مقاله تحلیلی: المان‌ های مدفون در بتن

المان‌های زیادی مانند لوله‌ها، داکت ها، غلاف‌ها و کانال‌ها به دلایل مختلف در بتن مدفون می‌شوند. این المان‌ها معمولاً از مصالح مختلف ساخته می‌شوند.

چه زمان المان‌های مدفون در اعضای بتن مسلح استفاده می‌شود؟

• معمولاً المان‌هایی در بتن مدفون می‌شوند که سبب تخریب بتن نشوند. این کار باید به‌گونه‌ای انجام شود که آسیبی به ساختار بتن وارد نگردد.
• در صورتی می‌توان از المان‌های مدفون استفاده کرد که ضوابط ACI 318-11 رعایت شده باشد. در ادامه به این ضوابط اشاره می‌کنیم.
• قرار گرفتن لوله‌های عبوری، کانال‌ها و غلاف‌ها از داخل دال‌ها، تیرها و دیوارها ممنوع است، مگر اینکه مقاومت بتن کاهش قابل‌ملاحظه‌ای نداشته باشد.
• کار گذاشتن کانال‌ها، لوله‌ها و اتصالات آن‌ها در ستون‌های بتن مسلح در صورتی مجاز است که کل مساحت آن‌ها از 4% مساحت مقطع بتنی بیش‌تر نباشد.
• در صورت رعایت شرایط خاص، کانال‌ها، لوله‌ها و غلاف‌ها را می‌توان به‌عنوان جایگزین سازه‌ای بتن حذف شده در فشار فرض کرد.
• مثلاً المان‌هایی که از آهن یا فولاد ساخته شده و ضخامت آن‌ها کمتر از ضخامت لوله‌ فولادی استاندارد (sch)۴۰ نیست، خراب نمی‌شوند. حداقل فاصله آن‌ها سه برابر قطر آن‌هاست و حداکثر قطر داخلی آن‌ها 50 میلی‌متر است.
• لوله‌ها و کانال‌ها (ابعاد خارجی) نباید بزرگ‌تر از یک‌سوم کل ضخامت دال، تیر یا دیواری که در آن قرار دارند باشند.
• فاصله‌ لوله‌ها و کانال‌ها باید حداقل سه برابر قطر یا عرض مرکز آن‌ها باشد.
• لوله‌ها و اتصالات باید مقاوم در برابر اثر مصالح، دما و فشار وارده، باشند.
• گاز و مایعات نباید قبل از اینکه بتن به مقاومت طراحی خود برسد در لوله‌ها جریان پیدا کنند. تنها آب، درصورتی‌که دمای آن از 32 درجه سلسیوس تجاوز نکند، از این شرایط مستثنی است.
• لوله‌ها در دال‌های صلب باید بین آرماتورهای بالا و پایین قرار گیرند، به‌جز لوله‌هایی که برای ذوب برف و گرمایش استفاده می‌شوند.
• کاور بتنی لوله‌ها، کانال‌ها و اتصالات برای بتنی که در تماس با آب‌وهوا یا زمین قرار دارد، باید 40 میلی‌متر باشد. در غیر این صورت حداقل کاور را می‌توان 20 میلی‌متر در نظر گرفت.
• سطح مقطع آرماتورهای موجود در جهت عمود بر لوله‌ها نباید کمتر از 0.002 برابر سطح مقطع بتن باشد.
• لوله‌ها و کانال‌ها باید به‌گونه‌ای ساخته و نصب شوند که تأثیری بر بریدن و خم کردن آرماتورها نداشته باشند و باعث تغییر مکان آرماتورهای فولادی نشوند.
• ACI، به‌جز در صورت داشتن پوشش و اندود مناسب، استفاده از مصالح آلومینیومی در بتن را ممنوع کرده است. دلیل واکنش‌های خطرناک بین بتن و آلومینیوم، فولاد و آلومینیوم در حضور یون‌های کلرید است. در نتیجه‌ این واکنش‌ها شکستگی و ترک در بتن رخ می‌دهد که به‌شدت نامطلوب است.
• به همین دلیل آیین‌نامه استفاده از کلسیم کلرید و هرگونه افزودنی حاوی کلرید را در بتن‌های دارای المان‌های آلومینیومی مدفون ممنوع کرده است. دیگر ویژگی نامطلوب آلومینیوم رسانایی الکتریکی آن است که با ایجاد جریان الکتریکی باعث افزایش سرعت واکنش‌های مخرب می‌شود.

 منبع

نوشته شده توسط تیم مترجمین موسسه 808

اگر دوست دارید به تیم مترجمین 808 بپیوندید، با ما تماس بگیرید.

دریافت فایل PDF کاملمقاله برای اعضای VIP رایگان است. سایر کاربران با پرداخت ۵۰۰ تومان می توانند اقدام به دریافت این فایل کنند.