مقاله تحلیلی: بتن بدون اسلامپ – کارایی و نسبت‌های طرح اختلاط

طبق استاندارد ACI 116R-00، بتن بدون اسلامپ نوعی بتن تازه با اسلامپ کمتر از 25 میلی‌متر است. مصالح تشکیل‌دهنده این نوع بتن مشابه بتن معمولی است و تنها تفاوت به مقدار بیشتر سنگ‌دانه‌ها مربوط است. لازم است که طرح اختلاط بتن به‌دقت توسط تست‌های آزمایشگاهی بررسی و اصلاحات لازم برای دستیابی به کارایی و مقاومت مطلوب اعمال شود.

بتن بدون اسلامپ قوام زیادی دارد و بنابراین با ویبره کردن یکدست می‌شود. از این نوع بتن عمدتاً به دلیل توانایی حفظ شکل بعد از ریخته شدن برای بتن غلتکی و ساخت قطعت پیش‌ساخته استفاده می‌شود.

معمولاً از آزمایش اسلامپ برای تعیین کارایی بتن استفاده می‌شود. بتن بدون اسلامپ کارایی کمی دارد بااین‌حال وقتی ویبره شود، کارایی مناسبی خواهد داشت.

طبق ACI 211.3R-02 آزمایش وی بی یک روش مناسب برای اندازه‌گیری کارایی بتن بدون اسلامپ است. در جدول 1 نتایج به‌دست‌آمده از تست اسلامپ و تست وی بی مقایسه شده است. از تست و دستگاه وی بی می‌توان برای اندازه‌گیری بتن‌های بسیار خشک استفاده کرد.

طرح اختلاط بتن بدون اسلامپ شبیه بتن معمولی است اما برای به دست آوردن نسبت دقیق مواد و مصالح از نمودارهای متفاوتی استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که برای این بتن هم به اطلاعات اولیه‌ای مانند مدول نرمی سیمان، جذب آب سنگ‌دانه‌ها و وزن مخصوص آن‌ها نیاز داریم.

بتن بدون اسلامپ معمولاً در بتن غلتکی و تولید قطعات پیش‌ساخته بتنی مثل لوله‌ها، اعضای پیش‌تنیده و کاشی‌های سقف استفاده می‌شود. نکته اینکه بتن این المان‌های بتنی باید خشک و بسیار سفت باشد.

انتخاب حداکثر اندازه سنگ‌دانه با در نظر گفتن ابعاد یک مقطع و حداقل فاصله بین میلگردهای فولادی، تاندون‌های پیش‌تنیده، داکتی که تاندون‌های پس کشش از آن عبور می‌کند یا دیگر المان‌های مدفون صورت می‌گیرد. 

در تولید بتن بدون اسلامپ باید از بزرگ‌ترین اندازه ممکن سنگ‌دانه‌ها استفاده کرد اما این به معنای نادیده گرفتن ریزدانه‌ها نیست. حداکثر اندازه مجاز سنگ‌دانه‌ها برای سات قطعات بتنی پیش‌ساخته مانند لوله‌ها 19 میلی‌متر است.

مقدار آب لازم برای تولید این نوع بتن به مصالح سیمانی وابسته نیست البته به‌شرط اینکه مقدار این مواد 360 تا 390 کیلوگرم در مترمکعب باشد. بااین‌حال مقدار زیاد مواد سیمانی، مقدار آب لازم برای ساخت بتن را افزایش می‌دهد.

دانه‌بندی سنگ‌دانه‌ها به‌طور خاص برای ساخت قطعات پیش‌ساخته مثل منهول ها و لوله‌ها اهمیت دارد. دلیل این است که پس از بتن‌ریزی این المان‌ها هیچ تکیه‌گاه خارجی وجود ندارد و بنابراین باید به‌اندازه کافی قوام داشته باشد تا شکل خود را حفظ کند.

برای اینکه مخلوط بتن به‌اندازه کافی انسجام داشته باید از ریزدانه‌ها به‌اندازه کافی استفاده شود. بدین منظور می‌توان از شکل 1 و شکل 2 استفاده کرد.

 مقدار دقیق آب باید بر اساس تست‌های آزمایشگاهی تعیین و توسط آزمایش‌های میدانی مورد تائید قرار گیرد.

چیزی که نسبت آب به سیمان را تعیین می‌کند درواقع مقاومت مورد نیاز است. از شکل 3 می‌توان برای تعیین نسبت آب به سیمان استفاده کرد. با استفاده از حداکثر مقدار مجاز نسبت آب به سیمان طبق شکل 3 و مقدار آب از شکل 1 و 2 می‌توان مقدار مواد سیمانی را با تقسیم وزن آب به نسبت آب به سیمان به دست آورد.

از حداکثر مقدار سنگ‌دانه‌های درشت در واحد حجم برای محاسبه حداقل مقدار آب و دستیابی به حداکثر مقاومت استفاده می‌شود.

بهترین روش برای تعیین مقدار سنگ‌دانه‌ها بررسی‌های آزمایشگاهی و سپس اعمال اصلاحات لازم در کارخانه تولید بتن است.

کاربردها

• بتن غلتکی در سازه‌های هیدرولیکی مثل سدها
• تولید قطعات پیش‌ساخته مانند لوله‌ها، منهول ها، کاشی‌های سقف و المان‌های پیش‌تنیده
• روسازهای لغزشی
• لبه پیاده‌روها

منبع

نوشته شده توسط تیم مترجمین موسسه 808

اگر دوست دارید به تیم مترجمین 808 بپیوندید، با ما تماس بگیرید.

دریافت فایل PDF مقاله برای اعضای VIP رایگان است. سایر کاربران با پرداخت ۱۰۰۰ تومان می توانند اقدام به دریافت این فایل کنند.