- نمونه وزن جمعیت هر منطقه بر اساس کاربری زمین

۷-درصورتی‌که اطلاعات اصلی که در قسمت فوق شرح داده شد از مطالعات دیگر یا شبیه‌سازی‌های قبلی در دسترس باشد، آنگاه می‌توان از فایل پایگاه داده به‌صورت انتخابی استفاده کرد. در این شرایط نیازی به گام‌های ۲ و ۶ نیست.

۸-مساحت کلی ساخته شده ساختمان‌های منطقه موردنظر را وارد کنید. این مساحت همان مساحت کلی تمامی انواع ساختمان‌ها بوده و به‌صورت شبکه‌ای بر اساس دسته‌بندی منطقه و وزن جمعیت توزیع شده است.

۹-زمانی که در آن زلزله رخ می‌دهد را مشخص کنید.

۱۰-جمعیت کلی (شامل جمعیت ثابت و جمعیت در رفت‌وآمد) منطقه موردنظر را وارد کنید.

تمامی این ورودی‌ها در طول گام‌های مختلف ارزیابی ریسک لرزه‌ای موردنیاز هستند. ممکن است از این داده‌های جغرافیایی و فیزیکی برای ارزیابی ریسک‌های دیگر نیز استفاده شود بنابراین رابط نرم‌افزاری GIS باید با در نظرگیری احتمال توسعه این داده‌ها به خطرهای دیگر به‌صورت الگویی یکپارچه، توسعه یابد.

شکل ۶- نمونه نقشه‌های خروجی

خطر لرزه‌ای

نرم‌افزار GIS به کاربر امکان معرفی یک رخداد قطع را می‌دهد. دو روش برای تخمین حداکثر شتاب زمین (PGA) وجود دارد:

1. گزینه پیش‌فرض به کاربر امکان انتخاب یک زلزله تاریخی و یک رابطه کاهندگی را می‌دهد. ابزار نرم‌افزاری به کاربر این امکان را می‌دهد که از میان چند زلزله مهم رخ داده انتخاب خود را انجام دهد.
2. گزینه تعریف‌شده توسط کاربر از او سؤال می‌کند که پارامترهای زلزله مانند عرض و طول رومرکز زلزله، بزرگی گشتاوری زلزله و عمق مرکز زلزله را معرفی کرده و یک رابطه کاهندگی مناسب انتخاب کند.

پلتفرم GIS امکان محاسبه مستقیم فاصله منبع-سایت از نقشه شبکه برای استفاده در روابط کاهندگی را می‌دهد. PGA در مرکز هریک از مربع‌هایی که نشان‌دهنده یک شبکه هستند محاسبه می‌شود. درصورتی‌که نقشه خاک موجود باشد یا داده‌های خاک معرفی شده باشند، PGA در هریک از نقاط مرکز به‌منظور در نظرگیری ویژگی‌های خاک محل اصلاح می‌شود. این ورودی‌ها برای ارزیابی PGA در مرکز هریک از شبکه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند. این نتایج در جدول مربوطه در پایگاه داده در فرمت .dbf ذخیره‌سازی می‌شوند.

شدت زلزله و سطوح آسیب

شدت آسیب برای انواع مختلف ساختمان در هر شبکه بر اساس PGA تعیین می‌شود. ماتریس احتمال آسیب (DPM) رابطه بین شدت آسیب، خطر لرزه‌ای، MSK و سطوح آسیب را تعیین می‌کند. این مقادیر می‌توانند در صورت نیاز توسط کاربر اصلاح شوند تا هریک از ویژگی‌های خاص منطقه موردنظر یا دیگر الزامات خاص شبیه‌سازی در نظر گرفته شود. لازم است که جمعیت در انواع مختلف ساختمان‌ها در هریک از شبکه‌ها به‌منظور ارزیابی خسارت‌ها توزیع شود. نرم‌افزار GIS دو گزینه را بسته به دسته‌بندی منطقه و وزن شبکه، برای توزیع جمعیت کلی به هریک از شبکه‌ها در اختیار می‌گذارد. در این گام تعداد افراد در هر ساختمان در زمان زلزله ارزیابی‌شده و به جدول مربوط به نقشه ساختمان اضافه می‌شود. این مقادیر می‌توانند در صورت نیاز توسط کاربر اصلاح شوند تا هریک از ویژگی‌های خاص منطقه موردنظر یا دیگر الزامات خاص شبیه‌سازی در نظر گرفته شود.

