مستند زلزله طبس ، ماندگارترین زلزله معاصر ایران در سال 57

زلزله طبس در نوع خود بی نظیرترین و شدیدترین زلزله ایران درچند قرن اخير ؛ با شدت  7.8 ( یا 7.7) ریشتر  بود که شهری استراتژیک در طول تاریخ  با قدمت بیش از 2500 سال و با  معماری بی نظیر به همراه حداقل 30 روستای تاریخی را به تلی از خاک تبدیل کرد و ده ها هزار نفر را به کام مرگ فرو برد به طوری که اجساد برخی دیگر سر از خاک بر نیاورد . شدت و نوع زلزله طبس به صورتی است که تا مدتی مبنای محاسبات سازه در  آیین نامه زلزله ایران بود. در حال حاضر بعد از طبس قویترین زلزله صورت گرفته در ایران زلزله سراوان در تاریخ 1392/1/28  به شدت 7.7 ریشتر  بود که در عمق 70 کیلومتری  زمین قرار داشت  و به دلیل عمق زیاد آن تخریب کمی در منطقه داشت. در خود شهر طبس در هنگام حادثه حدود 13000 نفر ساکن بودند که در زلزله حدود 9000 نفر (70 درصد) کشته شدند. این یکی از بیشترین میزان‌های تلفات در هنگام زلزله –که در نیمه شب هم رخ نداده-در یک شهر است. این در حالی است که در زمینلرزه بم که در ساعت 5:25 بامداد با بزرگای 6.5 در شهری با حدود 80 هزار جمعیت رخ داد، حدود 33 هزار نفر کشته شدند (حدود 40 درصد). تلفات بالای انسانی زلزله طبس در شرایطی رخ داد که شهر تاریخی طبس عملا نابود شد و پس از رخداد زلزله اثری از آن شهر زیبای تاریخی حاشیه کویری مرکزی ایران باقی نماند. نکته‌ای که در مورد زلزله طبس باید بر آن تاکید کرد آن است که بازسازی زلزله طبس به زمان اوج انقلاب اسلامی و سپس، برقرار دولت موقت و سال‌های اول انقلاب اسلامی و سپس جنگ تحمیلی مربوط شد. در چنین زمانی و بر پایه گزارش‌های موجود بازسازی کامل شهر طبس عملا تا سال 1361 و در زمانی که کشور در گیر جنگ تحمیلی هم شده بود، طول کشید. همه اینها موجب شده بود که زلزله طبس و بازماندگان آنها در شرایط بدی هم از نظر رخداد ناگهانی این سانحه مهم قرار گرفتند و هم از نظر آنکه تا سال‌ها بعد از رخداد زلزله، اولویت‌های اصلی در کشور  مسائل دیگری غیر از موضوع زلزله باشد.