برنامه‌دهی معماری بخشی از فرآیند طراحی را تشکیل می‌دهد که توسط آن طراح با موضوع و اهداف یک پروژه طراحی همچون نیازهای استفاده‌کنندگان، محیط و بستر پروژه آشنا می‌شود. تفاوت برنامه‌دهی با برنامه‌ریزی را می‌توان در این دانست که در فرآیند طراحی "برنامه‌ریزی" اغلب مربوط به پیش‌بینی‌های کمی طراحی در مواردی چون زمان، مکان، هزینه، ابعاد و تعداد است اما در "برنامه‌دهی" تلاش می‌شود با استفاده از اطلاعات کمی و ارائه پیشنهادات کیفی، موضوعات مختلف معماری را مورد بررسی قرار دهد و با درک بهتر موضوع به پیدا کردن راه‌حل مناسب طراحی نزدیک شود.

"برنامه‌ پیش از طراحی" بدین معناست که اطلاعات مورد نیاز پروژه شامل علایق، نیازها، آرزوها، رفتارها، میزان مشارکت و وظایف افرادی که قرار است در آینده از این مکان استفاده کنند را جمع‌آوری کنیم. این برنامه محدودیتی برای طراحانی که می‌خواهند که به فرم به عنوان یک روایت، یک مقوله انتقادی، یک فن و یا هر چیز دیگری بنگرند ایجاد نمی‌کند.

برنامه پیش از طراحی، دستورالعمل نیست بلکه مجموعه‌ای از توضیحات است که برای پیشنهادها ارائه می‌شود و این توضیحات نشان می‌دهد که چرا برخی ضروریات انتخاب شده و در اولویت قرار می‌گیرند. از این‌رو طراح می‌تواند به بررسی محدوده‌ای از راه‌حل‌های موجود در زمینه هر ضرورت بپردازد.

ساختمانی که خوب برنامه‌دهی شده باشد، ساختمانی است که امکان بهره‌برداری از عملکرد آن فراهم است. نمونه "پروت‌ایگو" به طرز دردناکی نشان می‌دهد که یک ساختمان عملکردی خیلی بیش از ساختمانی که فقط ظاهری زیبا دارد دوام می‌آورد. یک معماری خوب، عملکردی، مفهومی و زیباست. اشتباهاتی که گران تمام می‌شوند اغلب اشتباهاتی هستند در برنامه‌دهی رخ می‌دهند همچون سازمان‌دهی ساختمان، الگوهای سیرکولاسیون، جداسازی گروه‌های استفاده‌‌کننده، سهولت دسترسی و دیگر الگوهای عمده ارتباطی.

برنامه‌دهی دقیق و کامل قبل از طراحی ساختمان بصرفه است. کلید برنامه‌دهی خوب، طرح پرسش‌های درست و سازمان‌دهی اطلاعات است که در نتیجه این کار، اطلاعات در زمانی که مورد نیازند به‌راحتی در دسترس قرار می‌گیرند.

منبع: برنامه‌دهی معماری، مدیریت اطلاعات برای طراحی، دانا پی.دورک، ترجمه: سیدامیرسعید محمودی