وزارت لجستیک و آمایش سرزمین یا وزارت حمل‌ و نقل و آمایش سرزمین؟

تین نیوز | امیر جعفرپور کارشناس حمل و نقل در مطلبی که چندی پیش در تین نیوز منتشر شد با طرح این پرسش که چرا وزارت لجستیک و آمایش سرزمین؟ نوشت:

" 1- چون لجستیک = حمل ونقل + تجارت + ارتباطات
پس وزارت کوچک ارتباطات که عملا شان حضوری ندارد باید به عنوان ضلع اصلی مرتبط با حمل ونقل با آن ترکیب شود. همچنین بازرگانی در قالب سازمان توسعه تجارت باید از وزارت صنعت و معدن و اقتصاد(بدون عنوان تجارت و با ترکیب آن وزارت با وزارت اقتصاد و دارایی)، جدا شده و به وزارت جدید ما ملحق شود.

2- چون استخوان بندی یا اسکلت امور آمایش سرزمین همان حمل ونقل و تجارت است باید از سازمان مدیریت جدا شده و ضمن در بر گرفتن امور کلان شهرسازی (و نه جزییات) به وزارت جدید ملحق شود.

3- چون بعد 60 سال بعد تصویب قانون شهرداریها، لایحه مدیریت شهری در صدد ایجاد دولتهای محلی با مدیریت شهرداران است، امور جزیی و تصدی مثل مسکن یا طرح تفصیلی یا راههای اصلی و فرعی و روستایی و بهداشت و آموزش و ... به شهرداران واگذار می شود و این قانون جایگزین قانون فعلی شهرداریها می شود، لذا حمل ونقل در ابعاد حاکمیتی باید وزارت داشته باشد.

4- چون تجربه 10 سال اخیر کشورهای توسعه یافته نظیر فرانسه و آلمان و ژاپن که در سال جاری به آنها سفر داشتم مهم است و جدیدا وزارت با نام مشابه پیشنهاد بنده ایجاد نموده اند.
5- چون وزیر فکور و خلاق و خوشفکر راه و شهرسازی این مهم را درک نموده اند و برخلاف نظر احساسی و بعضا متعصبانه و محدود نگر بعضی متخصصان به این مهم توجه نموده اند."

پس از انتشار این مطلب در تین نیوز، سید مرتضی ناصریان کارشناس حمل و نقل در مورد پیشنهاد مطرح شده، نوشت:

1- در پیشنهاد ارایه شده نكات ارزنده و قابل تامل وجود دارد و باید نقاط قوت و ضعف آن را بحث نمود.
ارزنده بودن آن از حیث ارتباط داشتن وظایف مورد اشاره و پیشنهاد شده برای تجمیع در یك وزارت است.
یك نكته ارزنده دیگر توجه به موضوع مهم و اساسی آمایش سرزمین است كه متاسفانه در ساختار وزارتخانه های موجود هیچ سازمانی متولی عملیاتی كردن آن نیست. این موضوع به قدری مهم است كه یكی از محورهای برنامه ششم به آمایش سرزمین می پردازد.
بحث های مهمی در حول موضوعاتی همچون توسعه دریامحور، توسعه شرق كشور و توسعه استانهای غربی كشور، توسعه استانهای شمالشرقی كشور و توسعه مناطق محروم و توسعه مناطق زاگرس میانی مطرح هستند و همگی هم به نظرم بجا و مهم كه زیر چتر آمایش سرزمین باید حل و فصل شوند.
با اینحال بنده شاید بنا به عادت به وزارت راه و ترابری سابق، بیشتر به معایب این پیشنهاد بپردازم و شاید دیگران محاسن آن را توصیف نمایند.

مشكل نخست:
اگر كشور ما حدود 20 وزارت دارد پس وزن وظایف هز وزارت باید حدود 5 درصد باشد. وزن وظایف این وزارت در مجموع كابینه چقدر است؟ به نظرم وزن وزارت پیشنهادی بیش از 10 درصدی است یعنی این وزارت از حیث وظایف خیلی سنگین وزن خواهد بود.

مشكل دوم:
سازمان های كشور ما متاسفانه قائم به فرد هستند. آیا می توان كاندیدای مناسب و شایسته‌ای برای مدیریت چنین وزارت مهم و گسترده ای تعریف نمود؟

مشكل سوم:
آیا می توان ساختار و تشكیلات این وزارت را با محدودیت های اجباری و غلط سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور تعریف نمود. توضیح آنكه شورایعالی اداری و مدیریت و برنامه ریزی كشور حكم نابجا كرده اند كه هر وزارت باید 4 تا 5 معاون در ستاد داشته باشد نه بیشتر و این حكم نابجا جلوی هر سازماندهی منطقی در وزارتخانه ها را مسدود نموده است. آیا چنین وزارت وزینی را می توان با 4 معاونت تعریف نموده و وظایف آن را پوشش داد؟

مشكل چهارم:
اگر تغییر پیشنهادی برای تحول از وزارت راه و شهرسازی به وزارت پیبشنهادی را بررسی كنیم متوجه تغییرات اساسی و همه جانبه می شویم. این در حالی است كه سازمانها و ادارات ما در برابر تغییرات مقاومت دارند و چابك نیستند و لذا در شرایط كشور ما تغییرات تدریجی عملی است و تغییرات دفعی منجر به شكست سازمانی می شود.

اما این كه چرا سازمان های ما در برابر تغییر مقاومت می كنند ریشه آن به نظر بنده آن است كه اغلب مدیران و كاركنان دولتی ما در حوزه كاری خود به صورت تجربی تسلط پیدا كرده و كار می كنند و با وظایف و روابط موجود در حیطه كاری خود خو گرفته اند و اغلب این مدیران و كاركنان به طرق علمی و نهادی نمی توانند اصول اداری و مدیریتی یك حوزه تازه تاسیس را تحلیل كرده و در شرایط جدید به خوبی كار كنند.

جعفرپور نیز در پاسخ به دیدگاه مطرح شده نوشت:
1- وزارتخانه ها باید كاهش یابد و در طرح ارتقای بهره وری دولت كه 5سال قبل در مجلس ارائه شد و برنامه پنجم و اخیرا برنامه ششم، این مهم مورد تاكید بوده است.
2- با جانشین پروری مبتنی بر شایسته سالاری و دوراندیشی می توان مشكل دوم را به راحتی رفع نمود. البته امروز مدیران شایسته كم نیستند.
3- با بالا نبردن قسمت اداری- مالی تاحد معاونت وزارت كه آفت دستگاه ها است و ایجاد سازمان وابسته در موضوعات وزارت پیشنهادی، محدودیت 5 معاون چندان مهم نخواهد بود.
4- مقاومت در برابر تغییر را می توان با تدبیر و امید به راحتی شكست.

در ادامه ناصریان نیز به طرح دیدگاه خود پرداخت و نوشت:
بنده قائل به ضرورت تفكیك وزارت راه و ترابری سابق از وزارت مسكن و شهرسازی بوده ام و با منطق توضیح داده شده نمی توانم اضافه نمودن وزارتخانه های بازرگانی و ارتباطات به این وزارت پیشنهادی را بپذیرم، پیشنهاد وزارت حمل‌ و نقل و آمایش سرزمین را مطرح می نمایم.

منبع:+