مقاله تحلیلی: مهمترین تغییرات نرم افزاری مبحث ششم مقررات ملی ساختمان ویرایش 92

آخرین ویرایش مبحث ششم مقررات ملی ساختمان دی ماه 92 منتشر شد که در آن تغییرات نسبتا زیادی نسبت به ویرایش قبلی از این آیین نامه دیده میشود. به طور خلاصه ویرایش سال 92 مبحث ششم انطباق نسبتا کاملی با آیین نامه ASCE7.10 دارد که اعمال این تغییرات را در نسخه 2013 نرم افزار تحلیل و طراحی سازه ETABS تا حدودی ساده ساخته است. در این مقاله تحلیلی آموزشی سعی بر بیان کلیات تغییرات صورت گرفته در این ویرایش شده است:

بار زنده مورد استفاده در ساختمان در مبحث ششم ویرایش 92 :

در این ویرایش بار زنده راه پله ها از 350 به 500 کیلوگرم بر متر مربع افزایش یافته است جز آن بار زنده اتاقهای پذیرایی هم به 500 افزایش یافت. قاعدتاً این دو کاربری فاقد قابلیت کاهش سربار خواهند بود. در نتیجه بر اساس ویرایش جدید مبحث ششم نسبت به قبل هم بارگذاری دست بالا شده و هم تعریف بارهای زنده طبقات با توجه به اینکه برخی قابلیت کاهش سربار را داشته و برخی نداشته ، برخی قسمتها بار 500 و برخی قسمتها بار 200 دارند دشوار شده است. همچنین تغییراتی در سربارهای زنده ایجاد شده است. مثلاً سربار زنده پارکینگهای ماشینهای سواری با وزن کمتر از سه تن به 300 کاهش یافته است

کاهش سربار بار زنده:

از مهمترین تغییرات ویرایش 92 مبحث دهم تغییر در نحوه اعمال کاهش سرباز بار زنده میباشد. کاهش سربار زنده ظاهراً بر اساس آیین نامه ASCE7.10 میباشد به همین جهت از این پس میتوانیم از این آیین نامه در نرم افزار ETABS 2013 جهت کاهش سربار زنده استفاده کرد. 

البته یکسری ضوابط کاهش سربار را نمیتوان در ETABS اعمال کرد و باید در جهت اطمینان صرفنظر کرد ؛ مثل ضابطه کاهش سربار زنده سقف بام و کاهش سربار زنده پارکینگها ( بیش از دو طبقه سطح بارگیر ) و مواردی که ضریب Kll عددی غیر از 2 و 4 در مبحث ششم ذکر شده است.

برای لحاظ کاهش سربار بار زنده در نرم افزار ETABS مطابق شکل زیر عمل میشود:

با انتخاب اعضا سپس از طریق منوی زیر میبایست به نرم افزار فهماند که بار زنده کاهش یافته هر عضو را از روی سطح بارگیر عضو (تیر یا ستون) به طور خودکار لحاظ کند.

Design menu > {Steel Frame, Concrete Frame, Composite Beam, Composite Column, Steel Joist, Shear Wall} Design > View/Revise Overwrites  commands) .

نرم افزار  تنها زمانی می تواند کاهش بار زنده را حساب کند که برای اعضا سطح بارگیر تعریف شده است و لازمه آن نیز تعریف سطح بارگیر برای سقف ها میباشد.

اما اگر موفق نشدیم که برای سقف ها سطح بارگیر تعریف کنیم از روش دستی میتوانیم مقدار نیروی حاصل از کاهش سربار بار زنده را محاسبه و با حساب در ترکیبات بار آنرا در بارگذاری لحاظ کنیم:

نامنظمی در ارتفاع:

در بند 6-11-7-1-(ث) تحت عنوان"نامنظمی سیستم های باربر جانبی غیر موازی" ؛ در مبحث قدیم وجود نداشت که مربوط به سیستم مقاوم جانبی است و نه لزوماً ستونها. یعنی سیستمی که بار جانبی را انتقال میدهد. مثلاً بادبندها ، قابهای خمشی و دیوارهای برشی. اگر قاب خمشی ، قاب بادبندی شده ، دیوار برشی با یکی از دو راستای اصلی ساختمان موازی نباشد و یا قرینه آن نسبت به مرکز جرم در جهت دیگر ساختمان وجود نداشته باشد این بند رعایت نمیشود. قابهایی که فقط بارهای ثقلی را تحمل میکنند که عمدتاً در ساخمتانهای با قاب مفصلی دیده میشود از نظر این بند مهم نیستند که چه وضعیتی داشته باشند.
اشکالی که به این بند وارد است اینستکه مرزها را به خوبی مشخص نکرده است مثلاً اگر یک قاب خمشی یا قاب بادبندی فقط با یک درجه زاویه با جهت اصلی ساختمان وجود داشته باشد و یا اندکی عدم تقارن در چیدمان سیستم سازه ای مقاوم جانبی وجود داشته باشد شرایط این بند به راحتی نقض میشود. در عمل خیلی مواقع به خاطر همین یک دلیل ساختمان دارای نامنظمی از نوع نامنظمی سیستمهای باربر جانبی غیرموازی خواهد شد.

