مقاله تحلیلی: مدیریت پروژه های ساختمانی

معرفی

مدیریت پروژه در ارتباط با برنامه ریزی جامع و هماهنگی یک پروژه از ارائه نظریه طرح تا تکمیل پروژه با هدف دستیابی به الزامات پروژه و اطمینان از تکمیل به موقع پروژه طبق بودجه و استانداردهای کیفی تعیین شده، می‌باشد.

یک پروژه فعالیت موقتی است که یک نوع محصول (منحصر به فرد) تولید می‌کند. یک پروژه هدفمند و دارای زمان محدودی برای تحقق هدف است که نیاز به مهارت‌ها و منابع مختلف دارد. همچنین مدیریت پروژه هنر و دانش هماهنگی افراد، تجهیزات، متریال، پول و زمان‌بندی برای تکمیل پروژه در زمان و بودجه مقرر است.

گام‌های مدیریت پروژه

1. تعریف پروژه و محدوده آن
2. طراحی فنی
3. فاینانس (تأمین مالی)
4. بستن قرارداد
5. اجرا
6. کنترل عملکرد

عملیات مدیریت

• برنامه ریزی
• سازماندهی
• نیروی انسانی
• راهنمایی و جهت دهی
• کنترل

سازمان‌های فنی و حرفه‌ای و مجلات آن‌ها

جامعه مهندسان عمران امریکا (ASCE)، تاسیس در 1852، عنوان مجله: مجله مهندسی و مدیریت ساخت

انجمن ملی مهندسان حرفه‌ای (NSPE)، تأسیس در 1936

موسسه مدیریت پروژه (PMI)، تأسیس در 1969، عنوان کتاب: گستره دانش مدیریت پروژه (PMBOK)

انجمن مدیریت ساخت آمریکا (CMAA)، تأسیس در 1981، عنوان مجله: استاندارد خدمات و عملیات CM

موسسه صنعت ساختمان (CII)، تأسیس در 1983

تیم های پروژه

 هر مثلث در شکل، یک تیم را نشان می‌دهد.

  بدون در نظر گرفتن اندازه و تعداد تیم ها، باید فقط یک مدیر پروژه در هر رأس باشد تا تصمیمات نهایی را اتخاذ کرده و بر پروژه تمرکز کند.

مدیریت تعارض

به دلیل ماهیت پویای محیط پروژه، تعارض بین اعضای تیم پروژه اجتناب ناپذیر است. حل تعارضات می‌تواند باعث نوآوری و ارائه ایده‌هایی برای افزایش اثربخشی کار شود.

 رسیدن به اجماع نظر

گاهی اوقات راهکارهای چندگانه برای مشکل موجود، ممکن است نتایج یکسان داشته باشد. رأی گیری، مبادله، یا گرفتن حد وسط می‌تواند در دستیابی به یک اجماع نظر کمک کند.

آغاز پروژه، برآورد و بودجه

در آغاز پروژه فرایندهای پایه‌ای وجود دارد که باید برای شروع پروژه انجام گیرد. این نقطه شروع بسیار مهم است زیرا آن‌هایی که پروژه را تحویل خواهند گرفت، آن‌هایی که از پروژه استفاده می‌کنند و آن‌هایی که سهمی در پروژه دارند، نیاز به دستیابی به توافق برای شروع پروژه دارند.

یک برآورد اولیه نیز برای تیم پروژه مهم است چون یک پارامتر کلیدی در پروژه محسوب می‌شود. این برآورد کمک می‌کند تا استراتژی¬های اجرا تنظیم و یک مبنا برای برنامه ساخت فراهم شود.

 بودجه یک پروژه، ماکسیمم مقدار پولی است که مالک با توجه به توجیه اقتصادی قصد دارد، در طراحی و ساخت پروژه هزینه کند.

برنامه ریزی پروژه و زمان‌بندی

برنامه ریزی پروژه فرایند شناسایی همه فعالیت‌های ضروری برای تکمیل موفقیت آمیز پروژه است. زمان‌بندی پروژه فرایند تعیین توالی فعالیت‌های برنامه ریزی شده، تخصیص مدت زمان واقعی به هر فعالیت و تعیین تاریخ شروع و پایان برای هر فعالیت است.

