هتل مکانی است برای برقراری روابط اجتماعی، خوردن و نوشيدن گواراترين نوشيدنی‌ها و غذاهای لذيذ با مزه‌های استثنايی و هيجان‌انگيز؛ در واقع هتل آرمان‌شهری است تميز، آرام و منظم، شيک و مدرن که در مقياس کوچک ساخته شده و به واسطه رفتار، کردار و گفتار صميمانه کارکنان و ميزبانان، همراه با تشريفات خاص و با مديريت ويژه هدايت، رهبری و اداره می شود.

مطالعه و بررسی وضعيت صنعت گردشگری و هتلداری کشورهای پيشرو مانند فرانسه، ايالات متحده، اسپانيا، ايتاليا، انگلستان، مجارستان و ترکيه که در دهه گذشته بيشترين سود گردشگری جهان را به خود اختصاص داده‌اند، مشخص می‌کند استانداردسازی، بسترسازی فرهنگی، ساختارهای زيربنايی، بازاريابی و تبليغات حرفه‌ای، نيازسنجی مخاطبان، مشتریمداری و کيفيت ارائه خدمات از عوامل برندسازی و افزايش فعاليت‌های گردشگری و درآمد ملی می‌باشند. در اين گونه کشورها، استانداردهايی منطبق با فرهنگ و نياز عمومی تدوين شده که مورد پذيرش دريافت‌کنندگان خدمات هتلداری و گردشگری می‌باشد.

با توجه به اينکه هتل محل اقامت کوتاه مدت افراد و اشخاص از مليت ها و قوميت های گوناگون است، به عنوان يک نهاد فرهنگی، در خط مقدم رويارويی فرهنگی، ويترين تمام نمايی است که نشانگر فرهنگ ملی و بومی کشور ميزبان است.

نکات مهم در طراحی هتل/ مرجع

مسیر حرکت مهمانان، وسایل و کارکنان باید جدا باشد.

به ازای هر اتاق ۶ متر مربع فضای راهرو به عرض ۱.۵۰ تا ۱.۸۰ متر لازم است.

زباله ها باید در فضایی مسقف (برای محدود کردن سرو صدا در شب) با ارتفاع سقف ۴.۳۵ متر انباشته شود.

بخش سرایداری هر طبقه در امتداد راهروهای منتهی به اتاق مهمانان سازمان‌دهی می‌شود 

برای افزایش بازده بهتر است مسیرهای بین آشپزخانه، تحویل غذا، رستوران تا حد امکان کوتاه باشد.

خدمات مربوط به آماده‌سازی غذا و نوشیدنی در هتل سه نوع می‌باشد:

1. رستوران‌ها و بوفه‌های شامل فضاهای ضیافت که به آشپزخانه‌ی ماهواره‌ای شکل نزدیک هر رستوارن و اتاق ضیافت نیاز دارد و بخش‌های پذیرایی در اتاق مهمانان هر طبقه وجود دارد. 
2.  یک یا دو رستوران و اتاق عملکردی که به یک آشپزخانه نیاز دارد تا بتواند مستقیماً رستوران‌ها و اتاق‌ها را سرویس دهد
3. حداقل امکانات پذیرایی در هتل، ولی مجهز به رستوران‌های جداگانه باشد.

در هتلها ممکن است دستگاه‌های فروش سکه‌ای یا اغذیه فروشی‌های شخصی نیز وجود داشته باشد.

طراحی آشپزخانه در ۴ مرحله انجام می‌پذیرد:

1.  آماده کردن طرحی شامل تمام فضاهای اصلی مورد نیاز.
2. تعیین حداقل و حداکثر تعداد کارکنان لازم برای هر قسمت.
3. مشخص کردن تجهیزات و لوازم لازم برای هر قسمت.
4.  تخصیص فضاها.

در آشپزخانه‌های هتل‌های متوسط به ازای هر صندلی سطحی برابر یک متر مربع فضا نیاز است. این اندازه برای هتل‌های مجلل به ۱.۲ متر مربع می‌رسد.

خدمات رخت شویی هتل ها به سه طریق می‌باشد.

1. کرایه ملحفه یا قرارداد با رخت شویی‌های بیرون از هتل.
2. یک بخش مرکزی که در داخل هتل و توسط بخش‌های آن انجام می شود.
3. رخت‌شوی خانه در همان مجموعه و ساختمان که توسط هتل اداره می‌شود.

