یادداشت شانزدهم: آیا به نظر شما Civil808 یک استارت آپ موفق است؟!

چند وقتی بود که میخواستم یکی از یادداشت های وبلاگ Civil808 را به معضلی که همه ما میدونیم متاسفانه سالهاست در بین فرهنگ مردممون رخنه کرده و اونم مبارزه با هر چی روحیه کار آفرینی و استارتاپیست اختصاص بدم اما برای شروع به پرداختن به حرف دلم مجبورم برای یکسری از همکاران که با مفاهیم مدیریتی و مدل کسب و کار آشناییت کمتری دارند یکسری توضیحات کلیدی از روی چند مرجع ارائه دهم:

• منظور از پروژه استارتاپ (StartUp) چیست؟

استارت آپ(StartUp) به استارت یا همان شروع پروژه ای پر از چالش اطلاق می شود که همواره به دلیل قرار داشتن دنیای ناشناخته ای از بارخورد بازار و کاربران در سطوح مختلف و موفق بودن نوع خدماتی که کارآفرین ارائه میدهد در واقع سخت ترین مراحل از راه اندازی یک کسب و کار نوین  و متفاوت به شمار می آید. در این مرحله کارآفرین به هدفی که از کار خود انتظار دارد عایدش شود اعتقاد راسخ دارد اما چون اطرافیان بازخورد این هدف را به عینه نمیبینند برای آنها گیج و مبهم می آید که روی همین حساب به ایده و تخیلی که ساخته ذهن کارآفرین بوده است تردید دارند! اینجاست سرمایه گذاران حاضر به سرمایه گذاری روی این پروژه های عجیب و غریب  نخواهند شد به طوریکه معمولا در خوشبینانه ترین حالت طی یکسال اول از شروع پروژه بدون برگشت سرمایه و با درگیر شدن با گرفتاری های بسیار زیاد اصولا کابوس کارآفرینان به حساب می آید، البته این کابوس برای شرکت های استارت آپی در کشور های توسعه یافته نیز در ابتدای راه ایجاد میشود اما پارامتر های غلط فرهنگی در کشور ما  و همچنین بی ثباتی اقتصادی و سطح نیاز و خواسته های مردم که متناسب به این نیاز آنها تغییر می یابد این مرحله را بیش از هر کجای جهان برای کارآفرینان درون کشورمان سخت تر و پر از چالش کرده است. برای توضیح عبارات به کار رفته چند تعریف از کتب مرجع مرتبط با موضوع رو می آورم:

          مدل کسب‌وکار (Business Model):

مدل کسب‌وکار چگونگی خلق، رساندن و بدست‌آوردن ارزش توسط شرکت شما را توصیف می‌کند. به بیان ساده‌تر، مدل کسب‌وکار اینکه شرکت شما چگونه پول در می‌آورد را توصیف می‌کند. (Steve Blank) آیا Civil808 مدل کسب و کار دارد؟

شرکت نوپا (Startup):

نهادی است انسانی که ساخته شده برای خلق محصول یا خدمتی نو در شرایط عدم قطعیت بسیار. (Eric Ries)، دقت کنید این تعریف درباره اندازه شرکت، نوع صنعت یا بخش خاصی از اقتصاد صحبت نمی‌کند. 

کارآفرین:

هر کسی که در حال آفرینش محصول یا کسب‌وکاری نو در شرایط عدم قطعیت فراوان است کارآفرین است چه خود بداند و چه نداند؛ چه برای ارگانی دولتی کارکند چه شرکتی خصوصی (که با سرمایه راه‌افتاده)، چه حتا سازمانی غیرانتفاعی.

برای دریافت اطلاعات بیشتر شما را به این سایت یا این سایت  که از جمله وبسایت های خوب در جمع آوری  و ترجمه منابع مرتبط هستند هدایت میکنم  و یا برای آشنایی بیشتر با طرح کسب و کار به این سایت هدایت میکنم  و برای دریافت مفاهیم و اطلاعات بیشتر از کارآفرینی به این سایت هدایت میکنم و یا اگر بیشتر اهل مطالعه کتاب های کاغذی هستید یکی از دهها کتاب خوب فارسی منتشر شده در این زمینه را از همه بیشتر پیشنهاد میدهم:

• مفهوم Lean Startup چیست؟ آیا Civil808 یک Lean Startup است؟!

