مقاله تحلیلی: کاربرد روسازی بتنی در پارکینگ‌ ها- ویژگی ها و ساخت

روسازی بتنی پارکینگ خودرو مشابه دال روی زمین اجرا می‌شود که در مقایسه با روسازی بتنی بزرگراه‌ها نباید در معرض ترافیک سنگین قرار گیرد. این روسازی ها دسترسی به وسایل نقلیه سنگین و سبک را فراهم می کنند. این روسازی در مقایسه با دیگر انواع، عملکرد فوق‌العاده‌ای دارد.

ویژگی های اصلی و ملاحظات طراحی پارکینگ خودروی بتنی به‌طور خلاصه در این مقاله توضیح داده خواهد شد.

ویژگی روسازی های بتنی پارکینگ خودرو

روسازی بتنی سطح سختی را تشکیل می دهد که از خاک زیر روسازی در برابر اعمال بارهای زیاد محافظت می کند. در مقایسه با روسازی های آسفالتی، روسازی بتنی پارکینگ خودرو، سختی بالاتری دارد. همچنین توزیع بار در سطح وسیعی از سابگرید (زیراساس)، مانع نشست می شود.

بسته به اینکه پارکینگ مربوط به پروژه های چندمنظوره کوچک مسکونی و یا مراکز خرید بزرگ باشد، اندازه روسازی ممکن است از کوچک تا بزرگ متفاوت باشد. این پارکینگ‌ها در مقایسه با سایر پارکینگ ها کمتر تغییر شکل می دهند و نیاز به نگهداری کمتری دارند. این نوع از روسازی به‌راحتی اجرا می شود و دارای مقاومت و دوام بلندمدتی است.

ملاحظات طراحی برای روسازی های بتنی پارکینگ خودرو

برای ساخت روسازی بتنی پارکینگ خودرو، طرح آن باید اقتصادی و ساده باشد. ACI 330R-80- (راهنمای طراحی و ساخت پارکینگ بتنی) برای طراحی پارکینگ بتنی از روش طراحی ضخامت انجمن سیمان پورتلند استفاده می‌کند. با دانستن مقدار ضريب عکس‌العمل سابگريد (k) و بارهاي مورد انتظار وسيله نقليه و تعداد تکرارهای بار در طول ۲۰ سال می‌توان ضخامت طرح را از نوموگراف داده شده در ACI 330-01 به دست آورد.

روش ضخامت یک روش تجربی است (روش طراحي AASHTO) كه برای طراحی روسازي های بزرگراه استفاده می شود. ازآنجاکه روسازی بتنی پارکینگ در معرض نیروهای دینامیک بزرگ و بارهاي شبيه بارهای بزرگراه قرار نمی گیرد، بار بر این اساس طراحی می شود.

برخی از ملاحظات طراحی پارکینگ بتنی عبارت‌اند از:

1. پارکینگ های بتني تنها یک روسازی بتنی نيستند. این روسازی باید شامل دال ها، درزها، تأسیسات زهكشی و تیرهای برق باشد كه بايد در كنار هم قرار بگيرند.
2. پارکینگ های بتنی به‌جای آنكه روي سابگريد متراكم قرار گيرند مستقيماً بر روی سطح خاک ساخته می شوند. تنها شرط آن است که به‌منظور جلوگیری از ترک و فرورفتگی، روی سابگريد متراكم و مسطح قرار گیرد.
3. ضخامت مناسب پارکینگ بتنی برای تحمل بار وسایل نقلیه سبک چهار اینچ است. برای تحمل بار وسایل نقلیه بزرگ تر و سنگین تر، ضخامت روسازی بتني می تواند ۵ تا ۶ اینچ باشد. این ضخامت بر اساس تعداد تکرارهای بار، وزن وسایل نقلیه و شرایط سابگريد متفاوت است.
4. شیب مناسب براي تسهيل زهكشی در روسازی های بتنی حداقل 8/1 اینچ در هر فوت، 4/1 اینچ در هر فوت و حداکثر می‌تواند ۶ درصد باشد.
5. شيب ورودي پارکینگ می تواند بیش از ۸ درصد باشد.
6. برای اجتناب از ترک‌خوردگی و تعمیرات در آینده، درزها باید به‌درستی طراحی شوند.

