مقاله تحلیلی: انواع سقف کاذب – مزایا و معایب

ساخت سقف‌های تخت و ساده کم‌کم در حال حذف شدن است. امروزه سازندگان به دنبال گزینه‌هایی هستند که بتوانند با حداقل هزینه سقف‌های معمولی را جذاب‌تر کنند.

از انواع مختلف سقف‌های کاذب در خانه‌ها، ادارات، مجتمع‌های فروشگاهی، رستوران‌ها و تئاترها استفاده می‌شود. سقف‌های کاذب در واقع سقف‌های دومی هستند که زیر سقف سازه اصلی قرار می‌گیرند. بین سقف اصلی و سقف کاذب فضای پلنوم قرار دارد. از این فضا برای سیستم تهویه استفاده می‌شود.

هر چه ارتفاع کف تا سقف بیشتر باشد، خنک‌سازی محیط زمان بیشتری می‌برد. در این موارد از سقف کاذب برای کاهش ارتفاع و همچنین تعبیه سیستم تهویه هوا استفاده می‌شود. سقف کاذب و فضای پلنوم مزایای متعددی دارد. از این کانال می‌توان برای نصب و تعبیه داکت‌ها، سیستم سیم‌کشی، سیستم روشنایی، دوربین‌های امنیتی، اسپرینکلرها و دیگر تجهیزات استفاده کرد.

سقف کاذب نمونه خوبی از کاربرد معماری معاصر در ساختمان‌های مسکونی و تجاری است. فضاها، سبک زندگی و ترجیحات مختلف سبب استفاده از انواع مختلف سقف کاذب می‌شود. برای آشنایی بیشتر با انواع مختلف طرح‌ها و مصالح سقف کاذب، ادامه مطلب را مطالعه کنید.

انواع سقف‌های کاذب

1. سقف کاذب گچ پاریس (POP)
2. سقف کاذب چوبی یا ساخته‌شده از تخته چندلا
3. سقف کاذب گچی
4. سقف کاذب فلزی
5. سقف کاذب PVC
6. سقف کاذب پارچه‌ای
7. سقف کاذب متشکل از فیبر معدنی
8. سقف کاذب شیشه‌ای

سقف کاذب گچ پاریس (POP)

POP پرکاربردترین نوع سقف کاذب است. گچ با گرم شدن نرم می‌شود، آب درون آن آزاد می‌شود و در نتیجه POP شکل می‌گیرد. با اضافه شدن آب POP فوراً سفت می‌شود. از این ماده روی تخته فیبر یا یک سطح چوبی استفاده می‌شود تا سقف کاذب POP شکل بگیرد. POP ظاهر جذاب و طول عمر بالایی دارد. به‌علاوه POP یک عایق حرارتی عالی محسوب می‌شود.

سقف کاذب POP به‌علاوه اینکه قسمت‌هایی مانند کانال‌های سیستم تهویه را می‌پوشاند، ظاهر یکدست و صافی هم به سقف می‌بخشد.

مزایای سقف کاذب POP

• POP سطح صاف و یکنواختی دارد.
• بسته به نوع طراحی داخلی می‌توان POP را رنگ هم کرد.
• POP سبک و بادوام است.
• POP یک گزینه عالی برای منازلی است که نیاز به نور مصنوعی غیرمستقیم دارند.

معایب سقف کاذب POP

• ازآنجاکه روند اماده‌سازی و نصب با کثیف کاری همراه است، پس از نصب محیط نیاز به تمیزکاری زیادی دارد.
• هدر رفت مواد و مصالح زیاد است.
• در مقایسه با دیگر انواع سقف کاذب احتمال ترک‌خوردگی آن بیشتر است.

سقف کاذب چوبی یا متشکل از تخته چندلا

برخی افراد تمایل دارند که زیبایی طبیعی و آرامش فضای روستایی را در خانه خود داشته باشند. بهترین راه استفاده از تیرهای چوبی در سقف است. برای اینکه سقف جذاب و مدرنی داشته باشیم می‌توانیم از پنل‌های چوبی با الگوهای مختلفی استفاده کنیم. سقف کاذب‌های چوبی یک نقطه کانونی مطلوب برای فضا ایجاد می‌کنند.

ازآنجاکه سقف کاذب‌های چوبی بافت و طراحی طبیعی دارند، گزینه پرطرفداری برای استفاده در خانه‌های مدرن به‌حساب می‌آیند. برای زیباتر شدن سقف می‌توان پرداخت‌های متفاوتی روی سطح آن انجام داد.

سقف‌های کاذب چوبی ممکن است از بلوک‌های چوبی توخالی، پنل‌های چوبی یا تخته‌های چندلا ساخته شوند. بلوک‌های چوبی را می‌توان به‌راحتی با میخ یا پیچ نصب کرد. از این نوع معمولاً در مناطقی که آب‌وهوای سردی دارند استفاده می‌شود.

مزایای سقف کاذب چوبی یا متشکل از تخته چندلا

• محکم و جذاب هستند.
• برای اینکه ظاهر این سقف‌ها مطلوب باشد می‌توان از پرداخت‌های مختلف و یا رنگ‌های متنوع استفاده کرد.
• تعمیر این سقف‌ها ساده است و به همین جهت طول عمر آن‌ها افزایش می‌یابد.

