مقاله تحلیلی: فروریزش پل موراندی در ایتالیا، شهر جنوا

پل موراندی در شهر جنوای ایتالیا صبح 14 آگوست 2018 حدود ساعت 11:30 به‌وقت محلی فروریخت.

این پل که بین سال‌های 1963 تا 1967 ساخته شد، صبح دیروز به دلیل ضعف سازه و هنگام بارش باران‌های سیلابی فروریخت.

موراندی بخشی از بزرگراه A10 در شهر جنوای ایتالیاست که توسط ریکاردو موراندی طراحی شد. موراندی یک پل کابلی به طول 1102 متر و 45 متر ارتفاع از سطح جاده است و ارتفاع سه پایه بتنی آن به 90 متر می‌رسد.

این پل از دهه 1970 بارها به دلیلی ارزیابی نادرست اثرات ویسکوزیته بتن در فاز طراحی تحت تعمیر قرار گرفت. این سهل‌انگاری باعث جابجایی بیش‌ازحد عرشه شد. بدترین نکته، نوسان آن در هر سه بعد بود. تعمیرات این پل پیوسته ادامه داشت به‌طوری‌که در سال 1990، پایه شرقی پل با اضافه کردن کابل‌های فولادی در قسمت خارجی مقاوم‌سازی شد.

اواسط دهه 2000 بررسی‌ها نشان داد که ترافیک عبوری از بزرگراه A10 در منطقه جنوا به‌شدت افزایش یافته است. شورای شهر خواستار طرحی برای بهبود جریان ترافیک شد. در سال 2009 شرکت Autostrade پروژه‌ای به اسم  Gronda di Ponente را برای بهبود جریان پیشنهاد داد. این کار به‌وسیله تقاطعی جدید در شمال شهر صورت می‌گرفت. در تحقیقات اولیه‌ای که توسط این شرکت صورت گرفت، مشخص شد که در سال این پل 25.5 میلیون عبور و مرور را تجربه می‌کند. این رقم در مقایسه با 30 سال گذشته چهار برابر شده بود. نکته دیگر در این گزارش، رشد 30 درصدی ترافیک طی 30 سال آینده در صورت عدم بهبود شرایط بود.

در سال 2016، Antonio Brencich استاد مهندسی سازه در دانشگاه جنوا این پل را به دلیل هزینه‌های هنگفت نگه‌داری یک شکست مهندسی عنوان کرد.

صبح دیروز بخشی از پل به طول 209 متر یعنی جایی که از منطقه صنعتی Sampierdarena و رودخانه Polcevera می‌گذرد، فروریخت. به گفته شاهدان عینی، این پل لحظاتی قبل از فروریزش دچار صاعقه‌زدگی شده بود. بین 30 تا 35 خودرو و سه کامیون از روی پل دچار سقوط شده است. بخش زیادی از قسمت فروریخته و خودروهای دچار حادثه شده در جریان رودخانه Polcevera  سقوط کردند. طبق گزارش‌ها این پل در زمان حادثه تحت تعمیر بوده است.

آمار و گزارش‌ها حاکی از این است که این حادثه تاکنون 35 کشته، 15 مجروح و 3 گمشده به‌جا گذاشته است. لحظاتی بعد از حادثه 200 آتش‌نشان به منطقه حادثه اعزام شدند.

Stefano Marigliani مسئول اداره این بخش از پل اظهار کرده است که پیش‌بینی این حادثه غیرممکن بود. وی اظهار داشت که این پل تحت نظارت مداوم قرار داشت و هیچ دلیلی مبنی بر اینکه پل خطرناک است مشاهده نشد.

مقامات ایتالیا می‌گویند به دلیل کمبود اطلاعات هنوز خیلی زود است که درباره علت حادثه صحبت کنیم.

اما چرا پل جنوا فروریخت؟

این سازه‌ 51 ساله از زمان ساخت یعنی دهه 1960 با مشکلات متعددی روبرو شد که هزینه‌های هنگفت تعمیر و نگه‌داری و همچنین انتقاد شدید کارشناسان را به همراه داشت.

این حادثه باعث افزایش نگرانی‌ها در خصوص سازه‌های ساخته‌شده پس از جنگ جهانی دوم شد و این‌گونه به نظر می‌رسد که ده‌ها هزار پل در ایتالیا در معرض خطر باشند.

جوزپه کونته، نخست‌وزیر ایتالیا معتقد است که تمام زیرساخت‌ها در این کشور نیاز به بررسی مضاعف دارند. وی همچنین اضافه کرد که  نباید اجازه دهیم حادثه مشابه دیگری تکرار شود.

