یک واحد بلوک بتنی (CMU) یک بلوک مستطیلی استاندارد است که در ساخت و سازهای ساختمانی استفاده می‌شود.

بلوک‌های بتنی از بتن قالب‌گیری شده (به عنوان مثال سیمان پرتلند و سنگدانه، معمولا ماسه و شن خوب دانه‌بندی‌شده، برای بلوک‌های با تراکم بالا) ساخته می‌شوند. بلوک‌های با چگالی کمتر می‌توانند از مواد زائد صنعتی مانند خاکستر فرار یا خاکستر بستر ساخته شوند. بلوک‌های سبک همچنین می‌توانند با استفاده از بتن هوادهی اتوکلاو تولید شوند. اجزای اصلی تشکیل دهنده بلوک‌های بتنی عبارتند از ماده چسبنده یا سیمان، مصالح سنگی (مخلوط شن و ماسه) و آب، در صورت نیاز از مواد افزودنی مانند کف‌سازها و تولید کننده‌های گاز برای تولید بلوک متخلخل یا اسفنجی استفاده می‌شود. سیمان مورد مصرف در بلوک‌های بتنی اغلب از نوع سیمان‌های پرتلند معمولی یا در مواردی پرتلند زودگیر است. در شرایط خاص، از سیمان‌هایی مانند سیمان روباره‌ای‌، سیمان آلومینیومی‌، سیمان پرتلند ضد سولفات نیز استفاده می‌شود.

بلوک‌های بتنی می‌توانند با مراکز توخالی (هسته‌ای) برای کاهش وزن و بهبود عایق‌گذاری تولید شوند. استفاده از بلوک به سازه اجازه می‌دهد که به سبک بنایی مرسوم با لایه‌ها (یا روش‌ها)ی بلوک‌های متمرکز ساخته شود. در آمریکا رایج‌ترین سایز بلوک‌های بتنی (۱۶in*۸in*۸in (۴۱۰mm*۲۰۰mm*۲۰۰mm است. بلوک ۳٫۸ کوتاه‌تر برای درزه ملات اندازه‌گیری می‌شود. در ایرلند و انگلستان، بلوک‌ها معمولا (۴۴۰mm*۲۱۵mm*۱۰۰mm (۱۷.۳in*۸٫۵in*۳٫۹in غیر از درزه ملات است. در ایران ابعاد بلوک‌های دیواری متداول بر اساس استاندارد ۴۰*۲۰*۳۰*۴۰*۲۰*۲۵، ۴۰*۲۰*۲۰*۴۰*۲۰*۱۵*۴۰*۲۰*۱۰ است. ضخامت جداره‌ها بر اساس باربر یا غیرباربر بودن متفاوت است. ابعاد و اندازه بلوک‌ها با توجه به نحوه کاربرد، ضرورت‌های تولید و شکل فیزیکی آنها تعیین می‌شود. وزن بلوک نیز با در نظر گرفتن متوسط توانایی جسمی یک فرد برای حمل و نقل بلوک محاسبه و توصیه می‌شود. برای حمل بلوک‌های سنگین با استفاده از دو دست ۳۲ کیلوگرم و برای بلوک‌های سبک با استفاده از یک دست حدود ۹ کیلوگرم در نظر گرفته می‌شود. ضرورت‌های تولیدی از نظر اقتصادی و خط مکانیکی تولید با رعایت این توانایی به اضافه سرعت و راحتی بلوک‌چینی، میزان ملات‌گذاری، شکل ظاهری ابعاد آن طراحی و تنظیم می‌شود.

هسته‌های بلوک معمولا مخروطی هستند، به طوری که سطح بالای بلوک بزرگتر از سطحی است که ملات روی آن پخش می‌شود. اکثر CMUها دو هسته دارند، اما به شکل سه و چهار هسته‌ای هم تولید می‌شوند. یک هسته اجازه‌ی قرار دادن آرماتور فولادی، با اتصال بلوک‌های تکی در مونتاژ، با هدف افزایش مقاومت را می‌دهد. برای نگه داشتن آرماتور در موقعیت مناسب و اتصال بلوک به مهار، هسته‌ها باید با دوغاب (بتن) پر شوند. آرماتور در درجه اول برای افزایش مقاومت کششی بیشتر در مونتاژ، بهبود توانایی آن‌ها برای نیروهای مقاوم جانبی مثل بار باد و نیروهای زلزله استفاده می‌شود.

انواع مختلفی از شکل‌های اختصاصی بلوک وجود دارد که به اجازه ساخت و سازهای خاص را به ما می‌دهد. بلوک‌های U شکل اجازه ساخت تیرهای پیوندی یا نعل درگاهی را می‌دهند که با استفاده از آرماتورگذاری افقی دوغاب در حفره تزریق می‌شود.

بلوک‌های بتنی می‌توانند به عنوان المان سازه‌ای علاوه بر استفاده به عنوان المان معماری، استفاده شوند. دیوارهای تزریق نشده، بخشی تزریق شده و یا به طور کامل تزریق شده انواع مختلفی از دیوارهای مجاز هستند. میله‌های آرماتور می‌توانند هم به صورت قائم  و هم افقی داخل CMUها برای تقویت دیوار استفاده شوند و اجرای سازه‌ای بهتری را منجر شوند. 

منبع: Wikipedia

مترجم و تهیه کننده: محبوبه پوریوسفی