مقیاس ریشتر، مقیاسی برای اندازه‌گیری بزرگی زمین‌لرزه است که میزان انرژی آزاد شده در زلزله را نشان می‌دهد. این مقیاس در سال ۱۹۳۰ توسط چارلز ریشتر، زلزله‌شناس آمریکایی توسعه داده شد. در این روش دامنه حرکات زمین در فاصله‌ی ۱۰۰ کیلومتری محل وقوع زمین‌لرزه توسط دستگاه لرزه‌نگار وود- اندرسون ثبت می‌شود. بزرگای محلی ریشتر به صورت لگاریتم مبنای ۱۰ دامنه لرزه‌نگار فوق در فاصله‌ی ۱۰۰ کیلومتری تعریف می‌شود. مقیاس ریشتر بیانگر میزان انرژی آزاد شده در کانون زلزله است.

• افزایش هر واحد در مقیاس ریشتر معادل با افزایش ۳۱٫۶ برابری در انرژی آزاد شده در اثر زمین‌لرزه است. به عنوان مثال، انرژی آزاد شده در یک زمین‌لرزه با بزرگای ۵ در مقیاس ریشتر حدود ۱۰۰۰ برابر زمین‌لرزه با بزرگای ۳ است.
• افزایش هر واحد در مقیاس ریشتر معادل با افزایش ۱۰ برابری در دامنه‌ی حرکت زمین در اثر زمین‌لرزه است. به عنوان مثال دامنه حرکت زمین در محل ثبت یک زمین‌لرزه با بزرگای ۵ در مقیاس ریشتر حدود ۱۰۰ برابر زمین‌لرزه با بزرگای ۳ است.
• ریشتر نه تنها یکی از مقیاس‌های موجود جهت تعیین بزرگای زلزله است. از بزرگای موج حجمی، بزرگای موج سطحی و بزرگای گشتاوری می‌توان به عنوان سایر مقیاس‌های موجود در این زمینه نام برد که امروزه کاربرد بیشتری نسبت به مقیاس ریشتر دارند.

با توجه به توضیحات فوق، اگر بزرگای یک زمین‌لرزه در مقیاس ریشتر با دقت ۷۰٪ اعلام شود، به این معناست که خطای بسیار بالاتر از ۳۰٪ در تخمین انرژی آزادشده از آن زلزله اعلام شده است. به عنوان مثال اگر برای زمین‌لرزه‌ای با بزرگای ۵ در مقیاس ریشتر، به اشتباه بزرگای ۳٫۵ اعلام شود (یعنی با خطای ۳۰٪ در مقدار بزرگا)، به این معنا خواهد بود که انرژی آزادشده توسط آن زمین‌لرزه حدود ۱۷۸ برابر کوچک‌تر اعلام شده است.

تهیه‌کننده: محبوبه پوریوسفی