در زمین‌شناسی، یک گسل، شکستگی یا ناپیوستگی در حجم سنگ است که در اثر جابجایی توده سنگ رخ می‌دهد. گسل‌های بزرگ در پوسته زمین نتیجه عمل نیروهای تکتونیکی صفحه زمین است که با تشکیل بزرگ‌ترین مرزها بین صفحات در مناطق فرورانش یا گسل‌های انتقالی همراه است. انتشار انرژی همراه با حرکت سریع گسل علت اکثر زمین‌لرزه‌ها است.

صفحه گسل، صفحه‌ای است که نشان‌دهنده سطح شکست یک گسل است. اثر گسل یا خط گسل محل تقاطع صفحه گسل با سطح زمین است. خط گسل خطی است که معمولا برای نشان دادن یک گسل روی نقشه زمین‌شناسی رسم می‌شود. از آن‌جایی که گسل معمولا یک شکست کامل نیست، وقتی که زمین‌شناسان به ناحیه تغییر شکل پیچیده مرتبط با صفحه گسل می‌پردازند، از آن با عنوان ناحیه گسل یاد می‌کنند.

به دلیل اصطکاک و سختی سنگ‌های تشکیل‌دهنده، صفحه‌ها نمی‌توانند به راحتی از یکدیگر عبور کنند و بنابراین گاهی همه حرکت‌ها متوقف می‌شوند. بنابراین تنش ایجاد می‌شود و زمانی‌که به تنش به سطحی بیش‌تر از آستانه کرنش برسد، انرژی بالقوه متراکم‌شده در گسل آزاد می‌شود. با توجه به حالت مایع سنگ، کرنش به صورت کلی و آنی رخ می‌دهد.

پوسته و گوشته نرم، به تدریج از طریق برش جمع می‌شود، در حالی‌که پوسته‌ی شکننده به وسیله آزاد شدن تنش و شکست آنی واکنش نشان می‌دهد و در نتیجه‌ی حرکت در امتداد گسل رخ می‌دهد. گسل در سنگ‌های شکل‌پذیر می‌تواند بلافاصله زمانی‌که نرخ فشار خیلی بزرگ است، آزاد شود. انرژی آزادشده توسط آزاد شدن فشار آنی سبب زمین‌لرزه می‌شود.

منبع