معایب سقف کاذب چوبی یا متشکل از تخته چندلا

• نگه‌داری این سقف‌ها به لحاظ موردحمله موریانه‌ها قرار گرفتن سخت است.
• در فضایی که از این سقف‌های استفاده‌شده باید حرارت کنترل شود تا بتوان رطوبت هوا را کاهش داد.
• این سقف‌ها به دلیل چوبی بودن مستعد پیچ‌خوردگی و دیگر تغییرات فیزیکی قرار دارند.
• هزینه اولیه این سقف‌ها زیاد است و بنابراین باید از قبل درباره هزینه‌ها فکر کرد. این سقف‌ها برای مراکز خرید، بیمارستان‌ها یا فضاهای بزرگ مناسب نیستند اما می‌توان استفاده مؤثری از آن‌ها در ساختمان‌های مسکونی و اداری داشت.

سقف کاذب گچی

این سقف با استفاده از تخته‌ها، ورق‌ها یا کاشی‌های سقفی گچی ساخته می‌شوند. تخته‌ها بزرگ‌تر از کاشی‌ها هستند. این سقف‌ها محکم، متنوع و مقرون‌به‌صرفه هستند.

 این سقف‌ها از جنس سولفات کلسیم هستند و علاوه بر سبک بودن، نصب آن‌ها هم راحت است. ازآنجاکه گچ مقاوم در برابر آتش و عایق صداست یک گزینه مطلوب برای استفاده در سقف‌های کاذب است.

مزایای سقف کاذب گچی

• تخته‌های گچی انعطاف‌پذیر هستند و ازاین‌رو می‌توان از آن‌ها به شکل‌های مختلف و با طرح‌های متنوع از ساده، پلکانی، منحنی و غیره استفاده کرد.
• تخته‌های گچی تقویت‌شده با الیاف شیشه عایق عالی‌ای هستند.
• موقع آتش‌سوزی آب داخل گچ خارج و به بخار تبدیل می‌شود و به‌این‌ترتیب به اطفای حریق کمک می‌شود.

معایب سقف کاذب گچی

• از این سقف‌های نمی‌توان در محیط‌های مرطوب مثل حمام و سرویس بهداشتی استفاده کرد.
• بازیافت این سقف‌های دشوار است و بنابراین بعد از یک‌بار استفاده راهی محل‌های دفن زباله می‌شوند.

سقف‌های کاذب فلزی

فلز یک ماده بادوام و خوب برای استفاده در فضای داخلی منازل است. درخشندگی آن زیبایی فضا افزایش می‌دهد. آهن گالوانیزه شده و آلومینیوم از متداول‌ترین فلزاتی هستند که در این سقف‌ها استفاده می‌شوند.

از کاشی‌های فلزی با اندازه‌ها و ضخامت‌های مختلف می‌توان در ساخت سقف کاذب استفاده کرد. کاشی‌ها یا پنل‌های فلزی روی یک شبکه فلزی T شکل قرار می‌گیرند.

نصب شیت های فلزی آسان است و نیاز به کار زیادی ندارد. ازآنجاکه پنل‌های فلزی را به‌راحتی می‌توان جابجا کرد، دسترسی به اعضای مخفی سازه امکان‌پذیر است. هزینه ساخت و اجرای سقف کاذب فلزی به دلیل هزینه‌های نصب، تعمیر و نگه‌داری حداقل کم است.

مزایای سقف‌های کاذب فلزی

• این سقف‌ها برای محیط‌های کاری که نیاز به فضای تمیز دارند مانند محل جای گذاری ماشین‌آلات یا تجهیزات انتقال هوا؛ ایده آل هستند.
• مقاومت در برابر آتش مزیت بزرگی در سقف کاذب‌های فلزی است. به همین جهت برای خانه‌ها و اداره‌هایی که ایمنی در برابر آتش یک مسئله مهم است، مناسب هستند.
• این سقف‌ها دچار ترک‌خوردگی و یا تغییر شکل نمی‌شوند و به همین دلیل تقریباً به هیچ تعمیر و نگه‌داری نیاز ندارند.

معایب سقف‌های کاذب فلزی

• کاشی‌های فلزی به‌جز هزینه مواد و مصالح اصلی عیب خاصی ندارند. هزینه اضافه‌تر ممکن است در نتیجه استفاده از یک پوشش محافظ برای جلوگیری از خوردگی تحمیل شود.

سقف کاذب PVC 

سقف‌های PVC سبک، مقاوم در برابر رطوبت و راهکاری عالی برای جلوگیری از چکیدن آب از سقف هستند. کاشی‌های سقفی PVC مشکل کثیفی و غیربهداشتی بودن سقف‌ها را حل می‌کنند چراکه تمیز کردن و نگه‌داری از آن‌ها راحت است. این سقف‌ها سبک، ضد آب و ضد موریانه هستند و نیاز به نگه‌داری کمی دارند. چراغ‌های سقفی، دیگر سیستم‌های روشنایی، دریچه‌های تهویه هوا و اسپرینکلرها را می‌توان در این سقف‌های کاذب نصب کرد. این سقف‌ها در رنگ‌های مختلفی موجود هستند.

