شهرداری معمولاً به بخشی شهری از تقسیمات کشوری گفته می‌شود که به صورت یک ابرشرکت با قدرت خودگردان یا در حیطه‌ی قضایی اداره می‌شود. همچنین اصطلاح شهرداری به معنی بدنه حاکم در یک شهرداری نیز اطلاق می‌شود. قدرت شهرداری، محدوده‌ای از استقلال مجازی است که برای کمک و تکمیل حاکمیت‌پذیری از دولت است. شهرداری‌ها ممکن است حق داشته باشند که برای افراد و شرکت‌ها مالیات وضع کنند مثل مالیات بر درآمد، مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد شرکت‌ها و همچنین ممکن است بودجه کلانی را نیز از دولت‌ها دریافت کنند.

تاریخچه شهرداری در ایران

شهرداری را سابقاً بلدیه می‌گفتند. ناصرالدین شاه در سال ۱۳۰۰ قمری به دنبال اصلاح امور داخلی، تصمیم گرفت بلدیه را در تهران تأسیس کند اما موفق نشد. در سال ۱۲۸۳ ه‍جری شمسی، قانون بلدیه در مجلس شورای ملی تصویب شد.

پیش از تشکیل بلدیه مردم هر شهر طبق آداب و رسوم و اعتقادات شخصی و دینی، بدون مداخله حکومت خدمات شهری را انجام می‌دادند. پس از پیروزی مشروطه مشکلات مختلفی در اداره امور شهرها در زمینه‌هایی مانند بهداشت شهری و آب‌رسانی وجود داشت که موجب شد نمایندگان مجلس اول در صدد تدوین زمینه‌هایی برای بهداشت شهرها برآمدند، که منجر به تدین اولین قانون شهرداری‌ها تحت عنوان «قانون بلدیه» در ۱۹ خرداد ۱۲۸۶ شمسی شد.

از سال ۱۲۹۰ دولت سعی داشت بلدیه را به خود وابسته کند ولی این موضوع تا کودتای ۱۲۹۹ عملی نشد؛ ولی پس از کودتا و روی کار آمدن سیدضیاءالدین طباطبایی و تسلط دولت بر تمامی امور، در سال ۱۳۰۰ بلدیه که تا آن زمان نهادی مستقل بود به دولت وابسته شد.

منبع: +

تهیه‌کننده: محبوبه پوریوسفی