74 نکته اجرایی در پروژه های عمرانی، مدیریت پروژه از نگاهی دیگر (قسمت دوم)

زمانی که صحبت از مدیریت پروژه میشود شاید اولین تصویری که در ذهن ما ظاهر میشود تعاریف متداول غربی آن برگرفته از دانش آکادمیک باشد مانند مدیریت پروژه کاربرد دانش مهارتها و ابزارها و تکنیک های مرتبط با فعالیتهای پروژه در راستای رسیدن به نیازهای آن (2008 ) . و یا اینکه مدیریت یعنی انجام کارها توسط دیگران و نیل به نتیجه مورد نظر. میخواهیم در این نوشته با توجه به تجربه های اینجانب در محیط اجرایی عمران ابتدا به نکات اجرایی مهم در پروژه های عمرانی بپردازیم و سپس یکسری از توانائیهای مورد نیاز مدیر پروژه که شاید به نظر نگارنده کمتر بان توجه میشود بپردازیم و در صورت امکان با شواهد کاربردی آن را ملموس تر نمائیم: (در قسمت اول این خبر به 35 نکته اجرایی پرداخته شده بود ، اینک در این قسمت به 39 نکته دیگر اشاره خواهد شد)

 36- کادر کاذب پنجره های آلومینیمی یا پی . وی . سی قبل از اجرا ضد زنگ بخورد مخصوصا سمت در تماس آن با دیوار در ضمن چارچوب دربهای چوبی بعد از نصب و کنترل در هنگام دوغاب ریزی پشت کار بایستی قید مناسب در وسط داشته باشد تا در هنگام کار اصطلاحا چارچوب شکم ندهد.

37- کادر کاذب پنجره ها و چارچوب دربها از لحاظ دویدگی بصورت ضربدری متر کشی شود زیرا بعدا در هنگام نصب پنجره ها یا درب های چوبی مشکلات فراوانی پیش خواهد آورد .

38- معمولا پروژه های عمرانی دولتی چه بزرگ چه متوسط کاربری اداری یا آموزشی دارند که سنگ قرنیز داخلی آنها حداقل در راهروها 8/ یا 1 متر است بدیهی است شما در حالت ایده آل 5 سانت فضا برای اجرا این کارنیاز دارید حال  توجه کنید به گچ روی آن که معمولا 2سانت است .

در اینحالت یک ضخامت 3 سانت فاصله سنگ و گچ است چنانچه در نقشه روی سنگ چفت دیده شده باشد شما با مشکل روبرو خواهید شد حالا یا بایستی ضخامت گچ و خاک را افزایش دهید یا دیوار تیغه بندی در ارتفاع سنگ را با ضخامت مناسب اجرا کنید .

39- ارتفاع ایزوله داخل سرویس ها به نظر نگارنده بهتر است تا بالای حداقل لوله تخلیه فاضلاب اجرا شود ضمنابرای اینکه ضخامت دوغاب ریزی پشت کاشی افزایش پیدا نکند حتما محل لوله های تخلیه فاضلاب و آب آشامیدنی در دیوار تراشیده شود تا ضخامت پلاستر سیمان کم باشد و بدنبال آن دوغاب پشت کاشی مناسب اجرا شود . ضمنا توری محافظ روی ایزولاسیون فراموش نشود .

40- نصب کاسه توالت با دقت انجام شود محل اتصال لوله فاضلاب به کاسه توالت بصورت آببند اجراشده ومحل کاسه توالت با ابعاد بزرگتر و شیبدار به سمت لوله اجراشده سپس پس از نصب کاسه فاصله باقیمانده با ماسه نرم یا دوغاب پر مایه سیمان کاملا پر شود تازیرکاسه توالت هیچگونه هیچگونه فضای خالی نداشته باشد .

41- معمولا تیغه های سرویس بهداشتی بایستی با نبشی کشی مناسب قبل از کاشی کلاف بندی شود .

42- مبنای بند 41 مربوط به شرح آئین نامه 2800 است که در فصل سوم آن ساختانهای با مصالح بنائی آمده است .

43-  منظور از ساختمانهای بنائی ساختمانهائی است  که با آجر بلوک سیمانی و یا با سنگ ساخته میشوند و در آنها تمام و یا قسمتی از بارهای قائم توسط دیوارهای با مصالح بنائی تحمل میگردد .

44- در ساختمانهای با مصالح بنائی حداکثر تعداد طبقات بدون احتساب زیر زمین برابر 2 طبقه و همچنین تراز روی بام نسبت به متوسط تراز روی زمین مجاور نبادد از 8 متر تجاوز نماید .