تکنیک های زمان‌بندی

• روش نمودار میله‌ای (گانت چارت)
• CPM
• PERT

ساخت طبقه در اجرای اسکلت سازه‌ها بسیار مهم است. هدف از زمان‌بندی ساخت، اطمینان از جریان پیوسته و مناسب استفاده بهینه از منابع می‌باشد. مساحت طبقه معمولاً به چند ناحیه تقسیم می‌شود تا امکان حرکت نیروی کار و متریال بین قسمت‌های مختلف وجود داشته باشد.

شبیه سازی عملیات واقعی یک ابزار مؤثر در رفع مسئله زمان‌بندی است. مدل شبیه سازی بر مبنای شبکه در بررسی مسائل استفاده می‌شود. تکنیک¬های شبیه سازی برای پیش بینی زمان و بهبود برنامه ریزی استفاده می‌شود. ایجاد مدل شبیه سازی شده به برنامه ریز با دانش خوب شبیه سازی، نیاز دارد.

لازم به ذکر است تغییر در دوره‌های کاری می‌تواند اثرات مهمی بر زمان‌بندی کار داشته باشد. ذخیره 37.2 درصد از زمان می‌تواند با گسترش 20 درصد دوره‌های کار به دست آید.

مدل کنندگان می‌توانند برای بهینه سازی مدت زمان ساخت یک طبقه و برای تعیین زمان‌بندی روزانه، مدت زمان فعالیت‌ها را برای مناسب بودن شرایط کارگاه، ویرایش کنند. مدت زمان فعالیت‌ها می‌تواند با افزایش یا کاهش منابع، کاهش یا افزایش یابد، خصوصاً با تغییر منابع انسانی در بخش اسکلت بتنی. جدول 1 مدت زمان لازم برای یک طبقه را نشان می‌دهد.

فازهای ساخت

مدیریت کارگاه باید ساختار سازمانی کارگاه را با تخصیص نقش‌ها و مسئولیت‌ها به افراد، برای عملیات مختلف ساختمانی ایجاد کند. مدیریت ایمنی نیز یکی از عناصر مهم مدیریت کارگاه است.

در طول زمان ساخت، موارد زیر باید در نظر گرفته شود:

• دسترسی به تجهیزات آتش نشانی
• متریال ساخت نباید در کمتر از 3 متری آتش یا تانک آب باشند.
• دسترسی به طبقات بالاتر در طول ساخت
• دسترسی موقت یا دائم به کمک‌های اولیه آتش نشانی

مدیریت زمان

در نظر گرفتن اهمیت زمان در یک پروژه باعث می‌شود که پروژه در زمان مشخص شده تکمیل گردد تا منافع آن به نحو احسنت حاصل شود. سیستم برنامه ریزی شده باید کل زمان درگیری با سازمان‌های درگیر، تعداد فروشندگان، شناسایی کل منابع، زمان دسترسی برای کل ورودی‌ها، فعالیت‌های بحرانی و فرایندهای طول ساخت را پوشش دهد.

مدیریت کیفیت

کیفیت پروژه باید برای همه فعالیت‌ها از شروع تا تکمیل برنامه ریزی شود. این باعث می‌شود که سیستم برنامه ریزی شده تضمین و کنترل کافی برای تحقق اهداف کیفی پروژه ارائه دهد. سیستم باید الزامات موجود، پیمانکاری، متریال، فرایندها و کنترل در طول فرایندها، حسابرسی، آموزش پرسنل، بازرسی و پذیرش نهایی را پوشش دهد.

مدل کردن اطلاعات ساختمان (Building Information Modeling - BIM)

این یک رویکرد جدید در طراحی، ساخت و مدیریت ساختمان است. مدل کردن اطلاعات ساختمانی پشتیبانی مداوم و ضروری برای دسترسی به اطلاعات هزینه، زمان‌بندی و محدوده طراحی پروژه را با کیفیت بالا و قابلیت اطمینان و یکپارچگی فراهم می‌آورد.

