به مجموعه اجزایی که در فضاهای شهری چیده می‌شوند و به استفاده عموم می‌رسند و منظر و هویت شهری را تحت شعاع قرار می دهد، مبلمان شهری گویند.

در فضای میان ساختمان‌ها و بناها، وسایل و ضمایم مکملی نیاز است تا زندگی شهری را سامان بخشد. تجهیزاتی که همچون اثاث یک خانه، امکان زندگی را در فضای محصور میان سنگ و بتن و شیشه فراهم می‌آرود. این اجزا جریان حرکت، سکون، تفریح و اضطراب را در شهر تنظیم می کنند و به آن روح می‌بخشند.

مبلمان شهری خود انواع مختلفی دارد که هر کدام از حیطه طراحی شهری، در راستای هویت شهر و سیمای آن گام بر می‌دارد و آینه‌ای از فرهنگ شهر است، که از انواع این مبلمان می توان به صندلی‌ها و نیمکت‌ها، ایستگاه‌های اتوبوس، سطل‌های زباله، بیلبوردها و تابلوهای آگهی، المان‌ها و نمادهای شهری و ... اشاره کرد که خصوصیات منحصر به فرد هر کدام از این مبلمان‌‌ها نیز از اهمیت خاصی برخوردار است، چرا که با طراحی درست و مناسب هر کدام از آنها با توجه به خصوصیات و نحوه مکانیابی مناسب آنها، می‌توانند در جهت تأمین نیاز شهروندان و القای هویت آنها نقش مؤثری را ایفا کنند.

از خصوصیات مهم اجزای مبلمان شهری وابسته بودن آنها به فرهنگ است. اینکه هر کدام از مبلمان شهری را در کجا قرار بدهیم و این چیدمان چقدر با استانداردهای تکنیکی که در فضای عمومی بکار می‌بریم، مطابقت دارد خود نگرشی که باید مورد تأمل قرار گیرد.

در طراحی شهری، چگونه مبله کردن فضاهای شهری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. برای مثال، چطور خیابان‌ها را از روشنایی مطلوب برخوردار کنیم و آیا نشانه‌های شهری و تابلوهای راهنما خوانا هستند و یا در مورد ایستگاه‌های اتوبوس، که یکی از مهم‌ترین اجزای مبلمان شهری محسوب می‌شود و نقش مهمی در فرهنگ شهرنشینی دارد، باید طوری طراحی شوند که جذابیت آنها، شهروند را به استفاده از آن راغب کند و میدان دید مناسبی را داشته باشد بدین معنا که برای شهروندان حتی با کمی مسافت قابل شناسایی باشند. شایان ذکر است ایستگاه‌های اتوبوس بهترین مکان برای تبلیغات مورد نیاز شهروندان می‌باشد که این تبلیغات باید قابل فهم بوده و محدود به ضرورت‌ها شوند.

در کل، اجزای مبلمان شهری باید طوری در فضا مکانیابی شوند که فضاهای شهری به عنوان فضای تنفسی و تعامل حوادث اجتماعی برای شهروندان باشد. ساخت و مکانیابی مبلمان شهری می‌تواند در هویت‌بخشی و یکپارچگی فضا نقش بسزایی را ایفا نماید. همچنین با توجه نظریه‌های نظریه‌پردازانی چون کوین لینچ ، گیبونز ، اوبرهولستر ، پاکزاد و غیره که نقش المان‌های شهری را در هویت‌بخشی و یکپارچگی فضا و جلوگیری از اغتشاش بصری عامل موثر و مهمی می دانند و معتقدند مبلمان شهری که به خوبی در فضاهای تعریف شده باشد، می‌تواند به فضا هویت داده و خود از آن هویت یابد.

هدف اصلی برنامه‌ریزان شهری و طراحان از طراحی ساخت و ارائه مبلمان شهری در چند دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شود. در کل اجزای مبلمان شهری، دو ویژگی اساسی دارند: کاربردی بودن و زیبایی، که در صورت داشتن هر دو ویژگی، می‌توانند نیاز عملکردی و بصری شهروندان را همزمان برآورده سازند. البته این امر مستلزم در نظر گرفتن مقوله‌های متعددی در طراحی اجزای مبلمان شهری است که نه تنها رنگ، هماهنگی با محیط پیرامون، دوام، ایمنی و اقتصادی بودن آنها مورد نظر است، بلکه باید از نظر عملکردی، جانمایی مناسبی در سطح شهر داشته باشند تا بتوانند پاسخگوی نیاز شهروندان باشند.

منبع: یوسف درویشی، چالش های مبلمان شهری در شهر اردبیل، ۱۳۹۳