45- برای دیوارهای با مصالح بنائی حداقل نسبت ضخامت به ارتفاع نباید از 10/1 برای دیوارهای مهار نشده و 15/1 برای دیوارهای مهار شده سازه ای و 12/1 برای دیوارهای مهار نشده غیر سازه ای کمتر باشد .

46- در سیستم گرمایش از کف که به نظر نگارنده از بهترین سیستم های گرمایش است به نکات زیر توجه کنید :

1-46- دتایل وفاصله لوله های سوپر پایپ یا پایپکس با محاسبه  سازنده و نقشه های مربوطه به شما تحویل میشود که بایستی به تائید کارفرمای اصلی شما برسد

2-46 – با توجه به اینکه شیت پلاستوفوم روی کف مگر یا بتن طبقات اجرا میگردد نهایت دقت شود تا کف صاف و نظافت شده از پیمانکار مربوطه تحویل گرفته شود .

3-46- شیت حباب متالایز روی پلاستوفوم اجرا میشود توجه شود جهت حباب ها به بالا باشد اصطلاحا پشت و رو اجرا نشود .

4-46- فاصله لوله ها برای دیوارهای مجاور فضای باز معمولا جهت تامین گرمایش بافاصله کمتری نسبت به اتاقهای داخلی میباشد .

5-46- درز انبساط دقیقا در محل های مشخص شده در نقشه اجرا شود .

6-46- کنار دیوارها حتما ژوئن اجرا شود . این ژوئن ها بخاطر تامین فضای مورد نیاز در هنگام تغییرات حرارتی میباشد .

7-46- خارهای تثبیت لوله ها مخصوصا سر گردش لوله ها اجرا شود .

8-46- محل باکس ها روی دیوار مشخص و جاگداری شود .

9-46- معمولا هر فضا دارای تعداد لوپ مشخص است که روی نقشه ها مشخص شده و شما میتوانید از روی آن کار اجرا شده را کنترل کنید .

10-46- تردد افراد غیر مورد نیاز در فضای کار اکیدا ممنوع باشد .

11-46-  با اتمام لوله کشی و قبل از اجرای بتن روی لوله ها آنها را تحت فشاردرج شده در نقشه قرارداده و بگذارید بتن پوشش روی لوله ها با دقت تمام توسط اکیپ مجرب اجرا شود و در حین اجرا هر چند مدت گیج کنترل شود تا در صورت مشکل بلافاصله محل مشکلدار قبل از اتمام و سفت شدن بتن ترمیم شود 12-46-  تا 24 ساعت بعد از بتن روی لوله ها آب داخل لوله ها تخلیه نشود و در صورتیکه افت فشاری ندیدیم میتوان تخلیه لوله ها را انجام داد .

13-46- نکته مهم تست لوله ها در زمستان است که حتما دما زیر صفر نبوده و از ضد یخ استفاده شود .

14-46- برای بتن پوشش روی لوله ها نیز اط ضد یخ استاندارد استفاده شود .

15-46- به پرسنل خود یاد دهید که چنانچه در حین اجرای بتن روی لوله ها ناخودآگاه لوله ای سوراخ شد نگران توبیخ شما نباشند و به شما سریعا اطلاع دهند چونکه خسارت پنهان کاری آنها خیلی بیشتر برای شما تمام خواهد شد .

16-46- معمولا مشاهده میشود در هنگام پوشش نهائی کف مثلا با موزائیک ورق های مصرفی برای ژوئن بتن پوشش لوله ها توسط بنا به بهانه دست و پا گیر بودن در آورده میشود و داخل درز ژوئن با ملات پر میشود که این عمل اشتباه بوده و تمام زحمت شما را بهدر خواهد بود .

17-46- لیبل هر خط در محل خود در داخل باکس حتما نوشته شده و یک ازبیلت کامل تهیه و به کارفرما کتبا تحویل شود .

47-   سفت کاری اگر با بلوک تیغه ای انجام میشود به بند رج ها توجه شود ضمنا رج زیر سقف حتما قفل و بست شود .

48- شاغول اجرا شدن دیوار بعدا در هنگام نازک کاری به شما در جهت کمتر مصرف کردن مصالح کمک خواهد کرد .

49- گونیا بودن دیوارها به شما در اجرای تمیز و صحیح کف کمک شایانی خواهد کرد به این منظور ابتدا تمام دیوارها را یک رگه کرده کنترل و سپس ادامه کار دهید .

