در هر کشوری توسعه‌ی زیرساخت‌ها، رشد اقتصادی را افزایش خواهد داد و میزان زیادی فرصت شغلی تولید می‌کند. از این رو این پروژه‌ها مقدار زیادی سرمایه‌گذاری برای این پروژه‌ها را شامل می‌شوند. به این ترتیب اگر هر گونه خرابی (زمان، منابع و ...) رخ بدهد، منجر به زیان‌های عظیم مالی خواهد شد. این زیان‌ها به دلیل خطرات مختلف مرتبط با چنین پروژه‌های بزرگی است. در نتیجه این خطرات، نقش مهمی در تکمیل پروژه در زمان و بودجه برنامه‌ریزی شده دارد.

خطر در پروژه‌های ساختمانی

صنعت ساخت و ساز به دلیل ماهیت پیچیده و استراتژیک خود، اغلب به عنوان یک شغل پرخطر در نظر گرفته می‌شود. این شامل تعدادی از سهامداران پروژه، عوامل داخلی و خارجی که منجر به ریسک‌های بزرگی خواهد شد. متاسفانه، صنعت ساختمان در مقایسه با سایر صنایع، سابقه‌ی ضعیفی در آنالیز ریسک (تحلیل خطر)  دارد. (Laryea, 2008). با این حال، هیچ پروژه ساختمانی بدون خطر نیست. خطر می‌تواند مدیریت شود، به حداقل رسانده شود، به اشتراک گذاشته شود، منتقل شود و یا پذیرفته شود اما نمی‌تواند نادیده گرفته شود (Latham, 1994). خطر یک مفهوم چندبعدی است. مدیریت خطر پروژه فرایندهایی شامل شناسایی، تحلیل و پاسخ به خطر پروژه است.

در زمینه‌ی صنعت ساختمان، احتمال رخ دادن یک حادثه‌ی مشخص یا ترکیبی از حوادث که در طول کل فرایند ساخت رخ می‌دهد، وجود دارد. ساخت و ساز شامل متغیرهای زیادی است و اغلب تعیین علت و معلول، وابستگی و همبستگی مشکل است. از این رو این خطرات نقش مهمی در تصمیم‌گیری ایفا می‌کنند و ممکن است بر عملکرد و اجرای یک پروژه تاثیر بگذارند (wiguna and scott, 2005). در نتیجه، روش‌های تحلیلی ذهنی که روی اطلاعات تاریخی و تجارب فردی و شرکت‌ها تکیه می‌کنند، برای دستیابی به اثر خطر سازه و عدم قطعیت استفاده شده است. بنابراین ارزیابی ریسک، روشی است که به شناسایی و تخمین خطرات ناشی از یک پروژه کمک می‌کند.

اخیرا تعدادی از مدل‌های سیستماتیک برای استفاده در مرحله‌ی ارزیابی ریسک فرایند مدیریت خطر پیشنهاد شده است. دی در سال ۲۰۰۲ یک رویکرد کمی از طریق یک فرایند تحلیلی سلسله مراتبی و آنالیز درختی تصمیم را ارائه کرد. او استدلال کرد که مدل‌های احتمالی مثل MCS، FST، P-I به اطلاعات کمی دقیقی نیاز دارند که معمولا در زمان برنامه‌ریزی در دسترس نیستند و و کاربرد آن در پروژه واقعی محدود است. توماس و همکارانش در سال ۲۰۰۶ از درخت گسل برای مدل کردن ارزیابی احتمال خطر و تاثیر آن استفاده کردند. آنها تلاش کردند که ارزیابی خطر را با سطوح ارزیابی خطر سناریوهای خاص خطر بهبود دهند. عبدالغواد و همکارانش در سال ۲۰۱۰ روش RM را با استفاده از حالت شکست فازی و آنالیز اثر (FEMA) و AHP فازی مورد بررسی قرار دادند. در کل دانشمندان زیادی به این موضوع پرداختند و روش‌های زیادی را برای تحلیل خطر مورد بررسی قرار دادند.

روش‌های مختلف ارزیابی خطر عبارتند از:

• ارزیابی پروژه و روش مرور (PERT)
• اثر و احتمال (P&I)
• شبیه‌سازی مونت کارلو (MCD)
• روش تحلیلی سلسله مراتبی (AHP)
• احتمال رخداد خطر (LR)
• منطق فازی

منبع: semanticscholar

مترجم و تهیه‌کننده: محبوبه پوریوسفی