مقاله تحلیلی: قالب‌ بندی بتن- انواع و معیار انتخاب

قالب‌بندی بتن- انواع و معیار انتخاب

قالب‌های بتن را می‌توان به‌صورت یک مانع صلب تعریف کرد که موجب حفظ بتن تازه در محل تا زمان سخت شدن آن و رسیدن به شکل مورد نظر می‌شود. در این فرآیند بتن شکل قالب را به خود می‌گیرد.

در این مقاله به توضیح انواع و معیارهای انتخاب قالب‌بندی می پردازیم.

انواع قالب‌های بتن

انواع قالب‌های بتن که در هنگام بتن‌ریزی مورداستفاده قرار می‌گیرند، عبارت‌اند از:

1. قالب‌های چوبی
2. قالب‌های بتنی عایق
3. قالب‌های فوم بتن
4. قالب‌های دیوار بتنی
5. قالب‌های فولادی

قالب‌های چوبی

قالب‌های چوبی در بتن‌ریزی گزینه اصلی و مرسوم محسوب می‌شوند. این نوع قالب‌بندی برای بتن‌ریزی با ارتفاع کمتر از 6  اینچ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قالب‌های چوبی شامل تخته‌های چوبی هستند که با استفاده از میخ و پیچ به یکدیگر متصل می‌شوند تا شکل مورد نظر برای قالب ایجاد شود. از دستگاه‌های تراز بندی ویژه‌ای جهت تراز بندی قالب استفاده می‌شود.

 به‌منظور ریختن بتن به‌صورت خمیده یا هر شکل دیگر، از مقاطع نازک برای ایجاد قالب استفاده می‌شود. پیش از بتن‌ریزی، از روغن یا هر نوع ماده رهاساز دیگر برای جلوگیری از چسبیدن بتن به دیواره‌های داخلی قالب استفاده می‌شود.

در صورت نگهداری مناسب می‌توان از این قالب‌ها برای کارهای بعدی هم استفاده کرد.

قالب‌های بتنی عایق

قالب‌های بتنی عایق (ICF) شامل بلوک‌های توخالی ساخته‌شده از ماده‌ای عایق بوده که مانند بلوک‌های ساختمانی مطابق شکل زیر به یکدیگر متصل می‌شوند.

این سیستم بر روی پی ساخته و بخشی از شالوده و سیستم‌های دیوار محسوب می‌شود. میلگردها در این بلوک‌ها قرار گرفته و سپس بتن‌ریزی انجام می‌شود.

 این سیستم موجب راندمان قابل‌توجه انرژی می‌شود. این قالب‌ها را می‌توان در زمره قالب‌های ماندگار و ثابت دانست.

قالب‌های فوم بتن

این قالب ها از روش های  غیر معمول پیروی می کنند. در این روش بتن ریزی به صورت وارونه انجام و از این رو سطحی با پرداخت مطلوب حاصل می شود. این قالب‌ها از ملامین، آکریلیک و صفحات چندلایه ساخته می‌شوند.

قالب‌های دیوار بتنی

این سیستم‌ها به‌عنوان سیستم‌های قالب‌بندی پیش‌ساخته محسوب می‌شوند که برای بتن‌ریزی دیوارهای بزرگ، پی‌ها و پایه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند. این سیستم با استفاده از چوب و فولاد ساخته می‌شود. امکان ساخت قالب‌ها به‌صورت فولادی نیز وجود دارد.

این المان‌ها به‌وسیله گیره‌ها یا بست¬ها مطابق شکل زیر به یکدیگر متصل می‌شوند. از قلاب‌ها  جهت حفظ و نگه‌داشتن میلگردها هنگام بتن‌ریزی استفاده می‌گردد.

قالب‌های فولادی بتن

جنس این قالب‌ها از فولاد است. در صورت نگهداری و استفاده مناسب از این قالب‌ها، می‌توان از قالب‌های فولادی برای 2000 سیکل کاری استفاده کرد. ازاین‌رو، این قالب‌ها در مقایسه با قالب‌های چوبی دوام بیشتری داشته و از کارایی بهتری برخوردار هستند.

 قالب‌های فولادی رطوبت را از بتن ریخته شده جذب نمی‌کنند که این خود یک مزیت محسوب می‌شود.

انتخاب قالب‌های بتنی

انتخاب قالب‌های بتن بستگی به مکان و نحوه استفاده از این سیستم‌ها دارد. انتخاب قالب بتنی مورد نظر در یک پروژه بستگی به موارد زیر دارد:

• حجم بتن‌ریزی
• فشار اعمالی بر روی قالب
• وزن اعمالی بر روی قالب
• نوع تراکم
• حجم بتنی که قالب‌ها باید نگه‌دارند

به‌طور دقیق‌تر، المان‌هایی که باید هنگام انتخاب قالب‌های بتنی در نظر گرفته شوند، عبارت‌اند از:

1. می‌توان قالب‌های بتنی انتخابی را خریده و یا اجاره کرد. لازم است تا هزینه مالکیت و استفاده بلندمدت از قالب‌ها پیش از خرید مورد بررسی قرار گیرد. توصیه می‌شود برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها قالب‌ها به‌صورت اجاره‌ای تهیه شوند.
2. تجربه استفاده از نوع خاصی از قالب‌ها بر انتخاب قالب‌ها تأثیر می‌گذارد. در صورت انتخاب قالب‌هایی که کارگران آشنایی بیشتری با آن‌ها دارند، هیچ‌گونه زیانی در تولید رخ نخواهد داد. بدون استفاده و آموزش مناسب یک سیستم قالب‌بندی جدید، زیان و خسارت در تولید قابل‌انتظار خواهد بود.
3. ازنظر جنبه‌های زیبایی‌شناسی، قالب‌های فولادی، سطح پرداخت نهایی مطلوبی را با کمترین حفره و ناهمواری بر روی سطح بتن در مقایسه با قالب‌های چوبی ایجاد می‌کنند.
4. قالب‌های فولادی انتخاب بهتری در مقایسه با قالب‌های دیگر محسوب می‌شوند. قالب‌های فولادی دارای سختی ذاتی بوده و رطوبت را جذب نمی‌کنند.
5. در مورد سازه‌های کوتاه، قالب‌های چوبی بهترین انتخاب هستند. در مورد قالب‌های بلند به ارتفاع 20 فوت، قالب‌های فولادی با مهاربند و تکیه‌گاه‌های اضافی به‌عنوان بهترین انتخاب در مقایسه با قالب‌های چوبی محسوب می‌شوند.

منبع

نوشته شده توسط تیم مترجمین موسسه 808

اگر دوست دارید به تیم مترجمین 808 بپیوندید، با ما تماس بگیرید.

دریافت فایل PDF مقاله برای اعضای VIP رایگان است. سایر کاربران با پرداخت ۵۰۰ تومان می توانند اقدام به دریافت این فایل کنند.