50- پلاستر سیمان ابتدا باید کرم بندی شده سپس اجرا شود برای این منظور کرم ها بعد از اجرا در صورت صحت و ریسمانی بودن و شاغول بودن ابتدا باید سفت شود و سپس داخل کرم ها پر شود چرا که اگر کرم ها که اسکلت کار است خودش را نگرفته باشد با هر بار شمشه کشی مقداری از کرم برداشته شده و کار اصطلاحا کار موج برمیدارد .

51-  معمولا برای بعضی از قسمت ها مانند دیوار محوطه نرمه سیمان با پودر سنگ طراحی میشود برای این منظور و با توجه به اینکه نسبت سیمان و پودر مشخص است برای اینکه کار دو رنگ نشود و بند نداشته باشد اولامصالح هر سطح  یکجا ساخته و میکس شود ثانیا ابتدای کار با برآورد تقریبی پودر سنگ کل از یکجا و یک جنس تهیه شود .

52-  سقف کامپوزیت مزایا فراوانی دارد اما به چند نکته بایستی توجه داشت عموما زیر این سقف محل عبور کانال های تاسیسات و برق است و سپس سقف کاذب اجرا میشود اولا با توجه به اینکه وجود کانال های کولر مووجب ایجاد رطوبت در فضای بسته بین سقف و کادر کاذب میشود حتما به هیچ وجه از سقف کاذب سری قدیمی مانند رابیتس و گچ استفاده نشود زیرا هوای مرطوب در این فضا مجبوس خواهد بود و به مرور باعث زنگ زدگی اجزای فلزی خواهد شد ثانیا تمام اجزای فلزی بصورت کامل ضد زنگ بخورد.محل عبور کانال های کولر در سقف یا مسیر مورد نیاز جهت غلاف کابل برق قبل از بتن ریزی جاگذاری و مخصوصا برای کانال های کولر طرح تقویتی میلگرد در اطراف آن دیده شود .زیر سازی سقف تراز و تمیز اجرا شود مخصوصا در گوشه ستونها.

53- در پروژه هائی که سیستم گرمایش از کف اجرا میشود تحت هیچ شرایطی لوله های برق نیز در کف نباشد بلکه از طریق ساپورت در سقف کاذب از بالا به روی دیوارها اجرا شوند که به مرور مزیت این کار مشخص خواهد شد .

54- اتصال لوله های برق با چسب پی.وی.سی انجام شود و ساپورت و اتصال لوله های برق در زیر سقف کاذب نیز با بست های پلاستیکی مخصوص اجرا شود و از بکار بردن سیم یا مفتول جلوگیری شود .

55- طرا حی روشنائی emergency به نحوی باشد که در هر خط به طرز مناسبی این چراغ ها یا روشنائی ها کارکنند تا luxe  مورد نیاز حداقل را فراهم سازد .

56- سیستم اعلام حریق برای ادارات دولتی یا مدارس طراحی و اجرا میشوند box    مربوطه در نزدیکترین محل به ورودی نصب شوند و چنانچه نگهبان شب یا سرایدار دارد حتما یک بلندگو در نزدیکی محل وی تعبیه شود .

57- سیستم اعلام حریق بدون سیستم اطفا حریق یا آبفشان به نظر زیاد منطقی نخواهد بود .

58- جهت سایت های کامپیوتری در پروژه ها از تهویه اسپیلت حتما استفاده شود و کف پوش های مناسبی جهت جلوگیری از گردوخاک اجرا شود .

59- کولر آبی که به نظر نگارنده عمر آنها را باید تمام شده تلقی کرد حتما جهت جلوگیری از پرت سرمایشی دارای سایبان باشد .

60- موتورخانه های پروژه حتما دارای سختی گیر باشند با توجه به اینکه اکثر نقاط ایران آب مناسبی ندارد ـ سختی گیرهای جدید مغناطیسی با ابعاد بسیار کوچک موجود میباشد که بر سر راه ورودی آب قرار میگیرد و عمر لوله ها و وسایل موتورخانه را افزایش میدهد .

61- متاسفانه اکثر طراحان معمار فضای پرت را به موتورخانه اختصاص میدهند مانند زیر راه پله و یا زیر زمین های کوچک که در عمل مشکلات فراوانی را بوجود میاورد لذا پیشنهاد میگردد اولا به منظور اجرای راحت کاروثانیا سرویس و تعویض راحت قطعات ونیز از همه مهمتر تهویه مناسب دودکش های دیگ ها موتورخانه در فضای مناسب اجرا شود .

