کتاب مبانی طراحی معماری (شرح و درس)

فهرست کتاب

  فصل اول مقدمات:

کتاب مبانی طراحی معماری (شرح و درس)

سیر تحول معماری مسكونی از قدم به جدید

دسته‌بندی ساختمان‌ها از نظر تعداد طبقات

گروه‌بندی کلی

گروه‌بندی جزیی

تصرف

تصرف مسكونی

تصرف آموزشی ـ تربیتی

تصرف درمانی و مراقبتی

تصرف تجمعی

تصرف اداری و حرفه‌ای

تصرف كسبی و تجاری

تصرف صنعتی

تصرف انباری

تصرف مخاطره‌آمیز

فضا

فضای اقامت

فضای اشتغال

فضای تجمع

فضای انبار

فضای آشپزخانه

فضای بهداشتی

فضای ارتباط داخلی

فضای تأسیسات

توقفگاه‌های وسایل نقلیه

فضای توقفگاه وسایل نقلیة ساكنان در ساختمان

فضاهای باز

الف) حیاط اصلی

ب) حیاط‌های داخلی

ج) فضاهای نیمه‌باز

فضاهای مشاع

جایگاه امدادرسانی

ساختمان‌های منفصل

ساختمان‌های متصل

پاكت حجمی بنا

بازشو

مصالح غیرریزنده

نمای ساختمان

نمای شیشه‌ای

شیب راهه

مجرای خارجی نور و هوا

سطح الزامی

سطوح نورگیری و تعویض هوای الزامی

الزامات همجواری ساختمان‌ها، تصرف‌ها و فضاها

الزامات قرارگیری ساختمان در زمین

مشخصات بر كف زمین باید

الزامات شكل و ارتفاع ساختمان

ارتفاع مجاز گروه‌های ساختمانی

الزامات نمای ساختمان

الزامات فضاهای باز

الزامات فضاهای نیمه باز ساختمان

بالكن

بالكن كم‌عرض

مهتابی (تراس)

ایوان

الزامات پیش‌آمدگی‌های بنا

پیش‌آمدگی‌های زیرزمین

فصل دوم ضوابط ساخت و ساز:

محل استقرار ساختمان در زمین

نحوه احداث بنا درشرق، غرب و یا جنوب ملك

نحوه اقدام درخصوص باقی‌مانده املاك واقع در طرحهای اجرایی شهرداری

نحوه احداث بنا در املاک زیر ۱۰۰ مترمربع

نحوه احداث بنا در املاک دارای اصلاحی

لغو مصوبات عدم نیاز به رعایت اصلاحی در املاك بر گذرهای تعریضی

حداکثر پیشآمدگی مجاز

نحوه احداث بنا در حد ۶۰ درصد به علاوه ۲ متر و عدم رعایت پخ ۴۵ درجه در مجاورت گذر

حذف تدریجی پخها در نماهای شهری

لزوم رعایت ۶۰٪ مساحت

عدم رعایت پخ ۴۵ درجه

نحوه کاهش سطح اشغال و استفاده از ارتفاع

تقلیل سطح اشغال با افزایش ارتفاع

ارتفاع و طبقه مجاز در تراکم ۱۲۰ درصد

نوسازی املاک بنای موجود بیش‌تر از تراكم طرح تفصیلی

زمینهای شیبدار و نحوه احداث بنا

تعریف زیرزمین، در اراضی شیبدار

عدم احداث ساختمانهای مجزا

نحوه احداث بنا در املاک دارای واحد تجاری

عدم احتساب سرسرای انتظار و اطلاعات ساختمان در تراکم

سطوح جزء تراکم

ارائه تسهیلات به شهروندان و بهبود فضاهای عمومی :