مزایای سقف کاذب PVC 

• ساخت و نصب این سقف‌ها هزینه کمی دارند.
• این سقف‌ها در رنگ‌های مختلفی وجود دارند.
• سقف‌های PVC  بادوام و محکم هستند.
• عمر این سقف‌ها زیاد است و درعین‌حال به نگه‌داری بسیار کمی نیاز دارند.

معایب سقف کاذب PVC 

• اگرچه کلر موجود در PVC باعث افزایش دوام آن‌ها در برابر آتش می‌شود اما در حالت طبیعی یک گاز خطرناک، سمی و سرطان‌زاست. به همین دلیل حضور مدت طولانی در محل‌هایی که این سقف کاذب را دارند سبب مشکلاتی جدی در رابطه با سلامتی می‌شود.
• PVC در مقایسه با سایر گزینه‌ها جذابیت کمتری دارد.

سقف کاذب پارچه‌ای

این سقف‌ها مقرون‌به‌صرفه هستند و می‌توان از آن‌ها به‌طور موقت در کلیساها، محل‌های تمرین یوگا، رستوران‌ها، سالن‌های رقص و سالن‌های برگزاری مراسم استفاده کرد. استفاده از سقف‌ها توصیه نمی‌شود چراکه موجب تجمع کرد و خاک می‌شوند. نوری که از پارچه‌ها عبور می‌کند سبب ایجاد فضای راحت و دل‌نشینی می‌شود. این نوع به‌اندازه سایر سقف‌ها کاربرد ندارد اما قطعاً می‌تواند موجب بهبود ظاهر یک فضا شود.

مزایای سقف کاذب پارچه‌ای

• نصب آن راحت است و نیاز به نیروی کار متخصص ندارد.

معایب سقف کاذب پارچه‌ای

• پارچه‌ها به‌راحتی گردوخاک را به خود جذب می‌کنند.
•  از این گزینه نمی‌توان به‌عنوان یک المان دائمی در فضای داخلی خانه استفاده کرد.

سقف کاذب فیبر معدنی

این سقف‌ها از فیبرهای معدنی طبیعی یا مصنوعی ساخته می‌شوند. در این سقف‌ها از کاشی‌های سرامیکی، کاشی‌های تقویت‌شده با سنگ طبیعی، چوب، الیاف گیاهی و قیر استفاده می‌شود.

 این عناصر سبب افزایش خاصیت عایق بودن سقف می‌شوند. به همین دلیل برای مناطقی که نیاز به عایق حرارتی و صوتی وجود دارد، مناسب هستند. این کاشی‌ها در اندازه‌ها، شکل و الگوهای مختلفی موجود هستند. این سقف‌ها مقرون‌به‌صرفه هستند و نصب سریعی دارند.

مزایای سقف کاذب پارچه‌ای

• این سقف‌ها یک عایق عالی در برابر صدا و آتش هستند.
• الیاف مورداستفاده در این کاشی‌ها سبب افزایش سختی و چقرمگی می‌شوند.

معایب سقف کاذب پارچه‌ای

• از این سقف‌ها نمی‌توان برای فضای داخلی ساختمان‌های مسکونی استفاده کرد.
• این سقف‌ها به‌شدت در برابر آب آسیب‌پذیر هستند.

سقف کاذب شیشه‌ای

شیشه یک ماده غیر کریستالی، شکننده و شفاف است. به دلیل شفافیت فضا را بزرگ‌تر نشان می‌دهد. ازاین‌رو می‌توان از آن در مکان‌هایی مانند رستوران‌ها و کتابخانه‌ها استفاده کرد. به‌علاوه شیشه عایق حرارتی خوبی است.

شیشه را می‌توان طی فرآیندهایی غیرشکننده و مات کرد. این فرآیند موجب افزایش ایمنی سقف‌های کاذب شیشه‌ای می‌شود و همچنین حریم خصوصی افراد را نیز حفظ خواهد کرد.

مزایای سقف کاذب شیشه‌ای

• شیشه را می‌توان رنگ، طرح دار و لمینت کرد تا به یک نقطه کانونی جالب تبدیل شود.

معایب سقف کاذب شیشه‌ای

• نصب این سقف‌ها باید دقت زیادی انجام شود.
• سقف کاذب‌های شیشه‌ای یکی از گران‌ترین انواع سقف کاذب هستند.
• به دلیل اینکه تجمع گردوخاک روی شیشه به‌راحتی قابل‌مشاهده است باید به‌طور منظم تمیز شود.

منبع

 نوشته شده توسط تیم مترجمین موسسه 808

 اگر دوست دارید به تیم مترجمین 808 بپیوندید، با ما تماس بگیرید.

دریافت فایل PDF مقاله برای اعضای VIP رایگان است. سایر کاربران با پرداخت ۱۰۰۰ تومان می توانند اقدام به دریافت این فایل کنند.