مصالح پلاستیکی، Plastic Construction Materials

مصالح پلاستیکی، Plastic Construction Materials

مصالح پلاستیکی، Plastic Construction Materials

مصالح پلاستیکی ویژگی‌های گوناگونی دارند که باعث استفاده از آنها در ساخت و ساز یا سایر کاربردهای ساختمانی می‌شود.

پلاستیک چیست؟
پلاستیک یک ماده آلی است که از چسباننده‌ها یا رزین‌های طبیعی یا مصنوعی تشکیل می‌شود و می‌تواند با قالب‌گیری یا بدون آن ساخته شود. این ماده همچنین در سراسر جهان به عنوان یک ماده مهندسی به کار می‌رود. برای دانستن اهمیت مهندسی پلاستیک به خصوص در کاربردهای ساختمانی، شناخت ویژگی‌ها و مشخصات آن لازم است.
مثال‌هایی از کاربرد پلاستیک به عنوان مصالح ساختمانی در پکن، پایتخت کشور چین، ساختمان مرکز آبی ملی پکن (مکعب آبی) برای برگزاری رقابت‌های ورزشی آبی در المپیک 2008 ساخته شد. سازه این ساختمان از فولاد ساخته شده که با بالشتک‌های ETFE، که نوعی پلاستیک است پوشانده شده است. پلاستیک‌های ETFE مقاومت به خوردگی بالایی دارند و به همان میزان در مقابل تغییرات دمایی، دوام بالایی دارند. ساختمان مکعب آبی بزرگترین سازه ETFE در جهان است.

مشخصات پلاستیک به عنوان مصالح ساختمانی
هر ماده پلاستیکی ویژگی های خاص خود را دارد که آن را برای کاربردهای خاص آن مناسب می‌کنند. عملکرد مناسب مواد پلاستیکی در مهندسی بیش از همه چیز به انتخاب نوع درست پلاستیک برای عملکرد مورد انتظار بستگی دارد؛ در ادامه برخی ویژگی‌های کلی پلاستیک را برمی‌شمریم:

  • ظاهر پلاستیک: انواع مختلفی پلاستیک، از جمله پلاستیک‌های شفاف، رنگی و غیره در بازار وجود دارند که این ویژگی‌های ظاهری متفاوت را از ترکیبات خاصی که موقع ساخت در آنها به کار می‌رود کسب می‌کنند. به همین دلیل پلاستیک‌ها با توجه به ظاهر زیبایی که می‌توانند داشته باشند به طور گسترده در نمای ساختمان‌ها به کار می‌روند.
  • مقاومت شیمیایی پلاستیک: پلاستیک مقاومت بالایی در مقابل مواد شیمیایی و حلال‌ها دارد. عامل تعیین‌کننده در میزان این مقاومت، ترکیب شیمیایی پلاستیک در هنگام ساخت است. بیشتر پلاستیک‌های موجود در بازار در مقابل خوردگی مقاومند. بنابراین، در کاربردهایی از جمله لوله‌های آب که احتمال خوردگی و پوسیدگی فلزات بیشتر است، از پلاستیک استفاده می‌شود.
  • پایداری ابعاد: پلاستیک‌های ترموپلاستیک انواعی از پلاستیک هستند که می‌توان شکل آنها را به راحتی تغییر داد تا مورد استفاده مجدد قرار گیرند. اما در مورد پلاستیک‌های ترموست اینگونه نیست و تغییر شکل و قالبگیری مجدد آنها غیرممکن است.
  • قابلیت کشش : کشش‌پذیری مواد پلاستیک بسیار کم است. هنگام وارد آمدن تنش کششی به مصالح پلاستیک، این احتمال وجود دارد که بدون بروز هرگونه علامت اولیه‌ای، ناگهان بشکنند.
  • ماندگاری پلاستیک‌: پلاستیک‌هایی با سختی سطح کافی، ماندگاری بالایی دارند. گاهی پلاستیک ممکن است مورد حمله جانوران موذی و موریانه‌ها قرار گیرد، به خصوص پلاستیک‌های ترموپلاست، اما از آنجا که پلاستیک هیچ ارزش غذایی برای این جانوران ندارد، در این مورد جای نگرانی نیست.
  •  عایق الکتریکی: پلاستیک‌ها عایق های خوبی برای الکتریسیته هستند. به همین دلیل از آنها برای ساخت روکش سیم‌ها و کابل‌های برق و نیز وسایل الکترونیکی استفاده می‌شود.
  • پرداخت سطح: هرگونه عملیات پرداخت سطحی را می‌توان روی لاستیک انجام داد. تولید انبوه دانه‌های پلاستیکی با سطوح یکنواخت با استفاده از ابزار فنی دقیق در هنگام ساخت انجام می‌گیرد.
  • مقاومت به آتش: با توجه به ساختار متفاوت مواد پلاستیک، مقاومت آنها به افزایش دما یا آتش می‌تواند در گستره وسیعی تغییر کند. پلاستیک‌های ساخته شده از استات سلولوز به آرامی می‌سوزند. پلاستیک‌های ساخته شده از PVC به راحتی آتش نمی‌گیرند. پلاستیک‌های ساخته شده از فرمالدهید فنول و فرمالدهید اوره مصالحی ضدحریق هستند.
  •  نصب: نصب مصالح و اجزاء ساختمانی پلاستیکی بسیار ساده است. آنها را می‌توان با پرچ، پیچ، یا چسب در محل مورد نیاز نصب کرد.

