ایبوک ۲۳۷:‌ GPS به زبان ساده

در دنیای مدرن امروزی و در حین فرآیند هدایت و کنترل حرکت هواپیماها، کشتی‌ها، خودروها، روبات‌ها و امثال آن، همیشه از داده‌های ناوبری به عنوان ورودی حلقه‌های هدایت و کنترل یک جسم، استفاده می‌شود. اگرچه در مراجع و متون کلاسیک دانشگاهی، تعاریف متعدد و مختلفی برای ناوبری ارائه شده است، اما با نگاهی جامع به این تعاریف می‌توان دریافت که «به فرآیند اندازه گیری / تعیین پارامترهایی نظیر موقعیت در هر سه راستای مختصاتی (اعم از طول و عرض و ارتفاع)، راستای حرکت و سرعت حرکت” هر جسم متحرک، ناوبری گفته می‌شود.

اما موضوع ناوبری، مختص به زمان حال و کاربردهای امروزی نبوده و از گذشته‌های دور، بشر همواره به دنبال روشی برای تعیین دقیق موقعیت و راستای حرکت خود در راه‌های بین شهرها و روستاها و نیز در حرکت در داخل جنگل‌ها و کوه‌ها و بیابان‌ها بوده است؛ اگر چه در قرن‌های گذشته، بشر عموما از موقعیت خورشید، ماه و یا ستارگان و نیز از برخی علائم و شواهد (نظیر فلان کوه و یا فلان درخت) برای ناوبری و یا تعیین موقعیت و راستای حرکت خود استفاده نموده است، لیکن استفاده از این ملاک‌ها همیشه نیز کار آمد نبوده‌اند؛ به عنوان مثال، در آب و هوای ابری، استناد به موقعیت دقیق خورشید و ماه و ستارگان، دیگر ممکن نبوده و یا استفاده از علائم و شواهد نیز با برخی ریسک‌های جدی (نظیر اشتباه گرفتن فلان کوه یا فلان درخت با مرجع اولیه و یا از بین رفتن این علائم و شواهد در حین سیل و زلزله و غیره) مواجه بودند.

سیستم موقعیت‌یاب جهانی، GPS، یک سیستم ناوبری جهانی است که ایده اولیه آن توسط پارکینسون و همکاران وی ارائه گردید. شکل عملیاتی این سیستم، در دهه 1970 میلادی و توسط وزارت دفاع ایالات متحده جهت ایجاد یک «سیستم ناوبری بلادرنگ» بنیان‌گذاری شده و از تعدادی ماهواره در حال چرخش به دور زمین و ایستگاه‌های زمینی متعدد و نیز گیرنده‌های متعدد مرتبط تشکیل شده است و اصول کارکرد آن همانند سیستم‌های ناوبری LORAN و TACAN و امثال آن، اما این دفعه با حضور تعدادی فرستنده ماهواره‌ای در حال حرکت در چند هزار کیلومتر دورتر و گیرنده‌های ماهواره‌ای جهت محاسبه فاصله دقیق گیرنده از ماهواره و به تبع آن محاسبه دقیق موقعیت و سرعت و زمان دقیق توسط گیرنده ماهواره‌ای مزبور است. 

کتاب GPS به زبان ساده، تالیف مهدی صنیعی نژاد است و توسط خود ایشان برای استفاده رایگان مخاطبان سایت ارسال شده است. 

دریافت فایل ایبوک ۲۳۷: gps_in_farsi_3rd_edition_edition1400_.pdf