با اینکه راه انداری استارت آپ جذاب می باشد ولی باید به خاطر داشته باشیم از هر 10 استارت آپ 8 استارت آپ شکست می خورد. معمولا این استارت آپ ها با یک ایده و فرضیه ای شروع می شود ، “من فکر می کنم این رو درست کنم خواهد فروخت ، من فکر می کنم مشتری این رو می خواد، من فکر می کنم …” . همه این ها  فرضیه من است و مشتری برای فرضیه من پول نمی دهد، مشتری اگر مشکلش حل بشود پول خواهد داد. معمولا فرضیه های استارت آپ ها، آنی نمی شود که مشتری دوست داشته باشد و مشکلش را حل کند. ولی ما چه وقت می فهیم که فرضیه ما درست نیست؟ هر چقدر زودتر بفهمیم و بتوانیم مسیر خودمان را عوض کنیم میزان موفقیت استارت آپ بالاتر خواهد رفت. بدترین چیز برای یک محصول این است که هیچ کس آن را نخواهد و دانستن این مسئله بعد از یک سال می تواند عواقب سنگینی داشته باشد.پس در هر استارت آپ مسئله اصلی سرعت است. دوستان خارجی ما اسم جدیدی به نام Lean Startup درآوردند.

در کل Lean Startup بر پایه این اصول است :

• Eliminate Waste : وقت خود را برای روی ساخت ویژگی هایی که کسی نمی خواهد به هدر ندهید.
• Create Knowledge : لین استارت آپ در مورد یادگیری مداوم است.
• Short Iterations : چرخه کوتاه و مداوم برای یادگیری و منطبق سازی.
• Fail Fast : اگر چیزی قرار نیست کار بکند بهتر است زودتر کار نکند تا بتوانیم فرضیه های دیگر را آزمایش نماییم.  

اما بزودی در تهران(17 تا 19 آبان 1391) رویدادی به اسم Startupweekend توسط شرکت خاورزمین سیستم کیش ، بخش فنی وبسایت Civil808 همزمان با رویداد جهانی آن در ایران برگزار خواهد شد که به نوعی یک رویداد Lean startup می باشد. این رویداد برای پرورش کارآفرین جهت ایجاد استارت آپ های لین می باشد.  به نظر من فرقی نمیکند که شما یک برنامه نویس باشید یا مدیر یک شرکت مهندسی یا استاد دانشگاه چراکه به هر حال در هر کاری نیاز به تمرین قواعد استارت آپی دارید، شرکت در اینگونه برنامه ها که می تواند در عرض چند ساعت و چند روز کوله باری از تجربه آمیخته با پیروزی و شکست اما شکست هایی پر از تجربه برایتان در بر داشته باشد را به همکاران عمرانی ام توصیه می کنم:

همچنین دانلود این اسلاید کارگاه آموزشی استارت آپ را که توسط موسسه اسکرام ایران تهیه شده است را توصیه میکنم. اگرم بخواهید اطلاعات بیشتری در اینباره کسب کنید مشاهده این ویدئو دوبله شده را که توسط همکارانمان در رادیو میهن اختصاصا برای دبیرخانه برگزاری کارگاه جهانی استارت آپ ویکند تهران تهیه شده است را توصیه میکنم.

 و اما میرسیم به سوالی که در ذهن بعضی ها البته نه به این شکل اما با این مضمون که: "نیت سایت 808 از ارائه خدمات به صورت رایگان جیست" یا اینکه "آیا بیزینیس پلان یا مدل کسب و کاری اصلا دارید یا خیر" و از این دست سوالات که اصولی تر این سوال اینست که آیا Civil808 هنوز در مرحله سخت گذر Stratup خود است یا نه Lean StrurtUp شده و یا نه اصلا در بدترین فرضیه سایت تامین درآمد دیگری دارد و کل فعالیت های سایت صرفا خوشگذرونی عده ای مرفح بی درد است!