62- در اجرای دیوارهای سفال10 سوراخه نمای ماشینی بهتر است ابتدا اکیپ نماکار از شمشه ملات های با یک ضخامت استفاده کنند تا ضخامت ملات یکنواخت باشد در اینصورت شما میتوانید با محاسبه ضخامت آجر سفال بعلاوه ملات حاصل از شمشه ملات یک اندازه ارتفاع هر رج را حساب کنید مثلا 8/6 سانتیمتر در اینصورت برای اینکه کار نمای شما در یک تراز در طول اجرا شود هر چند رج یکبار میتوان قسمت های مختلف دیوار را از روی سنگ قرنیز متر زده ودر صورتیکه کار شیب پیدا کرده باشد بطور ملایم در چند رج تصحیح کنید و یا وقتی موظف به رسیدن به یک تراز مشخص هستید میتوانید رج هارا براساس آن بدست آورید تادر سر آخر دچار مشکل نشوید .

63- سنگ کف پنجره ها بدلیل جلوگیری از پاشش آب بارندگی ومشکلات ناشی از آن در صورتیکه هم اندازه پنجره اجرا شود باعث کثیف شدن گوشه های زیر کف پنجره خواهد شد نگارنده از پیشنهاد یکی از مهندسان با تجربه استفاده کرده و از هر طرف حدود5 سانت کف پنجره را بزرگتر اجرانموده و علاوه بر زیبائی بیشتر نما مشکلات پیش گفته نیز مرتفع شد .     

64- استفاده از سنگ های ساختمانی در قسمت های مخلف پروژه بایستی باتوجه به فیزیک و مشخصات فنی و معماری منظر باشد مثلا سنگ دهبید در کف ظاهرا به مرور زمان متخلخل میشود (البته نگارنده این موضوع را در بعضی از پروژه های کیش مشاهده کرده) یا سنگ نیریز علاوه بر کلاس های مختلف بلیل نوع رنگ در خیلی از فضاهای معماری شاید قابلیت استفاده نداشته باشد یا سنگ گوهره پرش رنگ زیادی بعد از اجرا پیدا میکند لذا بسته به کاربری فضای پروژه بایستی از سنگی استفاده نمود که تامین کننده نیاز معماری نیز باشد مضاف بر اینکه بنظر نگارنده استفاده از سنگ نما در حجم بالا در نما ساختمان با توجه به زلزله خیز بودن اکثر نواحی ایران ـ روش اجراونیز هزینه بالای آن توجیهی ندارد چه اشکالی دارد با توجه به اینکه ایران کشور نیمه خشکی است ومتوسط بارندگی در آن بسیار پائین است بجای تقلید از معماری قاره سبز به معماری بومی خود با تلفیقی از قابلیت های امروز تکیه کنیم.

65- یکی دیگر از نکات مغفول مانده در طراحی و معماری محوطه پروژه هاست که معمولا یا بسیار مینیاتوری ونقاشی شده طراحی میشوند که بعضا عجیب و غریب است یا بسیار ساده و لخت که با پوشش آسفالت یک برهوت سیاه را تداعی میکند .لذا پیشنهاد میگردد مخصوصا در پروژه های اداری به طراحی محوطه دقت شود که علاوه بر تامین کاربری زیبائی را به بیننده خسته از کار که از اتاق خود به بیرون نگاه میکند یا مراجعه کننده القا نماید زیرا سادگی در طراحی خود یک زیبائی منحصر بفرد است.

66- در ساختمانهای بتنی محل تلاقی میلگردهای ستون به پوتر سقف ونحوه اجرای آن بسیار مهم میباشد کافی است توجه داشته باشید که در زلزله در اکثر مواقع قسمت ضعیف اتصال در صورت عدم اجرای صحیح این نقطه خواهد بود.

67- ریشه های میلگردهای ستونهای بتنی در فونداسیون مناسب تر است که در هنگام اجرای فونداسیون توسط یک خاموت "شابلون"  روی میلگرد کف بصورت مناسب اجرا شود زیرا هر گونه شیقت غیر مجاز بعدا در هنگام اجرای ستون مشکل ساز خواهد شد.                                                                              

68- نگارنده جهت تنظیم بولت های مربوط به پدستال صنعتی با بررسی روشهای مختلف به روشی دست پیدا کرده که میتواند اجرای انها را با دقت بسیار بالا ممکن سازد.

