مقاله تحلیلی: برج ویلیس، شاهکاری از فضلور الرحمان خان

برج ویلیس که قبلاً با نام سیرز شناخته می‌شد، یک سازه نمادین در شهر شیکاگو است. برج مذکور توسط فضلور الرحمان خان بزرگ طراحی‌شده است.

برج سیرز که امروز با نام فعلی ویلیس شناخته می‌شود قطعاً از افتخارات باشکوه مرحوم فضلور الرحمان خان به‌حساب می‌آید. در سال ۱۹۷۴ با افتتاح ویلیس لقب بلندترین ساختمان جهان روی این برج قرار گرفت و این رکورد ۲۴ سال پابرجا ماند.

برج ویلیس اولین برجی است که در آن از سیستم لوله‌ای استفاده شده است. این سیستم همان‌طور که از نامش می‌توان حدس زد از تعدادی لوله بلند تشکیل‌شده که یک ستون قطور را تشکیل میدهند. این نوع طراحی، دو مزیت مهم را به همراه دارد. میزان مصرف فولاد موردنیاز را کاهش می‌دهد و به‌طور هم‌زمان نیاز به مهاربندهای داخلی در برابر نیروی باد را از بین می‌برد.

برج ویلیس یکی از نمادی‌ترین سازه‌های جهان یک ساختمان ۱۱۰ طبقه در قلب شهر شیکاگو است. برج ویلیس هنوز هم جز ساختمان‌های بلندمرتبه جهان محسوب می‌شود.

ماجرای برج ویلیس از سال ۱۹۶۹ آغاز شد. زمانی که شرکت سیرز  تصمیم گرفت برجی را برای نیاز کارکنان خود به شکل یک فضای اداری بسازند. در آن زمان شرکت توسط ۳۵۰ هزار نفر کارمند داشت.

آن‌ها بلافاصله از کمک معماران شرکت SOM استفاده کردند. کلنگ ساخت آن در سال ۱۹۷۰ به زمین خورد و ساخت آن کمی بیش از سه سال به طول انجامید.

میزان کل بتن مصرف‌شده برای ساخت برج ویلیس برابر با میزان بتن موردنیاز برای ساخت یک اتوبان با ۸ لاین به طول ۸ کیلومتر بود.

شرکت سیرز تا سال ۱۹۸۸ در برج ویلیس ماندگار شدند. در همان سال تصمیم گرفتند که برج را بفروشند و از آن خارج شوند. برج تا سال ۲۰۰۹ با نام برج سیرز شناخته می‌شد.

در سال ۲۰۰۹ برج توسط گروه سهامی ویلیس، کارگزار بیمه جهانی خریداری شد. آن‌ها نام برج را بلافاصله بعد از خرید به برج ویلیس تغییر دادند.

عرشه هوایی شیکاگو در برج تازه تغییر نام داده‌شده ویلیس تحت تأثیر یک نوسازی با هزینه چندین میلیون دلاری قرار گرفت که در سال ۲۰۰۹ شروع شد.

این پروژه منجر به ساخت یک بالکن شیشه‌ای شد. مجموعه‌ای از سطوح شیشه‌ای در طبقه ۱۰۳ که یک نمای بدون محدودیت را برای بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد. این بالکن دارای کف شیشه‌ای است و تماشاگران می‌توانند از ارتفاع ۱۵۳۵ فوتی که معادل ۴۶۷ متر است زمین زیر پای خود را نگاه کنند.

فروشگاه هوایی آن نیز در ماه مِی سال ۲۰۱۱ افتتاح شد. این جایگاه یک فضای 7500 فوت مربعی معادل ۲۲۸۶ مترمربع خرده است که شامل مغازه‌های خرده‌فروشی و کافی‌شاپ می‌شود.