اتاق‌ها بنا به اندازه می‌توانند شامل فضای نشیمن با صندلی – تلویزیون – میز کار – یخچال – میز برای قراردادن کیف باشند.

ابعاد تخت: 

• تخت دوقلو ۱۰۰× ۲۰۰ سانتیمتر
• تخت دونفره ۱۵۰×۲۰۰ سانتیمتر
• تخت دو نفره بزرگ ۱۶۵×۲۰۰ سانتیمتر
• تخت دو نفره بسیار بزرگ ۲۰۰×۲۰۰ سانتیمتر

حداقل فضای مورد نیاز برای اتاق‌ها

• اتاق یک تخته: ۴.۵۰ × ۴.۱۰ متر
• اتاق دو تخته: ۴.۵۰ × ۴.۵۰ متر

به این اتاق‌ها فضایی به ابعاد حداقل ۲.۵۰× ۳.۸۰ متر به عنوان حمام و توالت اضافه می‌شود. 

زیر بنای هر طبقه (درصد)

• فضاهای اداری، مدیریتی و دبیرخانه: ۱٪ - ۲٪
• فضاهای مراقبت و تعمیر : ۴٪ - ۷٪
• فضاهای خدماتی مانند آشپزخانه، اتاق‌های کارکنان، انبارها: ۹٪ - ۱۴٪
• فضاهای اوقات فراغت- ورزش- فروشگاه‌ها: ۲٪ - ۱۰٪
• اتاق‌ها–توالت‌ها ودوش‌ها و حمام‌ها، راه‌روها و سرویس‌های طبقات: ۵۰٪ - ۶۰٪
• اتاق‌های عمومی، فضای پذیرش، سالن‌ها و سرسراها: ۴٪ - ۷٪
• فضاهای پذیرایی، رستوران‌ها و بوفه‌ها، فضای مهمانان: ۴٪ - ۸٪
• فضای ضیافت شامل اتاق سخنرانی و جلسات: ۴٪ - ۱۲٪

تسهیلاتی که باید برای معلولین در نظر گرفته شود.

این تسهیلات باید حداقل یک درصد تا دو درصد اتاق‌ها و ترجیحاً در طبقه همکف منظور گردد.

شیبه‌های ۲۰٪ - راهرو‌ها به عرض ۹۱۵ میلیمتر - درها به عرض ۸۱۵ میلیمتر به صورت تمام باز – سرسراها ۴۶۰ میلیمتر عریض‌تر از در – در کمد‌ها به صورت کشویی – قفسه‌ها به ارتفاع ۱.۳۷ متر – حمام‌ها با فضای باز اصلی ۱.۵۲ متر و عرض ۲.۷۵ متر – میز توالت به ارتفاع ۸۶۰ میلیمتر که فضای لازم برای زانوها ۶۸۵ میلیمتر و ارتفاع آینه از کف ۱ متر – ارتفاع صندلی میز توالت ۴۳۰ میلمتر – کلید ها در ارتفاع ۱.۲ متر – تخت‌ها به ارتفاع ۴۵۰-۵۰۰ میلیمتر – فاصله تخت و مبل ۹۱۰ میلیمتر – اتاق‌های استاندارد به عرض ۳.۶۵ متر.

 سطح چشم از صندلی چرخدار ۱.۰۷ تا ۱.۳۷ متر است بنابراین میزهای آرایش باید به همین اندازه باشد و فضایی برابر ۶۸۵ میلیمتر برای زانوها داشته باشد. پنجره‌ها نیز تا حد امکان باید پایین باشد. میله٬ها و دست آویزها باید به دیوارهای حمام‌ها و توالت‌ها زده شود.

ويژگیهای هتل ۵ ستاره

 هتل ۵ ستاره، هتل تراز اول و همانند يک کاخ رؤيايی و سلطنتی در ارائه تسهيلات و خدمات است. هتل‌های زيبا و لوکسی که پيش‌بينی تمام نيازمندی‌های ميهمانان خود را از قبل انجام داده و تمام درخواست‌های او را برآورده می‌سازد.

وجود لباس‌های زير و ملافه‌های تمام پنبه، استخر شنا، سونا با جکوزی، مراکز مجهز ماساژ و تناسب اندام، دسترسی به ورزشگاه با آبگرم معدنی، تالارهای مجهز و مجزا، برای غذاخوری با مبلمانی زيبا و تزئيناتی عالی، کانسيريج و خدمات ويژه داخل اتاق نظير روم‌سرويس ۲۴ ساعته از ديگر ويژگی‌ها است.