آهک یا کلسیم اکسید با فرمول شیمیایی CaO یک ترکیب شیمیایی و یک ماده بی‌بو به رنگ سفید یا سفید خاکستری و به شکل جامد سخت است که پوست و چشم را به‌شدت دچار سوزش می‌کند. آهک از جمله موادی است که کارایی آن از دوران باستان، توسط بشر شناخته شده‌ و از آن در ساخت انواع بناها و برای اتصال محکم‌تر قطعات سنگ یا چوب به‌کار گرفته می‌شد.

از انواع مختلف آهک که در ساخت‌وساز استفاده می‌شود می‌توان به آهک زنده، آهک هیدراته، آهک پرمایه و آهک هیدرولیک اشاره کرد. انواع آهک از کلسینه شدن سنگ‌آهک در دماهای بیشتر از ۹۰۰ درجه سلسیوس به دست می‌آیند. از انواع آهک در صنایع متالورژی،‌شیمی، ساخت‌وساز و زیست‌محیطی استفاده می‌شود. در واقع هدف از تهیه آهک، تبدیل سنگ آن به حالت قابل مصرف و تبدیل مجدد آن به سنگ آهک، پس از مصرف می‌باشد.

کاربردهای مهم آهک

• ساخت ظرفهای چینی: چینی‌ها در واقع از انواع سرامیک محسوب می‌شوند و به دو دسته چینی‌های اصل یا چینی‌های سخت و چینی‌های بدلی تقسیم می‌شوند.
• ساخت شیشه‌های معمولی: عمدتا شامل سیلیس ، کربنات کلسیم (یا آهک)، کربنات سدیم و زغال کک است.
• تولید سیمان: در ابتدا از سنگ آسیاب برای پودر کردن مخلوط و از کوره‌های ثابت استفاده می‌شد.
• تهیه ساروج: ساروج یا ملاط، مخلوطی از آهک، ماسه و آب است که بر خلاف سیمان در داخل آب خود را نمی‌گیرد و سفت نمی‌شود، ولی در مجاورت هوا به علت جذب گاز دی‌اکسید کربن و تشکیل سنگ آهک، به‌تدریج سفت می‌شود.
• دباغی پوست: قبل از دباغی پوست باید عملیات آماده‌سازی را به منظور حذف ضایعات باقیمانده بر روی پوست ، بر روی آن انجام داد.
• یکی دیگر از مصارف عمده آهک در صنایع شیمیایی و در آزمایشگاه‌های شیمی، تهیه هیدروکسید سدیم از کربنات سدیم و هیدروکسید آمونیوم از کلرید آمونیم است.

کاربردهای آهک در ساخت‌وساز

• از آهک برای تولید فولاد به‌منظور حذف ناخالصی‌ها استفاده می‌شود.
•  از آهک برای تثبیت خاک در جاده‌سازی، ساخت فرودگاه‌ها و فونداسیون استفاده می‌شود.
•  از دوغاب آهک به‌عنوان ملات برای کارهای بنایی و گچ کاری استفاده می‌شود.
•  برای بهبود خاصیت چسبندگی و انسجام آسفالت از آهک به‌عنوان ماده افزودنی استفاده می‌شود. آهک مقاومت آسفالت را در برابر فرسودگی افزایش می‌دهد.

 منبع: یک، دو