شرکت SOM با معمار  Bruce Graham و مهندس سازه یعنی فضلور الرحمان خان برای طراحی ساختمان اداری جدید سیرز قرارداد بستند. آن‌ها سیستم لوله‌ای جدید که شهرت جهانی هم داشت را انتخاب کردند. این سیستم شامل مجموعه‌ای از سازه‌ها به شکل مکعب‌های توخالی با ارتفاع متغیر است که در یک ماتریس ۳ در ۳ دور یکدیگر جمع شده‌اند. این روش ساخت باعث میشد که یک نمای جذاب برای برج ویلیس ایجاد گردد. اولین ساختمانی که با این سیستم جدید خلاقانه ساخته شد، ساختمانی  چهل‌وسه طبقه در شهر شیکاگو بود.

سیستم لوله‌ای می‌تواند از فولاد یا بتن یا ترکیبی از هر دو ساخته شود. سیستم بهسازی خلاقانه فضلور الرحمان خان شهرت فراوانی پیدا کرد تا جایی که در دهه ۱۹۶۰ بیشتر ساختمان‌های بلندتر از ۴۰ طبقه به سمت استفاده از این سیستم ساخت سوق پیدا کردند.

ساخت به این روش باعث می‌شود سازه در برابر بارهای جانبی توسط اعضای طره‌ای توخالی به طرز مؤثری مقاومت کند. اطراف سازه‌های مذکور توسط ستون‌های محیطی بسته شده که خود این ستون‌ها نیز به‌واسطه تیرهای محیطی به هم متصل می‌شوند.

تعداد ستون‌های داخلی بسیار اندک است و در مرکز قرار گرفته‌اند و فقط کافی است که در برابر بارهای ثقلی مقاومت کنند. فضای بین ستون‌های خارجی و داخلی با تیرها و خرپاها پوشش داده‌شده است و فضای مذکور به یک سالن بدون ستون شباهت دارد.

سیستم لوله‌ای فضلور، بخشی از بارهای ثقلی را به قاب‌های پیرامونی خود منتقل می‌کند و بنابراین توانایی آن در مقابله با واژگونی ناشی از اعمال بارهای جانبی بهبود می‌یابد.

برج ویلیس به نماد آسمان شهر شیکاگو تبدیل‌شده است. حتی از نگاه استانداردهای امروزی، برج ویلیس یک کار عظیم و یک شاهکار مهندسی واقعی به‌حساب می‌آید.

زیربنای کل آن حدود 418064 مترمربع فضای خالص مفید در ۱۱۰ طبقه است. وزن کلی سازه در محدوده ۲۲۲ هزار و ۵۰۰ تن است. ۷۶ هزار تن از وزن مذکور به‌تنهایی مربوط به فولاد است. طرح کلی برج همچنین از یک بسته سیگار الهام گرفته‌شده است.

کل ساختمان توسط 2000 کارگر طی مدت ۳ سال ساخته شد. برج ویلیس در اصل حدود ۱۷۵ میلیون دلار هزینه برده است و تا سال ۱۹۹۸ بلندترین ساختمان جهان به‌حساب میآمد. هر طبقه از برج به دهانه‌های ۷۵ فوتی یعنی ۲۳ متری به‌صورت بدون ستون تقسیم می‌شود. این نوع طراحی یعنی سالن بدون ستون به انعطاف‌پذیری معماری و کارایی فضای اداری کمک می‌کند.

برج ویلیس در سال ۲۰۱۵ توسط Blackstone Group باقیمت ۱.۳  بیلیون دلار خریداری شد که این خرید بزرگ‌ترین معامله انجام‌شده در آن زمان در شهر شیکاگو بود.  در برج ویلیس در حال حاضر یک پروژه نوسازی با هزینه ۵۰۰ میلیون دلار در حال انجام است. برنامه زمان‌بندی بدین‌صورت است که پروژه مذکور در تابستان سال ۲۰۱۹ تکمیل شود.

 منبع

نوشته شده توسط تیم مترجمین موسسه 808

اگر دوست دارید به تیم مترجمین 808 بپیوندید، با ما تماس بگیرید.

دریافت فایل PDF مقاله برای اعضای VIP رایگان است. سایر کاربران با پرداخت ۵۰۰ تومان می توانند اقدام به دریافت این فایل کنند.