وضعیت داخلی ساختمانها

تسهیلات مربوط به حیاط خلوت و راه پله

ضوابط حیاط خلوتها

محاسبه زیربنای نورگیرها

وحدت رویه در پیشروی طولی ساختمان

الف: پیشروی طولی

ضوابط بالكن‌ها

تراکمهای مسکونی

تراکم کاربردی اداری

تراکم جایگزین تجاری منتفی شده

ضوابط تکمیلی نورگیرها

الف) برای املاک با مساحت عرصه ۲۰۰ متر مربع و بیشتر (پس از اصلاحی)

ب) برای املاک با مساحت عرصه کمتر از ۲۰۰ متر مربع (پس از رعایت اصلاحی)

نحوه مترکشی و محاسبه زیربنا

ضوابط پاركینگ

حوزه بندی پارکینگ

موارد عدم امکان تامین پارکینگ از نظر فنی و نحوه برخورد شهرداری

ضوابط و مقررات راه پله و آسانسور

ضوابط آسانسور

ضوابط راه پله

ضوابط افراد معلول جسمی – حرکتی

ضوابط طراحی معماری برای افراد معلول جسمی – حرکتی

ساختمانهای عمومی

۱-۱- عناصر مشترک در کلیه ساختمانهای عمومی

۱-۱-۱- ورودیها

۱-۱-۲- راهرو

۱-۱-۳- بازشوها (در و پنجره)

۱-۱-۴- راهپله

۱-۱-۵- سطح شیبدار

۱-۱-۶- میلههای دستگرد

۱-۱-۷- آسانسور

۱-۱-۸ فضاهای بهداشتی

۱-۱-۹- آبخوری و آب سردکن

۱-۱-۱۰- علایم

۱-۱-۱۱- کنترل الکتریکی

۱-۱-۱۲- علایم خطر

۱-۱-۱۳- تلفن

۱-۱-۱۴- فضاهای تجمع

۱-۱-۱۵- نیمکت و میزکار

۱-۲- ضوابط خاص کاربریها

۱-۲-۱- استثناآت

۱-۲-۲- در سایر ساختمانهای عمومی رعایت موارد زیر الزامی است:

۱-۲-۲-۱- رستوران و چایخانه

۱-۲-۲-۲- هتلها

۱-۲-۲-۳- مراکز بهداشتی، درمان و آسایشگاهی

۱-۲-۲-۴- مراکز تجاری

۱-۲-۲-۵- کتابخانه

۲- ساختمانهای مسکونی

فصل سوم  اصول طراحی مسکن :

انواع خانواده، تجزیه و تحلیل انواع عملکرد

انواع مختلف عملکرد

انواع مختلف پلان

هدف دسته‌بندی انواع مختلف پلان

ارزیابی انواع مختلف پلان

گروه ۱

گروه‌های 2 و 3

گروه‌های 7 و 8

گروه‌های 9 و 10

گروه (۱۱)

گروه ۱۲- تغییرپذیری خارجی

گروه ۱۳- تغییرپذیری داخلی

گروه ۱۴- سیستم‌های ساختمانی شهری

انواع مسکن

هدف دسته‌بندی

نوع مسکن – ارزش کیفی – مخارج

۱- مساکنی با نورگیری از یک جهت، پلان مربع، یک طبقه (شکل ۱۵)

ارزش‌های کیفی

مخارج

۲- مساکنی با نورگیری از دو جهت، پلان مربع، یک طبقه (شکل b16 و a16) 210

ارزش‌های کیفی

مخارج

۳- مساکنی با نورگیری از سه جهت، پلان مربع، یک طبقه (شکل ۱۷)

ارزش‌های کیفی

مخارج

۵- مساکنی با نورگیری از دو جهت، دو یا سه طبقه (شکل‌های 19b و 19a)

ارزش‌های کیفی

مخارج

۶- مساکنی با پلان L شکل، یک طبقه (شکل‌ 20)

ارزش‌های کیفی

مخارج

فرم‌های ساختمانی

فرم ساختمانی – ارزش‌های کیفی – مخارج

ارزش‌های کیفی

مخارج

فصل چهارم  اصول طراحی معماری آپارتمان‌های شهری :