69- مهره تنظیمی زیر صفحه ستونها در بسیاری مواقع بصورت یک کار فرمالیته تلقی میشود ولی میتواند بسیار کاربری داشته باشد.

70- اجرای گروت زیر بیس پلیت ها با قالب بندی دور صفحه ستونها با عرض از هر طرف 5 سانت بیشتر کارآئی بهتری خواهد داشت.

71- نگه داری گروت زیر صفحه ستون ها با توجه به رفتار شیمیائی آنها حائز اهمیت میباشد.

72- قبل از شروع ساخت اسکلت فلزی حتما نقشه های مربوطه کنترل شود مخصوصا نشیمن پلها با توجه به ارتفاع طبقات و کف سازی های مربوطه کنترل گردد مثلا در اجرای سقف کامپوزیت همانگونه که میدانید ارتفاع تراز بالای پلها بایستی یکسان باشند و با عنایت به اینکه سابز پروفیلهای مصرفی جهت پلها متغیر میباشند حتما یک نقشه جداگانه تهیه شده و روی آن ارتفاع از کف تا نشیمنگاه پلها با شماره هر ستون مشخص شود .

73- در هنگام اجرای سقف حتما بازشوهای مربوط به تاسیسات مکانیکی یا برقی دیده شده و در محل مناسب با غلاف مربوطه کارگذاری شود .

74- معمولا در هنگام بتن ریزی سقف کنترل زیادی به تراز بودن بتن و ضخامت قید شده در نقشه ها (که مبنای محاسبات است) نمیشود این عمل علاوه بر اینکه  بارمرده ساختمان را اضافه میکند در هنگام کف سازی نیز باعث اضافه شدن ضخامت کف سازی شده و علاوه بر هزینه های اقتصادی اضافی باعث اضافه شدن بار ساختمان نیز خواهد شد .

همچنین مطالعه این مقاله از نویسنده  با عنوان "مدیریت پروژه از نگاهی دیگر" به علاقه مندان بحث مدیریت پروژه توصیه می شود:

دانلود

نویسنده میهمان:

مهندس رامین آموزگار (وبلاگ)

کوتاه درباره نویسنده:

رامین اموزگار ، مهندس عمران هستم حدود 18 سال سابقه کار مستمر در پروژه های ساختمانی دارم که اکثر مواقع مدیر پروژه و سرپرست کارگاه بودم. در حال حاضر نیز قسمت مدیریت و کنترل پروژه شرکت نیز زیر نظر بنده است ضمنا بصورت متفرقه کارهای زمانبندی و کنترل پروژه های شرکت های دیگر را نیز انجام میدهم. همکارانی که در محل شرکت خودشان نیاز به تهیه برنامه زمانبندی و کنترل پروژه دارند میتوانند جهت عقد قرارداد با من تماس بگیرند (شماره تماس: 09128868861)

مطالب مرتبط:

- دسته بندی بخش اخبار تحلیلی وبسایت Civil808

» 35 نکته اجرایی در پروژه های عمرانی

» یادداشت 32- همکاری با بخش تحقیق و توسعه 808، راهنمای انتشار اخبار تحلیلی آموزشی

» اخبار تحلیلی:حداقل هایی که مهندسان و دانشجویان مهندسی بایست از اینترنت بدانند

چند توضیح:

• شما نیز اگر مطالب مرتبط با مهندسی عمران دارید که به صورت چالشی موضوع مربوطه را  مورد تحلیل قرار داده اید می توانید به عنوان نویسنده میهمان با ما همکاری داشته باشید. کافیست از طریق ایمیل ما مطلب خود را برایمان ارسال فرمایید تا پس از بررسی در سایت منتشر شود.
• Civil808  تنها میتواند میزبان آندسته از اخبار و مقالات تخصصی مرتبط با مهندسی عمران باشد که رعایت کننده قانون کپی رایت بوده و تحت تالیف مستقیم انتشار دهنده محتوا باشد.
• Civil808  تنها میزبان مطالبیست که برای اولین بار چه در سطح وب و چه در سطح فیزیکی به چاپ میرسد،
• محتوای مندرج از اطلاعات بخش نویسندگان میهمان اخبار تحلیلی آموزشی 808 با مسئولیت مستقیم نویسندگان مربوطه میباشد.
• برای دریافت جزئیات بیشتر از همکاری در بخش خبری 808 میتوانید این یادداشت را مطالعه بفرمایید.