مصالح پلاستیکی ویژگی های گوناگونی دارند که باعث استفاده از آنها در ساخت و ساز یا سایر کاربردهای ساختمانی می‌شود.

  • رطوبت: پلاستیک‌های ساخته شده از مواد سلولوزی در مقابل رطوبت مقاومت چندانی ندارند. در حالی که پلاستیک‌های پلی وینیل کلراید (لوله‌های PVC) مقاومت بسیار بالایی در مقابل رطوبت از خود نشان می‌دهند.
  • نگهداری: نگهداری اجزاء ساختمانی پلاستیکی بسیار آسان است، چرا که به هیچ روکش سطحی یا رنگ نیاز ندارند.
  • نقطه ذوب: پلاستیک‌ها در مجموع نقطه ذوب پایینی دارند. برخی پلاستیک‌ها در دمای 50 درجه سانتیگراد ذوب می‌شوند و به همین دلیل نمی‌توان آنها را در کاربردهای در معرض دمای بالا به کار برد. دمای ذوب پلاستیک‌های ترموست از پلاستیک‌های ترموپلاست بیشتر است، اما نمی‌توان آنها را بازیافت کرد. برای بهبود مقاومت گرمایی پلاستیک‌ها، گاهی آنها را با استفاده از فیبرهای شیشه در ساختارشان تقویت می‌کنند.
  • مشخصات نوری: از لحاظ ویژگی‌های نوری، انواع پلاستیک‌ها بسیار متفاوتند. برخی از آنان شفاف هستند و نور می‌تواند در خط سیر اصلی خود از انها عبور کند و برخی از آنها مات و نیمه شفاف هستند که پرتو نور هنگام عبور از آنها دچار شکست می‌شود.
  • بازیافت پلاستیک: دفع زباله‌های پلاستیک اثر بسیار مخربی بر محیط زیست دارد. با توجه به بازیافت پذیری بیشتر انواع پلاستیک، این مشکل تا حدی قابل جبران است. پلاستیک‌های بازیافتی را می‌توان به عنوان مصالحی در ساخت لوله‌های فاضلاب، حفاظ، نرده، سنگفرش، نیمکت و غیره به کار برد.
  • جذب صدا: تخته‌های آکوستیک عموماً با استفاده از اشباع رزین‌های فنولیک ساخته می‌شوند. این تخته‌های آکوستیک صدا را جذب می‌کنند و می توانند به عنوان عایق صوتی به کار روند. از این تخته‌های صوتی بیشتر در سقف سالن‌های نمایش و تالارهای همایش استفاده می‌شود.
  • استحکام: شاید بتوان گفت که برخی پلاستیک‌ها مصالح نسبتاً مستحکمی هستند اما تا به حال پلاستیکی که به عنوان یک جزء سازه‌ای بتواند مورد استفاده قرار گیرد طراحی و ساخته نشده است. استحکام پلاستیک با استفاده از مصالح فیبری تقویتی قابل افزایش است. اگر نسبت استحکام به وزن در پلاستیک‌ها با فلزات یکسان باشد باز هم بنا به دلایل متفاوتی از جمله هزینه سنگین، احتمال شکست خزشی، چقرمگی ضعیف و حساسیت به دما نمی‌توانیم پلاستیک را جایگزین فلزات کنیم.
  •  ویژگی‌های گرمایی : هدایت گرمایی پلاستیک‌ها بسیار کم و تقریباً به اندازهء چوب است. به همین دلیل فوم‌ها و پلاستیک‌های منبسط به عنوان عایق گرمایی استفاده می‌شود.
  • مقاومت به شرایط آب و هوایی : بیشتر انواع پلاستیک‌ها مگر برخی انواع محدود، قادرند در مقابل شرایط متفاوت آب و هوایی مقاومت کنند. مشکل اصلی هنگامی است که پلاستیک در معرض نور مستقیم خورشید قرار می‌گیرد چرا که به شدت تحت تأثیر اشعهء ماورای بنفش قرار می‌گیرند و ترد و شکننده می‌شوند. برای پیشگیری از این مشکل، در ساختار پلاستیک‌ها از پرکننده‌ها و ذرات رنگی استفاده می‌شود که اشعهء ماورای بنفش را جذب می‌کنند یا باز می‌تابانند.
  • وزن پلاستیک : پلاستیک‌ها عموماً چگالی بسیار کمی دارند و به همین دلیل می‌توان آنها را به راحتی در مقادیر بالا به جاهای مختلف منتقل کرد.

مشاوران این تخصص

کاربران

اشتراک در RSS - مصالح پلاستیکی، Plastic Construction Materials