مقاله تحلیلی: پیش‌ ساخته سازی یا بتن‌ ریزی درجا؟

گاهی ممکن است پیمانکاران در پروژه‌های بزرگ به‌جای استفاده از المان‌های پیش‌ساخته روش بتن‌ریزی درجا را انتخاب کنند. در 90 درصد موارد دلیل را می‌توان کاهش هزینه‌ها دانست. آیا واقعاً این روش درست است؟

در اواخر سال 2015 میلادی، یک استاندارد جدید المان‌های برای پیش‌ساخته بتنی در پروژه‌های ساختمانی تحت عنوان المان‌های بتنی پیش‌ساخته AS 3850 2015 منتشر شد. گرچه این استاندارد قابلیت استفاده در ساخت سازه‌های بزرگ را ندارد اما بسیاری از قسمت‌های مرتبط آن در پروژه‌های عظیم استفاده می‌کردند.

 این تصمیم (استفاده از استاندارد در کارهای مرتبط با پروژه‌های صنعتی) با تمام خطراتی که در بردارد، موجب افزایش سطح آگاهی راجع به ضعف و کمبود استانداردهای المان‌های پیش‌ساخته بتنی می‌گردد.

به همین دلیل سازمان ملی پیش‌ساخته سازی یک پیشنهاد به سازمان استانداردهای استرالیا مبنی بر این‌که بخش سوم AS 3850 تدوین شود، ارائه داد. این پیشنهاد بعدها به تصویب رسید. در حال حاضر، بخش سوم استاندارد به کاربرد المان‌های بتنی پیش‌ساخته در پروژه‌های بزرگ اختصاص‌یافته است.

بازبینی روش Tilt – up

با انتشار استاندارد، تمایل زیادی به تغییر اصطلاحات فنی در آن به وجود آمد. طی توسعه استاندارد AS 3850، مسئول کمیته BD – 066 در راستای بازبینی استاندارد به‌صورت کاملاً واضح به بخش صنعت متذکر شد که روش ساخت Tilt – up روشی است که در آن احتیاج به جرثقیل یا دیگر تجهیزات بالابرنده است. روش Tilt – up بدین‌صورت است که قطعات حول یکی از لبه‌ها از زمین بلند می‌شوند، با تکیه دادن آن‌ها روی بستر بتنی،‌ آن‌ها به شکل قائم یا حالت نزدیک به قائم تنظیم می‌شوند و سپس موقعیت آن توسط جرثقیل طوری تنظیم می‌گردد که مهار موقت یا اتصال دائمی آن‌ها به سازه اصلی فراهم گردد.

همان‌گونه که استاندارد در حال پیاده‌سازی است، به‌مرور یک روش دیگر جایگزین تحت عنوان پیش‌ساخته سازی در محل کارگاه یا کارخانه جایگزین روش تیلت آپ می‌شود.

پیش‌ساخته سازی در کارخانه

پیش‌ساخته سازی، همان چیزی است که در صنعت به‌طورمعمول به‌عنوان بتن پیش‌ساخته به آن اشاره می‌شود. تولید المان‌های پیش‌ساخته در یک کارخانه یک فرآیند یک فوق‌العاده تمیز است که توسط کارکنان ماهر و در یک محیط ایمن انجام‌شده و خروجی آن بسیار کیفیت است.

پیش‌ساخته سازی در کارگاه

گاهی پیمانکاران تصمیم می‌گیرند که پیش‌ساخته سازی در کارگاه انجام شود. این کار در بسیاری از موارد به دلیل صرفه اقتصادی انجام می‌گیرد؛ اما آیا این کار منطقی است؟

ملاحظات متعددی برای توجیه این امر وجود دارد که ما تنها به چهار مورد اشاره می‌کنیم: کیفیت پرداخت، سرعت ساخت، کیفیت و ایمنی کار.

پرداخت

 این موضوع یک واقعیت فراگیر است که زیبایی محیط اطرافمان به بهبود جامعه شهری کمک می‌کند. بتن‌ریزی در کارگاه برای جاهایی که اهمیت زیادی ندارد، مثل محل‌هایی که در دید نیستند مناسب است؛ اما برای سازه‌های موجود در فضاهای شهری و در مناطقی با ترافیک سنگین، پرداخت سطح باید کیفیت مطلوبی داشته باشد. قالب‌هایی که در کارخانه‌های تولیدی مورداستفاده قرار می‌گیرند، کیفیت به‌مراتب بالاتری نسبت به قالب‌های کارگاهی دارند؛ بنابراین پرداخت سطوح نهایی باکیفیت بالاتری انجام می‌گیرد.

سرعت ساخت

ازآنجاکه مراحل ساخت و تولید، خارج از کارگاه انجام می‌گردد، می‌توان کارهای روی زمین را به‌راحتی و به‌طور هم‌زمان انجام داد. تحویل پروژه در موقع مقرر و طبق برنامه زمان‌بندی‌شده انجام می‌گیرد و درنتیجه نصب المان‌ها در کارگاه به‌طور پیوسته و بدون وقفه صورت می‌گیرد. تراکم کاری از طریق حذف قالب‌بندی المان‌های بزرگ کاهش می‌یابد. پیش‌ساخته سازی به‌واسطه حذف تأخیر در تأمین مصالح و حذف قالب‌بندی موجب تسریع ساخت‌وساز می‌شود.

کیفیت

اهمیت دوام و پایایی در یک پروژه عمرانی را نمی‌توان بی‌اهمیت شمرد. هیچ‌کس پل‌هایی را که طول عمر استاندارد و دوام لازم را نداشته باشند یا ترک‌هایی در طی بهره‌برداری در آن‌ها ظاهر گردد، نمی‌پسندد.

ساخت و تولید توسط نیروی کاری ماهر، استفاده از بتن با طرح اختلاط پیش رفته و عمل‌آوری به روش مناسب باعث می‌گردند که پیش‌ساخته سازی مقاومت مشخصه و کیفیت و دوام بتن را تضمین کند.

مقاومت بتن‌های مصرفی در کارخانه در رنج 35 تا 60 مگاپاسکال می‌باشند، به دلیل اطمینان از دوام و پایایی و بالا بردن بازدهی چرخه تولید از بتن‌های با مقاومت بالا استفاده می‌شود.

ایمنی

هر شخصی باید قادر باشد در پایان یک روز کاری به خانه برگردد. بر این اساس همه ما نسبت به بهبود ایمنی مسئول هستیم.

این مهم از طریق پیش‌ساخته سازی به‌جای ساخت‌وساز در محل کارگاه قابل‌دستیابی است. پارامترهای کنترل در کارخانه‌ها یک محیط به‌مراتب ایمن‌تر نسبت به محیط پرازدحام و غیر ایمن کارگاه فراهم می‌آورند.

منبع

نوشته شده توسط تیم مترجمین موسسه 808

اگر دوست دارید به تیم مترجمین 808 بپیوندید، با ما تماس بگیرید.

دریافت فایل PDF مقاله برای اعضای VIP رایگان است. سایر کاربران با پرداخت ۵۰۰ تومان می توانند اقدام به دریافت این فایل کنند.