Danilo Toninelli، وزیر حمل‌ونقل گفته است این فروریزش غیرقابل‌قبول است و اگر تائید شود که ناشی از سهل‌انگاری است، هر کس که در آن نقش داشته باشد باید مجازات شود.

بر اساس یک مقاله که قبلاً در وب‌سایت specialist engineering منتشر شده بود، این پل که همیشه با شک و شبهه‌هایی در خصوص سازه‌اش همراه بوده، یک تراژدی در انتظار وقوع نامیده شد.

آنتونیو برنچیچ، استاد سازه‌های بتن مسلح در دانشگاه جنوا هم در این خصوص ابراز نگرانی کرده بود.

«این مسئله تحت تأثیر مشکلات جدی خوردگی که ناشی از فنّاوری‌های استفاده شده در فاز ساخت بود، قرار دارد. موراندی قصد داشت از تکنولوژی بتن پیش‌تنیده (در آن زمان) استفاده کند که بعدها ثابت شد یک شکست محسوب می‌شود. این تکنولوژی هرگز دوباره مورد استفاده قرار نگرفت».

پروفسور برنچیچ دو سال پیش به وب¬سایت ذکر شده گفت «ساخت این پل هزینه‌ای بالغ‌بر بودجه مصوب داشت و به دلیل محاسبات ضعیف ویسکوزیته بتن، عرشه سطح صافی نداشت. بااینکه این مشکل در دهه 1980 تحت تعمیر قرار گرفت اما کاملاً مشکل برطرف نشد».

طبق گزارشی از این وب‌سایت، سازه چنین پلی باید حداقل یک قرن دوام داشته باشد. این در حالی است که این پل تحت تعمیرات گسترده در طول سال‌های بعد از تکمیل قرار گرفت. ازجمله این اقدامات می‌توان به تعمیر ترک‌ها و مبارزه با فرسایش بتن اشاره کرد.

در دهه 2000 کابل‌های جدیدی جایگزین کابل‌هایی که در دهه 1980 و 1990 نصب‌شده بودند، گردید.

دیگو زوپی یکی از مسئولین پیشین جنوا می‌گوید ما 50 سال پیش اعتماد تمام و کمالی به بتن مسلح داشتیم و تصور می‌کردیم که دوام آن دائمی باشد اما الآن می‌دانیم که دوام آن تنها چند دهه است.

وی می‌گوید اگر اقدامات جدی در خصوص زیرساخت‌های ساخته‌شده بعد از جنگ جهانی دوم صورت نگیرد، غیرممکن است که انتظار داشته باشیم اتفاق مشابهی رخ ندهد.

وی ادامه می‌دهد ازآنجایی‌که اکثر زیرساخت‌های ایتالیا در دهه‌های 1950 و 1960 ساخته‌ شده‌اند، نوسازی آن‌ها امری ضروری محسوب می‌شود. خطر فروریزش و فروپاشی جدی گرفته نشده است. سازهایی که در خلال آن سال‌ها ساخته‌شده‌اند اکنون در معرض خطر قرار دارند.

ده‌ها هزار زیرساخت در ایتالیا وجود دارد که بهسازی و مقاوم‌سازی آن‌ها هزینه‌ای بالغ‌بر تخریب و ساخت سازه‌ای با تکنولوژی‌هایی که عمر سازه را تا یک قرن افزایش می‌دهند، در بردارد.

کارشناسان معتقدند که احتمالاً بارش شدید و صاعقه هم در وقوع این حادثه نقش داشته است.

Ian Firth رئیس پیشین موسسه مهندسان سازه می‌گوید «ازآنجایی‌که این پل از بتن مسلح ساخته‌شده و در آن از تکنولوژی نابالغ پیش تنیدگی استفاده شده و به‌علاوه عمر 50 ساله‌ای که دارد، این احتمال هست که خوردگی کابل‌ها یا آرماتورها عامل مهمی در به وقوع به پیوستن این حادثه باشد». وی پل موراندی را پلی با طراحی غیرمعمول خواند.

مهدی کاشانی، استاد مکانیک سازه‌ها در دانشگاه ساوت¬همپتون بریتانیا معتقد است مسائل مربوط به نگه‌داری و فشار ناشی از بارهای دینامیکی همچون باد و ترافیک منجر به خستگی اعضای سازنده پل شده است.

نوشته شده توسط تیم مترجمین موسسه 808

اگر دوست دارید به تیم مترجمین 808 بپیوندید، با ما تماس بگیرید.

دریافت فایل PDF مقاله برای اعضای VIP رایگان است. سایر کاربران با پرداخت ۵۰۰ تومان می توانند اقدام به دریافت این فایل کنند.

دریافت فایل کامل مقاله:  genoa_motorway_bridge_collapse.pdf