نیاز به سرپناه، یکی از نیازهای اولیه و اساسی انسان محسوب می‌شود. گسترش روزافزون شهرها و رشد جمعیت، موجب احداث ساختمان‌های متعددی شده است. ساختمان‌هایی با کاربری‌های مسکونی، تجاری، اداری، درمانی و ... امروزه ساخت ساختمان به یک مهارت و تکنیک تبدیل شده است. برای احداث ساختمانی مقاوم و کارآمد بیش از هر چیز، آشنایی با نکات اجرایی و فنی هر یک از بخش‌های آن بسیار مهم است. از سوی دیگر به منظور اجرای صحیح و استاندارد ساختمان علاوه بر نقشه‌هایی مانند پلان، برش و نما، نیاز به نقشه‌های دیگری نیز است که به آنها «نقشه‌های جزئیات اجرایی» گفته می‌شود. جزئیات اجرایی یا دیتیل‌ها (Detail)، نقشه‌هایی هستند که دارای سه ویژگی مهم بوده که در سایر نقشه‌ها وجود ندارد. این ویژگی‌ها عبارتند از:

۱- معرفی نوع و جنس مصالح مصرفی

۲- مشخص کردن ابعاد و اندازه‌ی دقیق لایه‌های مختلف و مصالح مصرفی

۳- نحوه‌ی اجرا و نوع اتصال اجزای مختلف به یکدیگر

در نقشه‌های پلان، برش و نما، مصالح مصرفی در بخش‌ها و اجزای مختلف ساختمان مانند دیوارها، کف‌ها و ... مشخص و معرفی نمی‌شوند ولی در جزئیات کلیه‌ی مشخصات و نوع مصالح و نحوه‌ی اتصالات اجزا به یکدیگر دقیقا ترسیم و نشان داده می‌شوند. در این صورت است که اجزا قابل اجرا می‌شوند و سازنده می‌تواند برای ساخت صحیح آنها برنامه‌ریزی کند. به عبارت دیگر نقشه‌ها، اجرایی بوده و قابلیت ساخت پیدا می‌کنند. بنابراین جزئیات عبارت است از «مشخص کردن نوع مصالح مصرفی (رنگ)، اندازه و ابعاد و نحوه‌ی اتصال مصالح و اجزای ساختمان به یکدیگر.»

بدیهی است در صورت نداشتن جزئیات و مشخصات اجرایی، هیچ نقشه‌ای امکان پیاده شدن و اجرا نخواهد داشت. همچنین روش‌های ساخت و فنون عملیات اجرایی با آشنایی کامل به جزئیات ساختمانی است که منجر به کارایی، استحکام و زیبایی ساختمان شده و نهایتا عمر آن را افزایش می‌دهد.

مراحل اجرای ساختمان:

۱. مطالعه و شناخت زمین

۲. تجهیز کارگاه

۳. داربست

۴. پیاده کردن نقشه

۵. پی‌سازی

• گودبرداری
• پی‌کنی

۶. آرماتوربندی

۷. قالب‌بندی و بتن‌ریزی

۸. سقف‌سازی

۹. دیوارسازی

۱۰. عایق‌کاری

۱۱. نعل درگاه و چارچوب

۱۲. نازک‌کاری

۱۳. کف‌سازی

۱۴. شمشه‌گیری

۱۵. قرنیزکاری

۱۶. زهکشی و دفع فاضلاب

۱۷. دودکش

منبع: عناصر و جزئیات ساختمانی (اجزاء و اجرا)، مهندس علی مختاریان

تهیه‌کننده: محبوبه پوریوسفی