ضریب رواناب، Runoff Coefficient

ضریب رواناب، Runoff Coefficient

ضریب رواناب، Runoff Coefficient

تمام آبی كه بصورت بارش بر زمین فرو می ریزد نیازی به جمع آوری و تخلیه از طریق سیستم زهكشی ندارد. بخشی از این آب بداخل خاك نفوذ كرده و بخش دیگری ممكن است در گودال‌ها و دیگر فرورفتگی‌ها جمع شده و نهایتاً تبخیر گردد.

 نسبت آبی كه بر روی زمین جاری شده و باید بوسیله سیستم زهكشی انتقال یابد را ضریب رواناب می‌نامند.

 ضریب رواناب بصورت زیر به شرایط خاك، شیب زمین و نحوه استفاده از آن بستگی دارد:

  • شرایط خاك؛ آب در خاك‌های شنی در مقایسه با خاك‌های رسی و یا زمین‌های سنگی راحتر و سریعتر نفوذ می‌كند.
  • شیب منطقه؛ آب در زمین‌های با شیب تند، با سرعت بیشتری بسمت پایین حركت می‌نماید و در نتیجه نسبت به شرایط سكون و یا حركت آهسته‌ای كه در مناطق مسطح دارد، زمان كمتری برای نفوذ در اختیار خواهد داشت.

 

·         كاربری زمین؛ گیاهان بخش قابل توجهی از آب را در خود نگه داشته داشته و نیز موجب سستی خاك می‌شوند و به همین دلیل فرآیند نفوذ آب در داخل خاك را تسهیل می‌نمایند. در مقابل پشت بام‌ها و سطوح آسفالت شده از نفوذ آب به داخل خاك جلوگیری می‌كنند. با این ترتیب می‌توان دریافت كه ضریب روان آب در مناطق دارای خاك رسی یا بافت سنگی، در مناطقی با شیب‌های تند و مناطق با تراكم ساختمانی و پوشش گیاهی كم، بیشتر از دیگر مناطق است.

تخمین ناصحیح مقدار ضریب رواناب (C) میتواند باعث خطای زیاد در محاسبه‍‌ی حداکثر رواناب گردد. لذا، دقت در تخمین ضریب رواناب، می‌تواند دقت محاسبات را به مقدار قابل قبولی برساند.

عموما در حوضه‌های شهری، که با ترکیبی از انواع کاربری‌های زمین روبهرو هستیم، با میانگین‌گیری وزنی نسبت به مساحت هر زیر حوضه، ضریب رواناب معادل به دست می‌آید:

 

منبع: هیدرولوژی مهندسی، مولف: دکتر حمیدرضا صفوی

پرسش و پاسخ

عکس کاربر
0 پاسخ
ضریب رواناب چیست
ضریب رواناب چیست؟ چگونه بدست می اید؟ چگونه با ضریب رواناب خروجی حوضه بدست میاد؟

مشاوران این تخصص

کاربران

اشتراک در RSS - ضریب رواناب، Runoff Coefficient