هرگونه ناکامی در تکمیل فعالیت در زمان برنامه‌ریزی شده تأخیر زمانبندی را حاصل خواهد نمود. البته باید همواره بر این امر واقف بود که عدم تحقق برنامه برای هر فعالیت مجزا می‌تواند ناشی از تأخیر مجرد آن فعالیت یا متاثر از تأخیر فعالیت‌های پیش‌نیاز آن فعالیت بوجود آید. به عبارت دیگر تأخیر هر فعالیت لزوما تأخیر پروژه را به همراه نخواهد داشت.

 واریانس بین زمان پیش‌بینی شده تکمیل پروژه و زمان واقعی تکمیل آنرا تأخیر پروژه گویند. این تأخیر با مجموع تأخیرات فعالیت‌های موجود بر مسیر بحرانی برابر خواهد بود.

علل تاخیر

نقش عوامل اصلی پروژه (كارفرما، مشاور وپيمانكار) از اهميت به‌سزايی برخوردار بوده و شايسته است كه هر سه عامل با نظام‌مند كردن مديريت پروژه‌ها وبا ايجاد نگرشی فرايندی به علم مديريت پروژه در سطح كلان و در رسيدن به اين هدف تلاش نمايند.

تحقیقات بسیاری در زمینه علل تاخیر در تحویل پروژه در کشور صورت گرفته است که از میان آن می توان به برخی از موارد زیر اشاره کرد:

برنامه‌ریزی نامناسب، عدم پرداخت به موقع صورت وضعیتها توسط کارفرما، مدت قرارداد غیرواقع بینانه تحمیل شده از جانب کارفرما، بنیه ضعیف مالی پیمانکار، پیشنهاد قیمت بالا از طرف پیمانکار، عدم برآورد به موقع تعدیل‌ها و اضافه‌کاری‌ها، مشکلات تحصیل زمین اجرای کار، کیفیت پایین مواد و مصالح، کمبود مواد و مصالح، افزایش تدریجی قیمت مصالح، مشکلات فراهم کردن مصالح به قیمت جاری رسمی، خرابی مکرر دستگاه و تجهیزات و کمبود قطعات یدکی آن، مسایل جوی در منطقه و محدود بودن فصل کاری، شرایط زمین‌شناسی غیر منتظره و عدم همکاری ارگان‌های دارای منصوبات زیرزمینی و صعوبت حفاری برخی از دلایل عمده ایجاد تأخیر در پروژه‌های عمرانی کشور است.

هزینه‌های تأخیر در اتمام به موقع پروژه

1. هزینه دیر رسیدن به بهره‌برداری یا سود از دست رفته
2. هزینه ناشی از گران شدن منابع تجدیدناپذیر (تجهیزات خریدنی و مصالح)
3.  افزایش هزینه منابع تجدید پذیر یا کاری (نیروی انسانی و ماشین آلات)
4. هزینه تمدید مجوزها و پیمان نامه‌ها
5. هزینه بهره سرمایه صرف شده
6. ضرر از دست دادن بازار رقابت
7. با به تعویق افتادن تکمیل پروژه ممکن است پروژه غیراقتصادی شود.
8. ضرر ناشی از عدم اشتغال زایی در کشور
9. ضرر ناشی از کاهش درآمد دولت و رفاه اجتماعی مردم