مزایای روسازی های بتنی پارکینگ خودرو

مزایای روسازي بتني پارکینگ خودرو عبارت‌اند از:

1. الزامات ساده نگهداري.
2. خاصيت زهكشي خوب حتي در شیب‌های کم.
3. مقاومت خوب در برابر تغییر شکل.
4. روسازی بتني كمتر تحت تأثیر نشت نفت و محصولات نفتی وسايل نقليه قرار می‌گیرد.
5. روسازی بتنی تحت بار سنگین كمتر مستعد شیار زدگی و ایجاد حفره است.
6. پارکینگ بتني می تواند در هر رنگی اجرا شود.
7. دماي پارکینگ بتني کمتر بالا مي رود و کمتر سمی می شود و می تواند با استفاده از مواد ساختمانی بازیافت شده مانند سرباره ها، سنگ‌دانه‌های بتنی بازیافت شده و غیره ساخته شود که این امر باعث ایجاد ساختاریسبز و اقتصادی می شود.

مراحل ساخت

ساخت روسازی بتنی برای پارکینگ خودرو مطابق با مشخصات خاصی انجام می‌شود تا خواسته مالک برآورده شود. ویژگی‌های اصلی ساخت‌وساز عبارت‌اند از:

1. برنامه‌ریزی مناسب
2. انتخاب تجهیزات مناسب
3. تحویل و انتقال واقع بينانه بتن
4. تعيين مراحل ساخت

معیارهای بالا با داشتن یک تیم از معماران، مهندسان، پیمانکاران و پیمانکاران جزء، تأمین‌کننده بتن و نمايندگی های آزمایش روسازی اجرا می‌شوند.

مراحل اصلي احداث روسازی بتنی براي پاركينگ مطابق ACI 330R-08- عبارت‌اند از:

1. آماده‌سازی سابگريد
2. طرح ساخت‌وساز
3. تجهیزات ساخت روسازی
4. بتن‌ریزی و پرداخت
5. عمل‌آوری
6. درزبندی
7. علامت‌گذاری روسازی

آماده‌سازی سابگريد

ساخت پارکینگ بتنی نیازمند سابگريد يكنواخت و خوب متراكم شده با ارتفاع مناسب است و عامل اصلی كنترل کیفیت روسازی بتنی است. پشتیبانی ثابت از بار و یکنواختی ضخامت با سابگريد و ارتفاع مناسب به دست می آید.

عملیات خاكی مانند خاک‌برداری و خاک‌ریزی بايد براي دستيابي به سابگريد خوب لایه‌بندی شده انجام شود. برای داشتن سابگريد باکیفیت بايد مصالح سست و ضعیف برداشته و جایگزین شوند. از مصالح متنوع سيمانی  می توان برای رسیدن به خاک باکیفیت استفاده کرد. سابگريد نباید لجنی و یخ‌زده باشد بلكه باید خوب متراكم، سفت و يكنواخت باشد.

خاک‌ریزی باید زمانی اجرا شود که ترانشه تأسیسات و دیگر خاک‌برداری‌ها در این منطقه رويه سازی شده باشد. این خاک‌ریزی‌ها با كوبه هاي مکانیکی (150 میلی‌متر ارتفاع بالارونده) به‌منظور پرداخت بالاتر از حد نرمال آماده‌سازی سابگريد، متراكم شده اند.

دانه بندي نهایی برای تعيين ارتفاع مناسب سطح سابگريد، بررسی می شود. تلورانس (فاصله مجاز) این ارتفاع بین 6 تا 13 میلی‌متر است. هرگونه انحراف از اين مقدار، عملكرد روسازی را مختل می سازد.

طرح ساخت‌وساز

طرح ساخت پارکینگ بتنی باید توسط مهندس و پیمانکار ايجاد و مورد توافق قرار گیرد. این طرح مکان درزها، وسايل روشنایی، اشیاء دیگر و ترتیب روسازي را نشان می دهد. این طرح مرجعی برای کامیون های حمل بتن، ساخت و عبور زهکش و همچنین استفاده مؤثر از تجهیزات روسازی است.