تخمین خسارت

در این گام، تعداد افراد صدمه‌دیده و تعداد قربانی‌ها ارزیابی می‌شوند و این داده‌ها در فیلدهای جدید به جدول مربوط به نقشه شبکه اضافه می‌شوند. نرم‌افزار به‌منظور تخمین خسارات اقتصادی ارزش اجزای سازه‌ای، اجزای غیر سازه‌ای و ارزش محتویات هرشبکه را ارزیابی می‌کند. مقادیر این داده‌ها که قیمت را در واحد مساحت هریک از اجزا و محتویات ارائه می‌دهند، در فایل‌های پایگاه داده ذخیره می‌شوند. در این گام با استفاده از ارزش اجزا و محتویات سازه‌ای و غیر سازه‌ای، سطح خسارات اقتصادی ارزیابی می‌شوند و فیلد جدیدی به جدول مربوط به نقشه شبکه اضافه می‌شود.

تولید نقشه‌ها و جدول نتایج

ارزیابی ریسک که در بخش فوقانی شرح داده شد، در نهایت باعث افزایش فیلدهای جدید که دارای مقادیر PGA، MSK و خسارات وارد به هر شبکه در نقشه شبکه شهر هستند، می‌شود. نقشه‌هایی که با رنگ کدگذاری شده‌اند همراه با این نتایج به‌صورت خودکار توسط نرم‌افزار تولید می‌شوند.

 هر رنگ به هریک از محدوده‌های صدمات، تلفات جانی و خسارات اقتصادی اختصاص داده می‌شود که کمک می‌کند نواحی دارای آسیب گسترده، سریعاً تشخیص داده شوند. نقشه‌های تولیدشده شامل نقشه‌های کانتور PGA، نقشه‌های شدت آسیب، نقشه‌های جراحات، نقشه‌های تلفات جانی و نقشه‌های خسارات اقتصادی هستند. علاوه بر تولید نقشه‌های فوق، جدولی از نتایج نیز تولید می‌شود. این جدول به‌عنوان یک فایل در پایگاه داده ذخیره می‌شود و دارای سه ستون است: تعداد کل صدمات، تعداد کل تلفات جانی و خسارات اقتصادی کلی که در ناحیه موردنظر به وجود می‌آید. این مقادیر با جمع‌کردن صدمات، تلفات جانی و خسارات اقتصادی مربوط به هر نوع ساختمان در هرشبکه محاسبه می‌شوند. نتایج به‌صورت یک فایل داده در آدرس خروجی ذخیره می‌شوند.

نتیجه‌گیری

فرآیند ارزیابی ریسک باید ازنظر علمی مطمئن باشد ضمن اینکه نتایج باید به‌سادگی توسط کارفرمایان مختلف قابل‌درک باشند. استفاده از یک پلتفرم GIS برای توسعه ابزارهای ارزیابی ریسک لرزه‌ای این فرصت را داده که این دو مورد با هم لحاظ شوند. یک ابزار ارزیابی ریسک بر پایه GIS می‌تواند ارزیابی ریسک لرزه‌ای را با در نظرگیری گزینه‌های زیادی در زمینه خطر و آسیب‌پذیری انجام دهد. نتایج به شکل جداول و نقشه‌های رنگی کدگذاری شده بر اساس پارامترهایی مانند صدمات، تلفات جانی و خسارت اقتصادی در ناحیه موردنظر تولید می‌شوند. پلتفرم GIS تولید و نمایش نقشه‌های شماتیک گوناگون را تسهیل می‌کند. نتایج ارزیابی ریسک به محدوده داده‌های موجود بستگی دارد. ارزیابی دقیق نیاز به داده‌های جزئی دارد که یا موجود نیستند و یا تفسیر آن‌ها دشوار خواهد بود توسعه نرم‌افزار برپایه GIS این فرصت را برای مسئولان شهری گوناگون در اختیار می‌گذارد تا مهم‌ترین داده‌ها را برای انجام ارزیابی ریسک لرزه‌ای تفسیر کنند. این کار باعث می‌شود یک ارزیابی ریسک لرزه‌ای دقیق در تعداد زیادی از نواحی شهری انجام شود .

منبع

نوشته شده توسط تیم مترجمین موسسه 808

اگر دوست دارید به تیم مترجمین 808 بپیوندید، با ما تماس بگیرید.

دریافت فایل PDF مقاله برای اعضای VIP رایگان است. سایر کاربران با پرداخت ۵۰۰ تومان می توانند اقدام به دریافت این فایل کنند.