مقاله تحلیلی: اشتباهات رایج در طراحی تیرچه – قسمت دوم

پروژه‌های ساخت‌وساز، چه کوچک باشند چه بزرگ، دارای مراحل یا فازهای مختلفی هستند. آنچه در مراحل اولیه اتفاق می‌افتد نحوه پیشروی پروژه و هزینه موردنیاز تا پایان آن را مشخص کند. مشورت با تأمین‌کننده تیرچه‌های فولادی در مراحل اولیه می‌تواند از طریق جلوگیری از اشتباهات رایج در مراحل اولیه، مانع تأخیر و هزینه‌های اضافه شود.

مشاهده قسمت اول این مقاله

وصله‌ها

معماران گاهی استفاده از وصله‌ها را ممنوع می‌کنند. شاید آن‌ها تجربه کار با تأمین‌کننده‌ای را دارند که از ضایعات برای وصله استفاده کرده است که ممکن است ازنظر زیبایی خوشایند نباشد. واقعیت این است که کاربرد وصله‌ها مجاز و برخی اوقات استفاده از آن‌ها غیرقابل‌اجتناب است. طول مصالح خام استاندارد و حتی طول کامیون حامل مصالح محدودیتی را برای طول تیرچه تحمیل می‌کنند. علاوه بر این درصورتی‌که در طراحی نیاز به تیرچه 65 فوتی باشد، باید از وصله استفاده کرد.

هزینه وصله‌های جوشی در کارخانه جزئی است و می‌توان آن را به شکلی انجام داد که به لحاظ زیبایی هم مطلوب باشد. اگر درباره عملکرد قابل‌اطمینان وصله نگرانی وجود داشته باشد، لازم است که تأمین‌کننده تیرچه و مهندسان این مسئله را در نظر بگیرند.

بازبینی نقشه‌ها

کیفیت نقشه‌ها تأثیر بسیار زیادی در تعیین نتیجه کلی یک پروژه ساخت از هردو نظر کیفیت و طول پروژه دارد. درصورتی‌که علائم بازبینی روی نقشه‌ها به‌درستی مشخص نشده باشند، پیدا کردن محل بازبینی‌ها فرآیندی کسالت‌آور خواهد شد. مهم‌تر از آن ممکن است بعضی موارد از چشم تأمین‌کنندگان یا پیمانکاران دور بمانند. جستجو در میان 100 صفحه نقشه با جزئیات زیاد به‌منظور یافتن تغییرات نیاز به زمان دارد. این کار ساده به نظر می‌رسد اما می‌تواند زمان پروژه را افزایش داده و درصورتی‌که یک بازبینی از قلم بیفتد، مشکل به وجود می‌آید.

ممان اینرسی

مهندسان گاهی اوقات ممان اینرسی‌هایی تعیین می‌کنند که غیرضروری هستند. ممان اینرسی وزن عضو را به مقدار قابل‌توجهی افزایش می‌دهد زیرا اندازه اعضای تیرچه‌ها یا شاه‌تیرها را به‌شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. در بسیاری از حالات ممان اینرسی‌های تعیین شده واقعاً لازم نیستند یا دست بالا تعیین می‌شوند. این در حالی است که می‌توان این مقادیر را به مقدار قابل‌توجهی کاهش داد که منجر به حفظ سرمایه هم می‌شود.

ممان اینرسی غالباً برای تأمین سختی بام و مقاومت آن نسبت به تغییر شکل و کاسه‌ای شدن تعیین می‌شود. برای مثال در رابطه با آب موجود در پشت‌بام، باید مطمئن شد که پشت‌بام باعث جمع شدن آب و در پی آن افزایش وزن وارد بر بام و نهایتاً فروریزش آن نمی‌شود.

کاسه‌ای شدن دلیل درستی برای تعیین ممان اینرسی است. بااین‌حال، گاهی اوقات مهندسان از ممان اینرسی‌های فرضی یا تخمینی در مدل‌های سازه‌ای خود به‌منظور تحلیل رفتار کل سازه استفاده می‌کنند. این ممان اینرسی‌ها گاهی اوقات در قرارداد و اسناد طراحی مشخص می‌شوند و اکثر اوقات اشاره‌ای نمی‌شود که مقادیر کمتر از آن نیز ممکن است امکان‌پذیر باشند. در این حالات، تولیدکننده تیرچه، تیرچه یا شاه‌تیری را تدارک می‌بیند که ممان اینرسی تعیین شده را تأمین می‌کند اما ممکن است به مقدار قابل‌توجهی از حد موردنیاز برای تحمل بار طراحی، سنگین‌تر باشد. مهندسان نباید ریسک کنند اما اگر با تأمین‌کنندگان در فاز طراحی همکاری کنند، اطلاعات بیشتری برای تخمین‌های بهتر در مراحل اولیه طراحی کسب خواهند کرد که باعث می‌شود روی هزینه‌های مربوطه کنترل داشته باشند.

محدودیت‌های خیز در مقایسه با خم‌شدگی

تعیین غیردقیق خیز یا خم‌شدگی نیز می‌تواند باعث هزینه‌های اضافی در پروژه شود. زمانی که مهندسان طراحی را برای یک بار خطی یا نقطه‌ای مانند درای وال یا هر چیز سنگینی که از تیرچه آویزان می‌شود، انجام می‌دهند غالباً حدی از خیز برای تیرچه‌ای که آن المان را نگه می‌دارد تعیین خواهند کرد. حد خیز عموماً بسیار دقیق است و معمولاً برای تأمین‌کنندگان مشخص نیست که تحت چه ترکیبات بارگذاری باید به خیر تیرچه توجه کنند.

در صورت عدم وجود راهنما در پروژه، ممکن است تیرچه بسیار سنگین‌تر از مقدار ضروری طراحی شود. خم‌شدگی در تیرچه آن را به سمت بالا قوس می‌دهد و می‌تواند به جبران مقداری از خیز کمک کند. تأمین‌کننده تیرچه می‌تواند استفاده از خم‌شدگی را با مهندس در میان گذارد که خود باعث حفظ سرمایه کارفرما می‌شود.

جوش‌هایی با طول زیاد

یکی دیگر از اشتباهات مراحل اولیه که غالباً هزینه‌های غیرضروری را به وجود می‌آورد جوش‌های بزرگ است. اندازه جوش می‌تواند ضخامت مصالح را افزایش دهد. مهندس می‌تواند به‌منظور حفظ سرمایه، جوش با طول کمتری را طراحی کند. بجای جوش 8/3 اینچی می‌توان جوش 4/1 اینچی لحاظ کرد. جوش 4/1 اینچی برای تأمین مقاومت یکسان تنها باید 50 درصد بلندتر باشد؛ بنابراین %33 مصالح کمتری در جوش استفاده خواهد شد.

صحبت با تولیدکننده تیرچه درباره اندازه جوش در مراحل اولیه پروژه می‌تواند باعث صرفه‌جویی در زمان و پول شود. هیچ‌کس مایل نیست ضخامت بال به علت اندازه جوش افزایش یابد چراکه خود ممکن است وزن سازه را افزایش داده و تغییرات لازم را به وجود آورد.

منبع

 نوشته شده توسط تیم مترجمین موسسه 808

اگر دوست دارید به تیم مترجمین 808 بپیوندید، با ما تماس بگیرید.

دریافت فایل PDF مقاله برای اعضای VIP رایگان است. سایر کاربران با پرداخت ۵۰۰ تومان می توانند اقدام به دریافت این فایل کنند.