نکاتی از بارگذاری زلزله: (ضریب اضافه مقاومت)

طبق بند 6-11-11 در مواردی که بر اساس دیگر مباحث مقررات ملی ساختمان و آیین نامه های طراحی استفاده از نیروی تشدید یافته ناشی از زلزله ضروری است باید اثرات مولفه های افقی زلزله در ضریب اضافه مقاومت ضرب شده و سپس در ترکیب بارهای شامل اثر زلزله به کار رود. در موارد استفاده از ضریب اضافه مقاومت می توان ضریب نامعینی سازه را برابر واحد درنظر گرفت.

طبق جدول 3-1 پیش نویس آیین نامه 2800 برای ساختمانهای با ارتفاع کمتر از 50 متر که نامنظم در پلان از نوع نامنظمی سیستم باربر جانبی غیر موازی هستند، میتوان تحلیل استاتیکی معادل را به کار برد.

جهت دریافت اطلاعات کامل مرتبط با این خبر در قالب یک فایل PDF می توانید از لینک زیر دانلود بفرمایید:

دانلود

نویسنده :

مجتبی اصغری سرخی (رزومه) 

مدیر موسسه آموزشی مهندسی 808

کارشناس ارشد سازه

طراح و محاسب سازه ، مولف و مدرس نرم افزار های تخصصی

»دوره های برنامه ریزی شده اسفند ماه سال 92:

منابع کمک آموزشی:

 به جهت تغییرات بوجود آمده در ویرایش 92 مبحث دهم بنده و همکارم جناب مهندس جعفری چندیست که کار ویرایش جدید از کتابمان را بر مبنی ویرایش 92 مبحث دهم شروع کرده ایم که در آن علاوه بر ویرایش کتاب فعلی، جند فصل جدید هم به کتاب اضافه خواهیم کرد که در حال تکمیل این فصول هستیم منتها برای ارائه کاری دقیق و از هر حیث کامل نیاز به صرف وقت کافی میباشد.  چه برای ویرایش کتاب قبلی و چه برای تالیف کتاب جدید با لحاظ همه حساسیت های علمی و چاپی نیاز به حداقل 6 تا 12 ماه وقت است که امیدواریم در حداقل زمان بتوانیم ویرایش کتاب فعلی را با دقت بالا به اتمام برسانیم.

تا زمان انتشار نهایی ویرایش کتابم ، کتاب فعلی که بر مبنای هر دو حالت طراحی به روش تنش مجاز و حالت حدی است می تواند تا اندازه زیادی جوابگوی مهندسان محترم باشد. به خصوص آنکه مباحث مربوط به آنالیز پایداری که به موضوع کلیدی در مبحث جدید بدل گشته است در ایبوک مجزایی از سایت قابل تهیه است که می تواند تا اندازه زیادی مهندسان محاسب کشور را با تغییرات صورت گرفته در ویرایش جدید مبحث دهم (که مطابق تغییرات صورت گرفته در AISC 360-10 از قبل قابل پیشبینی هم بود) و به خصوص نحوه اعمال آن در نرم افزار آشنا سازد:

» کتاب راهنمای طراحی سازه های فولادی همراه DVD فیلم آموزشی و 2 ساعت رفع اشکال مجازی

شامل: 

• کتاب "راهنمای طراحی سازه های فلزی به روش  حالت حدی LRFD  و تنش مجاز  بر مبنای مبحث دهم و آیین نامه AISC 360-05 "   
•   مولفان:   " مهندس مجتبی اصغری سرخی - مهندس  احمدرضا جعفری "
•  چاپ دوم:  انتشارات علم عمران،
• همراه با  1DVD فیلم آموزش طراحی LRFD در ETABS به همراه اطلاعات جانبی
  
• همراه با دو ساعت رفع اشکال مجازی

این مجموعه تا پایان اسفند ماه با 20% تخفیف به قیمت 50 هزار تومان عرضه می شود:

ادامه مطلب

ایبوک های مرتبط:

» روش آنالیز مستقیم در آنالیز پایداری سازه های فولادی

مولف:  مهندس مجتبی اصغری سرخی

شامل:

• روش های آنالیز پایداری  سازه های فولادی در آیین نامه های مختلف
• کاربرد آنالیز مستقیم در آنالیز پایداری سازه های فولادی
• کنترل پایداری لرزه ای با استفاده از شاخص پایداری
• کاربرد ضریب B2 در آنالیز پایداری سازه های فولادی و چگونگی تعیین آن
• ترکیب تنش های محوری و خمشی  در آیین نامه های مختلف  طراحی سازه های فولادی
• روش های نوین آنالیز پایداری سازه های فولادی درآیین نامه های

ادامه مطلب

» طراحی حدی (LRFD) سازه های فولادی در  ETABS 2013 (همراه با فیلم آموزشی)

مولف:  مهندس مجتبی اصغری سرخی

شامل:

• تعریف مقاطع در نسخه 2013 ETABS
• مقاطع فشرده و غیر فشرده
• اعمال روش های آنالیز پایداری در  AISC-ASD-89   ،  AISC-360-10   وAISC-360-05   
• اعمال تغییرات مربوط به طرح لرزه ای

همراه با 4 فیلم آموزشی مربوط به 4 فصل ایبوک

ادامه مطلب