مصاحبه ویدئویی با آقای رضا یزدانی (خواننده) در خصوص احیای دریاچه ارومیه

این ویدئو که توسط کمیته اجتماعی ستاد احیای دریاچه ارومیه تهیه گردیده است تقدیم علاقه‌مندان می‌شود. قبل از ملاحظه ویدئو ابتدا نظر شما را به مقدمه‌ای در مورد دریاچه جلب می‌کنم.

مشخصات عمومی حوضه آبریز دریاچه  اروميه:

حوضه آبريز درياچه اروميه واقع در شمال غرب ايران با مساحت ۵۱۸۷۶ کیلومتر مربع یکی از شش حوضه آبريز اصلی کشور است. اين حوضه بین استان‌های آذربايجان غربی (۴۶٪)، آذربايجان شرقي (۴۳٪) و كردستان (۱۱٪) قرار دارد. درياچه اروميه به‌عنوان بزرگترين درياچه داخلی ايران و از مهم‌ترين و با ارزش‌ترين اكوسيستم‌های آبی ايران و جهان به شمار می‌آید. اكوسيستم اين درياچه نمونه‌ای شاخص از یک حوضه آبريز بسته است که كليه رواناب‌های جاری در رودخانه‌های حوضه به آن تخليه می‌شود. همچنين اكوسيستم فعال آن شامل درياچه و حوضه آبريز آن است. در نتيجه مرز حوضه آبريز درياچه اروميه، مرز دقيقی را براي مديريت عوامل مؤثر بر درياچه و زيستگاه‌های مهم در حوضه به‌وجود آورده است. 

حوضه آبريز درياچه اروميه به وسيله بخش شمالی كوه‌های زاگرس و دامنه‌های جنوبی كوه سبلان و نيز دامنه‌های شمالی، غربی و جنوبی كوه سهند احاطه شده است. حدود ۳۳۴۶۹ كيلومتر مربع از سطح حوضه آبريز درياچه اروميه را مناطق كوهستانی (۶۵٪)، ۱۲۵۶۴ كيلومتر مربع آن را دشت‌ها و كوهپايه‌‌ها (۲۴٪) و ۵۳۲۰ كيلومتر مربع آن را نيز درياچه اروميه (۱۰٪) در بر گرفته است. 

حوضه آبريز درياچه اروميه شامل سه استان آذربايجان‌غربی، آذربايجان‌شرقی و كردستان است كه آذربايجان‌غربی با درصد مساحت نزدیک ۴۸ درصد بيشرين سطح از اين حوضه را به خود اختصاص داده است. همچنين در سطح اين حوضه، تعداد ۲۵ محدوده مطالعاتی قرار دارد. در جدول-۱ نحوه تقسيم‌بندی سياسی اين حوضه نشان داده شده است.

دریاچه ارومیه:

درياچه اروميه به‌دليل برخورداری از ویژگی‌های طبيعی و اكولوژيكی منحصر به فرد، از سال ۱۳۴۶ به عنوان پارک ملی و به همراه جزاير كبودان و قيون داغی جزو مناطق حفاظت شده اعلام شده است. همچنين اين درياچه در سال ۱۳۵۴ به عنوان سايت رامسر ( تالاب بين‌المللی) تعيين و در سال ۱۳۵۶ جزو مناطق حفاظت‌شده زيست‌كره به وسيله سازمان يونسكو اعلام شد.

دریاچه ارومیه یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین زیست‌بوم‌های آبی ایران است. نزدیک به ۵۵۰ گونه گیاهی یک‌ساله و چندساله در ناحیه اکولوژیک دریاچه شناسایی شده‌اند. پوشش گیاهی غالب این منطقه شامل گونه‌های شورپسند، خشکی‌دوست و آبزی است.

دریاچه ارومیه مرکز زمستان‌گذرانی پرندگان آبزی مهاجر، به ویژه مرغابی و گونه‌های کنار‌آب‌چر بوده واز این رو دارای اهمیت بین‌المللی است. جزایر موجود در دریاچه پذیرای بزرگ‌ترین جمعیت زادآور فلامینگو (بالغ بر ۲۰۰۰۰ جفت) و بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ جفت پلیکان سفید بوده است. ۱۱ گونه پرنده آبزی در معرض خطر انقراض در این دریاچه شناسایی شده‌اند. جزایر جنوبی دریاچه زیستگاه دو گونه پستاندار در معرض خطر انقراض، شامل گوزن زرد ایرانی و قوچ ارمنی است. از جمله مهم‌ترین بی‌مهرگان موجود در دریاچه می‌توان به آرتمیا اشاره کرد که گونه‌ای میگوی آب شور و از گونه‌های بومی دریاچه ارومیه است. این گونه مهم‌ترین منبع غذایی بسیاری از پرندگان آبزی مانند فلامینگوها به شمار می‌رود. در شرايط كنوني به دليل پسروي و خشكی سطح قابل ملاحظه‌ای از درياچه اروميه و كاهش حجم آبی آن، شرايط بسيار سختی برای تداوم حيات گونه‌های گياهی و جانوری اين درياچه به‌وجود آمده و در برخی از موارد نيز مانند آرتميا به‌دليل شوری بالای آب درياچه، حيات آن‌ها متوقف شده است. 

لازم به ذكر است كه مهم‌ترين منابع تامين آب درياچه، بارش مستقيم بر روي درياچه و همچنين منابع آب ورودي به آن از طريق رودخانه‌های حوضه آبريز است. در شكل-۱، شماي سيستم‌ رودخانه‌ای حوضه آبريز درياچه اروميه نشان داده شده است. 

شکل-۱-شمای سيستم رودخانه‌های حوضه آبريز درياچه اروميه

بر اساس آمار آبدهی رودخانه‌های منتهی به درياچه اروميه، سهم رودخانه‌های ورودی از جنوب درياچه در تامين آب مورد نياز آن ۶۵ درصد و سهم رودخانه آجی‌چای نيز ۱۰ درصد است (شكل ۶). لذا رودخانه‌های جنوبی به‌ويژه زرينه‌رود از سهم قابل ملاحظه‌ای در تامين آب درياچه برخودار است.

لینک مشاهده ویدئو