تجهیزات روسازی

از قالب های مختلف با سطح مقطع و مقاومت کافی می توان برای ساخت‌وساز استفاده کرد. قالب ها بر روی سابگريدی كه به‌درستی متراكم شده و با شيب مناسب تنظيم شده است قرار می گيرد. قالب ها ممكن است چوبی، فولادی یا هر نوع ديگر از مصالح قابل‌قبول باشند.

باید از تعداد کافی پين با پايه های نگه‌دارنده برای حفظ قالب در محل و جلوگیری از حرکت جانبی در طول بتن ريزی استفاده کرد. تمامي قالب ها باید تمیز و روغن کاری شوند تا لبه های نهایی روسازی تراز باشند. قبل از بتن ريزی، زاويه قالب و خطوط باید مجدداً چك شود.

بعد از بتن ريزی، سطح را می توان با استفاده از یک تیغه صاف، تنظيم كرد. متراكم سازی را می توان با یک دستگاه مکانیکی روسازي یا شمشه لیزری يا ارتعاشی و يا ويبراتور (ارتعاش دهنده) دستی انجام داد.

به‌جای قالب ثابت، مي توان از روش قالب زنی متحرك استفاده كرد. این روش بتن را پخش، تحكيم و پرداخت مي كند. اين روش تا حد امكان با حرکت روبه‌جلو انجام می شود.

بتن‌ریزی و پرداخت

بتن‌ریزی

1. بتن روی سابگريد خشک و عاری از آب سطحی قرار می گيرد.
2. بتن به‌طور یکنواخت ريخته مي شود.
3. تحكيم باید در کل قالب ها انجام شود تا عملیات تراز کردن از حد مورد نياز سطح مقطع و ارتفاع بيشتر نشود.
4. هنگامی‌که از روش قال‌گذاری متحرك استفاده می شود، بتن باید قوام لازم براي جلوگيري از افت لبه را داشته باشد.

پرداخت

1. هنگامی‌که تراز انجام شد، از شمشه خراش دهنده يا تخته هموارسازی براي تراز كردن سطح استفاده مي شود.
2. سطح برای حذف حداکثر بی نظمی ها پرداخت مي شود.
3. درزهای جداكننده و ابزار و لبه ها باید به شعاع مشخص گرد شوند.

عمل‌آوری

پس از اتمام روسازی بتنی، سطح باید با ترکیبات مورد تأييد ASTM C309 or C1315 عمل‌آوری شود. این کار بلافاصله پس از تبخیر آب آزاد سطحی انجام می شود. میزان آن به توصيه تولیدکننده تعيين می شود. در ACI 308R-01 به بسیاری از مصالح و روش های عمل‌آوری روسازی بتنی اشاره شده است.

درزبندي

این روسازی ها داراي درزهاي انقباض و جداكننده هستند. درزهاي انقباض را می توان با دادن مغزی يا برش يا ابزارزنی ايجاد كرد. عمق درز انقباض ايجاد شده با یک برش معمولی می‌تواند حداقل یک‌چهارم ضخامت دال باشد. درزهای انقباض را می-توان ۴ تا ۱۲ ساعت پس از تکمیل پرداخت روسازی به روش های مرسوم اجرا كرد. این درزها باید از سطح بالايي دال تا سابگريد امتداد یابد.

علامت‌گذاری روسازي

علامت‌گذاری روسازی باید بر روی یک سطح صاف و تمیز انجام شود. علامت‌گذاری‌ها بايد مطابق توصيه توليدكننده اعمال شوند. موادی که برای علامت‌گذاری استفاده می‌شوند باید با ترکیبات عمل‌آوری سازگار باشند.

تا سه روز بعد از عملیات ساخت نباید هیچ عبور و مروری در پارکینگ انجام شود. برای شرایطی که ترافیک سنگین است، این دال بعد از ۷ روز آماده بهره‌برداری است. برای تعیین اینکه آیا روسازی به مقاومت مورد نیاز رسیده یا خير، نمونه استوانه عمل‌آمده را مي توان مورد آزمایش قرار داد. 

منبع

 نوشته شده توسط تیم مترجمین موسسه 808

 اگر دوست دارید به تیم مترجمین 808 بپیوندید، با ما تماس بگیرید.

دریافت فایل PDF مقاله برای اعضای VIP رایگان است. سایر کاربران با پرداخت ۵۰۰ تومان می توانند اقدام به دریافت این فایل کنند.