مقاله تحلیلی: پوسته پوسته شدن بتن

پوسته پوسته شدن پدیده شکستگی سطح بتن است که اغلب تا لایه‌های فوقانی فولاد ادامه می‌یابد. ممکن است قطر و عرض پوسته‌ها حدود  150 و 25  میلی متر و یا بیشتر باشد. پوسته پوسته شدن بتن بر انواع مختلف سازه‌ها شامل ساختمان‌های قاب‌بندی شده، پارکینگ‌های چندطبقه، پل‌ها، اسکله‌ها، مخازن و خاک‌ریزها تأثیر می‌گذارد.

پوسته پوسته شدن بتن به شکل تکه‌تکه شدن سطح بتن مشاهده می شود و  در نتیحه آن سنگ‌دانه‌های زیرین نیز قابل‌رؤیت خواهند شد. این نوع خرابی باید به‌طور مناسب تعمیر شود، در غیر این صورت موجب به خطر افتادن یکپارچگی سطحِ بتن و ظرفیتِ نهاییِ اِلِمان می‌شود. علاوه بر این، پوسته پوسته شدن می‌تواند موجب از بین رفتن زیبایی سازه شود.

علل پوسته پوسته شدن بتن

1. خوردگی آرماتور: فولاد خورده شده حجم بیشتری را نسبت به فولاد در حالت عادی اشغال می‌کند و بنابراین فشار ایجاد شده منجر به پوسته پوسته شدن بتن می‌شود.
2. قرارگیری در معرض حریق:  به دلیل انتقال آب آزاد در بتن و ایجاد فشار داخلی قابل‌توجه در آن، پوسته پوسته شدن بتن رخ می دهد.
3. ذوب و انجماد مکرر
4.  اثرات واکنش قلیاییِ سیلیسی
5. کاوِر کم میلگردها
6. کیفیت نامطلوب کاور بتنی
7. پوسته پوسته شدن درزها اغلب ناشی از عدم ساخت مناسب آن ها است که منجر به پوسته پوسته شدن بتن می‌شود. 

اقدامات لازم جهت جلوگیری از پوسته پوسته شدن بتن

1. ایجاد شیار در دال بتنی
2. استفاده از آب‌بند مناسب در سطح نهایی جهت جلوگیری از ورود آب به بتن      
3. مدیریت مناسب بتن در طی بتن‌ریزی جهت تضمین ایجاد کاور مناسب و قرارگیری درزها در موقعیت درست
4. جلوگیری از ورود آب اضافی به مخلوط بتنی که موجب پوسته پوسته شدن بتن می‌شود. 

فرآیند مرمت بتن پوسته پوسته شده

مرمت بتن پوسته پوسته شده بستگی به‌شدت خرابی، نوع و محل سازه بتنی دارد. این فرآیند باید بر اساس توصیه‌های آیین‌نامه‌هایی همچون ACI و BS EN ۱۵۰۴ انجام شود.

۱. تمیز کردن سطح بتن پوسته پوسته شده

لازم است تا سطح مورد نظر جهت مرمت از هر گونه مواد زائد و گرد و غبار پاک شود.

۲. برداشتن بتن شل

• برداشتن بتن سست و شکسته شده از ناحیه مورد نظر با استفاده از چکش و قلم 
• استفاده از دستگاه انفجار بتن جهت آماده‌سازی سطح
• توصیه می‌شود بتن تا عمق 3.81  سانتی متر جهت انجام مرمت برداشته شود.
• توصیه می‌شود  به ناحیه اطراف با استفاده از چکش جهت بررسی خرابی احتمالی ضربه زده شود.
• توصیه می‌شود تا یک بخشِ مستطیلی از بتن بریده شود به‌طوری‌که بتوان وصله زنی و بتن‌ریزی را در ناحیه مورد نظر انجام داد. این عمل موجب کسب نتایج بهتری می‌شود.
• صدای توخالی نشانه‌ای از معیوب بودن بتن است و باید این بتن برداشته شود. این موضوع موجب جلوگیری از تعمیر خرابی بتن در آینده می‌شود.

۳. تمیز کردن و پوشش دهی میلگردهای بتنی دچار خوردگی

لازم است تا خوردگی میلگردها یا وجود هر گونه مواد زائد دیگر با استفاده از برس سیمی و سپس استفاده از یک پوشش محافظتی جهت جلوگیری از زنگ زدن فولاد برطرف شود.

 ۴. استفاده از مواد و محصولات برای ترمیم  

• از محصولات زیادی می توان برای  ترمیم سطح با توجه به بزرگی و عمق آن استفاده کرد.
• در صورتی که عمق پوسته پوسته شدن کمتر از یک سوم ضخامت بتن باشد، بتن نیازمند مرمت سطحی است.
• با این حال در مورد خرابی‌های بزرگ‌تر از یک سوم ارتفاع بتن، می‌توان میلگردهای فولادی را نصب و سپس ترمیم را انجام داد.
• سطح پوسته پوسته شده را زبر کرده و بعد از آن از یک ماده چسبنده مناسب جهت بهبود چسبندگی استفاده می شود.
• پس از آن، وصله زنی ناحیه مورد نظر با استفاده از یک ماده مناسب صورت می­ گیرد.
• بهترین ماده توصیه شده جهت وصله زنی، سیمان پرتلند یا اپوکسی است.
• توصیه می‌شود ماده وصله زنی دارای انبساط حرارتی نزدیک به بتنِ موجود باشد.
•  لازم است که دمای محیط در طی وصله زنی در نظر گرفته شود زیرا این عامل بر روی مصالح جدید تأثیر می‌گذارد.
• دمای محیط باید بیشتر از 4.5 درجه سانتی گراد باشد.
• خرابی راه‌ها، پیاده‌روها و دیگر سطوح افقی با استفاده از روکش سیمانی قابل ترمیم است.
• در صورتی که ناحیه خراب شده در مجاورت یک درز باشد، باید اطمینان حاصل شود که انبساط عضو در نظر گرفته می شود.

 ۵. پرداخت

با استفاده از یک ماله مواد اضافی برداشته شده و پرداخت سطحی جهت تسطیح ناحیه وصله شده انجام می گیرد.

۶. عمل آوری

لازم است تا سطح به‌صورت مناسب جهت اطمینان از کسب مقاومت لازم عمل آوری شود.

۷. استفاده از رنگ یا روکش بر سطح مرمت شده

پس از ترمیم باید سطح را با رنگ یا غِشای ضد آب جهت عدم وقوع مجدد پوسته پوسته شدن در ناحیه مورد نظر پوشاند.

 منبع

نوشته شده توسط تیم مترجمین موسسه 808

اگر دوست دارید به تیم مترجمین 808 بپیوندید، با ما تماس بگیرید.

دریافت فایل PDF مقاله برای اعضای VIP رایگان است. سایر کاربران با پرداخت ۵۰۰ تومان می توانند اقدام به دریافت این فایل کنند.