سقف سازه‌ای تیرچه بلوک یا سقف تیرچه دال در حقیقت سقف‌هایی است که از ترکیب تیرچه بتنی، فلزی خودایستا (کرومیت) فلزی غیرخودایستا (تیرچه تام) و دال بتنی که روی آن به صورت بتن‌ریزی درجا تشکیل می‌شود.

این سقف‌ها هم در سازه‌های فلزی و هم در سازه‌های بتنی قابل اجرا هستند.

بلوک چیست؟

بلوک قطعه‌ای است سفالی یا بتنی که بین تیرچه‌ها قرار گرفته و هیچ نوع باری را تحمل نمی‌کند و فقط به منزله قالب بندی بتن بالا و همچنین قالب‌بندی جان تیر T شکل برای بتن درجا است. ابعاد بلوک ۲۵×۲۰×۴۰ است و اگر بار سقف زیاد یا دهانه بزرگ باشد که مجبور باشیم از تیرچه با خرپای بلند استفاده کنیم، در این صورت باید بلوک با ارتفاع ۲۵ سانتی‌متر بکار برده شود. جنس بلوک باید طوری باشد که با بتن در جا ترکیب شیمیایی نداشته باشد.

تیرچه چیست؟

رایج‌ترین نوع تیرچه در ایران که اکثر مهندسین ایرانی از آن استفاده می‌کنند، تیرچه با خرپا است که این نوع تیرچه از خرپا که اغلب از میلگرد ساخته می‌شود، ساخته شده است. اگر برای ریختن بتن پاشنه از قالب سفالی استفاده شود، به آن تیرچه با کفشک گفته می‌شود. تیرچه پیش‌فشرده نیز در بعضی از ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. میلگرد به کار رفته در این نوع تیرچه‌ها با حد روانی بالا بوده و در ساختن این نوع تیرچه‌ها قبل از انجام بتن ریزی میلگردهای به کار رفته در تیرچه را تحت کشش قرار داده و سپس بتن‌ریزی تیرچه را انجام می‌دهند و پس از سخت شدن بتن میلگردها را آزاد می‌کنند و بدین وسیله بتن تیرچه قبل از بارگذاری تحت فشار قرار می‌گیرد.

اجزای تشکیل دهنده خرپای تیرچه:

• میلگرد بالا
• میلگرد مارپیچ یا عرضی
• آهن پایین یا میلگردهای کششی

نکته: برای این که چسبندگی بیشتری بین فولاد و بتن ایجاد شود، بهتر است که تمام میلگردها به صورت آجدار استفاده شود.

انواع سقف تیرچه بلوک:

• تیرچه بتنی با پاشنه بتنی
• تیرچه بتنی با پاشنه سفالی (تیرچه سفالی یا فوندوله‌ای)
• تیرچه فلزی (کرومیت)

محدودیت‌های سقف تیرچه بلوک:

حداکثر فاصله ۲ تیر نباید از ۷۰ سانتی‌متر بیشتر باشد ولی اغلب مهندسین ایرانی فاصله ۲ تیرچه را ۵۰ سانتی‌متر محاسبه می‌کنند به همین دلیل تمام بلوک‌های موجود در بازار ۴۰ سانتی‌متر است. حداقل ضخامت سقف اگر تکیه‌گاه تیرچه را ساده محاسبه کنیم، ۱ تقسیم بر ۲۰ دهانه است و اگر تکیه‌گاه را گیردار یا نیمه‌گیردار محاسبه کنیم، می‌توانیم ضخامت سقف را تا ۱ بر ۲۶ دهانه اجرا کنیم. برای بارهای یکنواخت یا استاتیک، سقف تیرچه بلوک مناسب است و برای بارهای دینامیک و متمرکز مانند پارکینگ و ... نباید از تیرچه بلوک استفاده شود. برای سقف‌های تیرچه بلوک حداکثر دهانه ۸ متر است ولی بهتر است از سقف‌های ۵/۶ متر بیشتر برای سقف‌های تیرچه بلوک استفاده نشود. حداکثر بار تا ۸۰۰ کیلوگرم بر متر مربع را می‌توان به وسیله‌ی سقف تیرچه بلوک پوشانید و برای بارهای بیشتر بهتر است از دو تیرچه کنار هم استفاده کنیم.

+منبع