سدهای بتنی در ۴ شکل اولیه ساخته شده‌اند.

۱. سد بتنی وزنی: این سد که مقاومتش بستگی به وزن آن دارد. مقطعی از این سد شبیه به یک مثلث است و پایه گسترده آن حدود سه چهارم ارتفاع سد است. آب در مخزن بالادست سد به طور افقی به سد فشار وارد می‌کند و وزن سد وزنی فشاری رو به پایین برای خنثی کردن فشار آب وارد می‌کند. سد حائل بتنی همچنین از وزن خود برای مقاومت در برابر نیروی آب استفاده می‌کند. با این حال، این سد باریک‌تر است و حائل‌هایی در پی یا پنجه در پایین‌دست سد دارد.

۲. سد پشت‌بنددار بتنی: این سد نیز از وزن خود برای مقاومت در برابر نیروی آب استفاده می‌کند. با این حال، این سد باریک‌تر بوده و دارای پایه‌های جانبی در پی و پنجه در قسمت پایین‌دست سد است. این پایه‌ها ممکن است دیوارهای باریک توسعه داده شده خارج از وجه سد باشند، بسیار شبیه به ستون قوسی که از دیوارهای کلیسای جامع نگهبانی می‌کنند یا مثل یک سد کوتاه که ممکن است در امتداد عرض سد ساخته شود.

۳. سد بتنی قوسی: سد قوسی یکی از زیباترین سازه‌های مهندسی عمران است. در مقطع عرضی، سد در عرض باریک است، اما وقتی‌که از بالا به آن نگاه کنید، به شکل منحنی است، نمای قوس به سمت آب بوده و کاسه منحنی به سمت پایین‌دست است. این طرح از خصوصیات بتن برای مقاومت آن استفاده می‌کند.

۴. سد قوسی-وزنی: این سد همانطور که از نام آن پیداست ترکیبی از نوع قوسی و نوع وزنی است.

سدهای قوسی دو نوع هستند:

۱- سدهای تک قوسی

۲- سدهای دو قوسی: سدهای چند قوسی ترکیبی از طرح‌های پایه‌دار و قوسی هستند که با تعدادی از قوس‌های تکی با پایه‌هایی پشتیبانی می‌شوند.

سدهای وزنی نیز دو نوع هستند:

۱- سدهای وزنی

۲- سدهای وزنی پایدار

سدهای بتنی اغلب از پر کردن سدها برای تولید نیروی برق آبی استفاده می‌شود، زیرا دریچه‌ها (دریچه‌های تخلیه) یا دیگر انواع سازه‌های خروجی می‌توانند از بتنی ساخته شوند که به آب این امکان را می‌دهد که از مخزن به شکل کنترل شده‌ای آزاد شود. وقتی که آب برای برق، آب آشامیدنی یا آبیاری نیاز به پایین‌دست دارد، دریچه‌ها را می‌توان برای آزاد شدن مقدار مورد نیاز برای مدت مشخص باز کرد. آب می‌تواند در پایین‌دست رودخانه جریان یابد و ماهی و دیگر موجودات می‌توانند زنده بمانند. هر دو سد بتنی و سد پرکننده نیاز به سرریز اضطراری دارند تا آب‌های حاصل از سیلاب بتوانند به صورت ایمن به سمت پایین‌دست آزاد شوند قبل از اینکه جریان آب رو یا بالای تاج سد برسد.

منبع: How products are Made

مترجم و تهیه‌کننده: محبوبه پوریوسفی