بعضی از این مزایا عبارت‌اند از:

• افزایش سرعت تحویل (ذخیره زمان)
• هماهنگی بهتر (خطاهای کمتر)
• کاهش هزینه‌ها (ذخیره پول)
• بهره‌وری بیشتر
• کیفیت بیشتر کار
• فرصت‌های کسب و کار و درآمد بیشتر

 مدل کردن اطلاعات ساختمانی از دو نقطه نظر ضروری است:

• حفظ اطلاعات مهم طراحی به صورت دیجیتال، به روز رسانی، اشتراک گذاری و همچنین ایجاد و به طور کلی استفاده از آن (اطلاعات) را آسان‌تر می‌کند.
• رابطه بین اطلاعات طراحی دیجیتال با تکنولوژی مدل کردن ساختمانی، می‌تواند باعث ذخیره زمان، پول و افزایش بهره‌وری و کیفیت شود.

 مزایا 

• فاز طراحی

BIM به تیم پروژه اجازه می‌دهد که تغییرات را در هر زمان در طول طراحی یا فرایند مستند سازی، بدون زحمت، هماهنگی مجدد و چک کردن دستی کار، ایجاد کنند.

• فاز ساخت

در فاز ساخت چرخه عمر ساختمان، BIM اطلاعات کیفیت، زمان‌بندی و هزینه را به صورت هم زمان در دسترس قرار می‌دهد. BIM باعث کاهش زمان و هزینه در فرایندهای مدیریتی می‌شود چون کیفیت مدارک بالاتر بوده و برنامه ریزی بهتر انجام شده است.

• فاز مدیریت

BIM اطلاعات هم‌زمان در مورد استفاده یا عملکرد ساختمان، ساکنان آن، عمر ساختمان در طول زمان و جنبه‌های مالی ساختمان را ارائه می‌دهد.

تکنولوژی های استفاده شده در BIM

• CAD
• Object CAD
• Parametric building modeling (مدل کردن پارامتریک ساختمان)

شکل زیر سطح اثر بخشی هر یک از این تکنولوژی ها را نشان می‌دهد:

نرم افزارهای برنامه ریزی پروژه

• مایکروسافت پروژه (MSP)

MSP نرم افزار مدیریت پروژه است که برای کمک به مدیران پروژه در ایجاد برنامه‌ها و تخصیص منابع به فعالیت‌ها، پیشرفت گیری و مدیریت بودجه و تحلیل بارهای کاری، طراحی شده است.

این نرم افزار، زمان‌بندی مسیر بحرانی را ایجاد می‌کند. برنامه زمان‌بندی می‌تواند در تسطیح منابع نیز به کار رود. همچنین زنجیره‌ها در گانت چارت می‌توانند دیده شوند. به علاوه، در این نرم افزار کاربران با سطح‌های مختلف شناسایی می‌شوند. این سطوح مختلف کاربران می‌تواند در مورد سطوح دسترسی به پروژه‌ها، نماها و دیگر اطلاعات باشد. موارد دیگری همچون تقویم، نماها، جداول و فیلترها و فیلدها در بخش enterprise global ذخیره شده است که به وسیله همه کاربران به اشتراک گذاشته شده است.

• پریماورا

پریماورا یک نام تجاری است که تحت چندین بسته نرم افزار مدیریت پروژه به بازار عرضه می‌شود. ناشر (به وجود آورنده) این پکیج¬ها، کمپانی اوراکل است. مهم¬ترین بخش این مجموعه، پریماورا P6 است که توسط سیستم‌های پریماورای کمپانی آمریکا توسعه داده شد.

ابزارهای کاربردی نرم افزار پریماورا شامل موارد زیر است:

مدیریت سازمانی پروژه، مدیریت حرفه‌ای پروژه، مدیریت پیمان، تحلیل ریسک، مدیریت ارزش کسب شده و غیره.

منبع

ترجمه شده توسط تیم مترجمین ۸۰۸

اگر دوست دارید به تیم مترجمین ۸۰۸ بپیوندید، با ما تماس بگیرید.

دریافت فایل PDF مقاله برای اعضای VIP رایگان است. سایر کاربران با پرداخت ۵۰۰ تومان می توانند اقدام به دریافت این فایل کنند.