ملات تازه، جسمی است خمیری که از لحاظ اختلاط جسم چسبانده، مانند خمیر سیمان، و جسم پرکننده، مانند سنگدانه‌ی ریز، ساخته و در صورت نیاز به مشخصات ویژه‌ی کاربری، از مواد افزودنی در آن استفاده می‌شود. از ملات برای چسباندن قطعات مصالح بنایی به یکدیگر، تامین بستری برای توزیع بار، اندود کاری، نماسازی و بند کشی استفاده می‌کنند.
ملات‌ها از نظر گیرش و سخت شدن به دو دسته هوایی و آبی به شرح زیر تقسیم می‌شوند:

• ملات هوایی: این نوع ملات‌ها یا به طور فیزیکی در هوا خشک می‌شوند و آب آزاد آنها تبخیر می‌شود ( مانند ملات گل و کاهگل) یا به طور شیمیایی در معرض هوا قرار می‌گیرند و خشک و سفت می‌شوند، مانند ملات گچ و ملات آهک هوایی. این ملات‌ها برای گرفتن و سخت شدن و سخت ماندن به هوا نیاز دارند.
• ملات آبی: این ملات‌ها در آب یا هوا به طور شیمیایی می‌گیرند و سفت و سخت می‌شوند؛ مانند ملات‌های سیمانی و گل آهک.

ملات‌های ساختمانی از نظر مواد چسباننده به انواع زیر دسته‌بندی می‌شوند:
ملات گل و کاهگل، ملات آهک و خاک رس، ملات ساروج، ملات های گچی، ملات گچ و خاک، ملات گچ و ماسه، ملات گچ و آهک، ملات گچ و پرلیت، ملات ماسه و آهک، ملات‌های پوزولانی، ملات پوزولان – آهک، ملات ماسه و سیمان، ملات ماسه سیمان آهک، ملات‌های قیری، ملات‌های بنایی، ملات‌های آماده