۱-۱- تقسیم‌بندی زمین از نظر فضای پر و خالی

۱-۲- تعیین تقسیم‌بندی واحدها در طبقات

طراحی دو واحد در یك طبقه با متراژ مساوی

۱-۳- جانمایی پله و آسانسور

روابط پلان مسكونی

۱-۴- ستونگذاری و تأمین پاركینگ

۱-۵- طراحی واحدها

ابعاد الزامی در داخل بنا

فصل پنجم  طراحی نما

۱- اصل غنای حسی (تناسبات بصری)

۲- اصل تعادل

۳- اصل تضاد (كنتراست)

۴- اصل هارمونی

۵- اصل تكرار

۶- اصل تناوب

۷- اصل تنوع

۸- اصل نمایش بافت (نقش مصالح در طراحی نما)

۹- اصل هم‌باد شدن

۱۰- اصل خرد كردن

 فصل ششم نمونه‌های موردی :

کتاب مبانی طراحی معماری (شرح و درس)

ویلای شماره ۳، مازندران

ساختمان مسكونی دولت، تهران

مجتمع اردیبهشت، اصفهان

ویلای شمارة ۲، مازندران

مجتمع مسكونی كوی پروانه، تهران

مجتمع مسكونی آوا آهنگ، تهران

خانة پدرام، اصفهان

مجتمع مسكونی آبكوه۶، تهران

ویلای گیلاوند، دماوند

ساختمان رویا، تهران

مجتمع مسكونی اخوان، تهران

ساختمان آوا، تهران

ویلای ۱۴۱ شهرك نارنج، رویان

خانه نوآموز، كرج

ویلای نقاش، لواسان

آپارتمان مستأجران، تهران

ویلای بهشتی، شیراز

ساختمان اداری ـ استیجاری خرسند، تهران

رتبة دوم: ساختمان یارمند، اصفهان

رتبه سوم: دهكدة خانوادگی خلیلی، مازندران

ویلای باغ دریاچه، لواسان

ویلای شماره ۱ دهكده البرز، مازندران

خانه شماره ۱، محلات

خانة خیابان «ب»، تهران

منزل مسكونی یك معمار، تهران

ساختمان شماره ۵۲ تهرانپارس

ساختمان مسكونی شماره ۱۰، قزوین

ویلای بی‌حیا، لواسان

ساختمان مسكونی دامیار، تهران

ساختمان اداری ـ مسكونی كارخانة سیمان پروفیل آسیا، اراك

مجتمع مسكونی ۵۹، همدان

آپارتمان مسكونی شمارة ۱، محلات

خانة بیدآباد، اصفهان

ویلای اصطلك، لواسان

ساختمان مسكونی دستور، تهران

خانة آخر هفته، شیراز

ویلای محمدشهر، كرج

مسكونی ۵ طبقه

خانه‌ای برای روزهای تعطیل

ساختمان كیكاووس

مجموعه آرین

خانه محرری

مهمانسرای پدری، خوانسار

مجموعه مسكونی كاشانك، تهران

مجموعه مسكونی باغ نگار، اصفهان

مجموعه مسكونی هفت دست، اصفهان

خانة آجری شماره ۲، تهران

خانه كوچك دربند، تهران

ساختمان مسكونی، فشم

ساختمان مسكونی اقاقیا، تهران

ویلای مشا، جادة هراز

مسكونی چهارباغ، تهران

مسكونی انصاری، تهران

ساختمان اداری شركت آریارادان، تهران

رتبه اول: خانه شماره هفت، نجف‌آباد

رتبة دوم (به طور مشترك): خانه فیروزمندان، فارس

مجتمع مسكونی باغ مهر، تهران

ویلای شماره ۲، لواسان

ساختمان ۲۰×4، تهران

آپارتمان مسكونی، قزوین

ساختمان شهمار، سمنان

ویلای ساوه

ساختمانی در پَخ، نجف‌آباد

ساختمان شماره یك، قزوین

ویلای باغ گل، لواسان

ساختمان مسكونی، كرج

كلیدواژه