برای جواب به این سوالات ذهنی بایست یک فلشبک بزنم به سازه 808 ، زمانی که در حین دانشجویی و کار بر روی کتاب چاپ شده و ایبوک های منتشر شده ام در فضای مجازی، محصولات DVD که از سال 1388 فار حرفه ای خودشو با شکل و شمایل و محتویات درونی کامل شکل داد خودشو به تدریج با گذر از مرحله سخت استارت آپی وارد بخشی از بازار صنعت ساختمان و نشر اطلاعات تخصصی کرد، Saze808  مثل اکثر استارت آپ های دیگر اولش با سرمایه گذاری شخصی شروع شد اما در مدت کوتاهی هزینه های به عمل امده از سود فروش کاور شد و مجموعه به یک مجموعه نسبتا موفق و سود ده تبدیل شد. اما آیا دیدگاه و طرز فکر Civil808 به مانند Saze808 است؟

خیر!... اساسا دیدگاه وبسایت Civil808 ارائه خدمات تماما مجازیست و با تفکیک نوع خدمات دو وبسایت Civil808 , Saze808 برای ارائه نوع مجزایی از خدمات تعریف شده است.

اما وارد سوال سود ده بودن مجموعه Civil808 بشویم. تابحال شده به این فکر کنید چند درصد از درآمد کمپانی بزرگی چون گوگل از خدمات جستجوی گوگلی آن تامین میشود؟! طبق آخرین آماری که شرکت گوگل ارائه داده است  ۹۵ درصد درآمد گوگل از طریق تبلیغات است و نه از فروش نرم افزار ها و اپلیکیشن های خاصی که  هر ساله با نوآوری جدید به تعداد آن اضافه میکند! پس میفهمیم که چرا با صرف هزینه بسیار زیاد برای الگوریتم نویسی و بهینه سازی سیستم ارائه نتایح جستجو  باعث شده این کمپانی را همچنان به سرویس جستحوی قدرتمند گوگلی بیش از باقی صد ها امکانات کم نظیرش بشناسیم؟!

واقعیت اینست که هم اکنون Civil808 تماما از راه تبلیغات اسپانسر ها که حامیان مالی آن محسوب میشوند اداره می شود و خوشحالیم به اطلاع شما کاربرانمان که در وافع سهامداران اصلی مجموعه آموزشی 808 خود شما محسوب می شوید برسانم که بعد از حدود یکسال که Saze808 دست Civil808 را به نوعی میگرفت تا بتواند هزینه های این استارت آپ تازه متولد شده  و البته جدید و تخیلی را کاور کند امروز مفتخریم خودکفا شدن Civil808 و به نوعی پایان دادن به مرحله کابوس وار Lean Startup بودن این وبسایت را به اطلاع شما برسانیم و همه این را مدیون تلاش همکارانم در تیم مدیریت 808 و اعتماد شرکت ها و سرمایه گذاران برای حمایت این مجموعه غیر انتفاعی میباشیم.

• برنامه های فاز دوم وسایت Civil808 :

 در سالگرد یکسالگی سایت (11 آذر 1391)  برنامه ویژه ای برای افتتاح سه دسته از امکانات نیمه تمام سایت در فاز دوم بهره برداری سایت داریم که با راه اندازی این امکانات خدمات و فعالیت های سایت وارد فاز جدیدی خواهد شد که کاملا متفاوت از تجربه کنونی شما از Civil808 است! پروژه شبکه اجتماعی آموزشی مهندسین عمران(ELC808.ir) ، تیم طراحی مشاوره حرفه ای و آنلاین! و سیستم خرید گروهی پیشرفته! از جمله موارد باقیمانده از فاز اول سایت بوده است که در مدت ماه های اخیر تیم فنی ما برای برنامه نویسی و توسعه این بخش ها تلاش بسیاری کشیده است. همچنین دوره های آموزشی ترم پاییز و زمستان وبسایت 808 با حضور اساتید شناخته شده به زودی جهت ثبت نام عمومی در سایت اطلاع رسانی خواهد شد و ورکشاپ های تخصصی با اساتید دانشگاهی و انجمن های علمی اموزشی همراه را اعطای مدارک معتبر و بین المللی جزو برنامه های یک ماه آینده ماست!

همچنین در ویژه برنامه رادیویی به مناسبت اولین سالگرد خدمات Civil808 از نزدیک با تیم توسعه یافته Civil808 آشنا خواهید شد اما اگر شما هم مایلید به جمع همکاران ما در Civil808 اضافه شوید می توانید با مطالعه این صفحه درخواست خودتان را برایمان ایمیل کنید.

  مجتبی اصغری سرخی

مدیرعامل گروه آموزشی 808 ، 7 آبان 1391