دل نوشته ای به مناسبت سالگرد درگذشت مرحوم علی اکبر معین فر از طرف یه شاگرد

۱۲ دی ۱۳۹۷ اولین سالروز درگذشت علی‌اکبر معین‌فر سیاست‌مدار (۱۳۹۶–۱۳۰۶) علی‌اکبر معین‌فر سیاست‌مدار و مدیر ارشد اجرایی ایرانی بود، که نخستین وزیر نفت پس از انقلاب ۱۳۵۷ در ایران محسوب می‌شود. وی دانش‌آموخته مهندسی راه و ساختمان از دانشکده فنی دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد مهندسی زلزله از دانشگاه واسدا است. خدمات مهندس معین‌فر در زمینه مطالعات مربوط به زلزله‌های ایران مورد توجه محافل فنی در سطح جهان قرار گرفت که برای ایشان افتخاراتی علمی نیز به همراه آورد. وی به مدت هشت سال عضو هیئت مدیره‌های «مؤسسه بین‌المللی زلزله» و «مؤسسه اروپائی مهندسی زلزله» در دهه ۱۹۷۰ میلادی بود و تا پیش از درگذشت، عضو مادام‌العمر جامعه مهندسی زلزله هندوستان بود. روحش شاد یادش گرامی

دلنوشته ای برای مرحوم استاد علی اکبر معین فر:

 تو مهر ماه سال 91 تو همایشی توجه ام به چهره خندان پیرمردی خسته و عصا به دست جلب شد (آن موقع متاسفانه سوابق تاریخی ایشان را نمیشناختم). تو نگاهشان کلی حرف بود کلی درس و البته خستگی گذراندن راهی دراز و پر پیچ و خم، منم که تا اون زمان بعد یکسال نزدیک به 39 شماره رادیو 808 رو با اساتید داخلی و خارجی تو رشته مهندسی عمران ضبط و منتشر کرده بودم متوجه شدم رسیدم به دقیقا همونی که تو یکسال گذشته دنبالش میگشتم، کسیکه تاریخچه کامل و جامعی از مهندسی عمران تو کشور تو حافظش جا داره و میتونه صفر تا صد تاریخ مهندسی ایران را برای من و شنوندگان رادیو 808 بیان کنه، بلافاصله با خواهش و واسطه گرفتن از استاد مهندس احمد شفاعت به ایشان درخواست مصاحبه دادم و شماره ای گرفتم و بعد چند ماه بالاخره با تماس فراوان موفق شدم با خودشان صحبت کنم و برای ضبط مصاحبه خدمتشان برسم که به جهت طولانی شدن مصاحبه مجبور به ضبط در در دو نوبت در تاریخ های 10 و 17 آذر  سال 1391 شدم که با استقبال گرم ایشان روبرو شدم ، توقع این استقبال رو نداشتم احساس کردم به حضور فردی رسیدم که مشتاقانه در انتظار تریبونی برای بیان تجربیات و خاطراتشان هستند و از طرفی من هم سراسر اشتیاق بودم برای شنیدن.

بعد ها متوجه شدم که به جهت سوابق سیاسی ایشان سال ها بود متاسفانه از جامعه دانشگاهی و سیاسی کشور کنار گذاشته شده بودند و تو سال های پایانی عمرشان تنهایی را انتخاب کرده بودند  و هر از گاهی با همراهان قدیمی اشان همنشین میشدند ، پرسیدم خانواده اتان پیش شما زندگی نمیکنند؟ فرمودند همسرم چند سالی است فوت کرده اند و بچه هاشون را هم فرستاده اند به خارج از کشور برای تحصیل تا برای کل دنیا مفید باشند تعجب کردم که چرا با این سوابق سیاسی ملی این را برای بچه های خودشان توصیه کردند! گفتند وقتی درون جامعه ای بیمار زندگی میکنیم که هر فکر و اندیشه مثبتی را سرکوب میکنه بهتر است بچه هام در جایی که آزادی برای انجام هر نوع تغییر و پیشرفت را دارند زندگی کنند و از مسائل سیاسی دور باشند!

در کل صادقانه بگم اون روزها خیلی نمیدونستم با چه شخصیتی در حال مصاحبه هستم ، یعنی فقط سوابق علمی ایشان را میدانستم اما بعد فهمیدم همزمان که با شخصیتی علمی در حال مصاحبه هستم با فردی که در تاریخ و سرنوشت سیاسی قرن معاصر کشورمان نقش مهمی داشته اند هم در حال گفتگو هستم. همراهی با مهندس بازرگان و ادامه دادن راه دکتر مصدق کافی بود به من جوانی که تا آن زمان خیلی از تاریخچه فعالیت های سیاسی ملی مذهبی های این مملکت نمیدونستم کمک کنه تا گوشه ای از سختی ها و زجر هایی که در تاریخ این کشور توسط مردان بزرگ وطن پرستمان پشت سر گذاشته شده تا من و امثال من امروز در این مملکت با آرامش به دنبال پیشرفت و فردای بهتر برای کشورمان باشیم را از نزدیک لمس کنم. بی اندازه خوشحالم که این مصاحبه را ضبط کردم نه فقط به خاطر  انتقال خاطرات و تاریخ مهندسی کشور به مهندسانمان بلکه به خاطر اینکه این مصاحبه باعث یادآوری آرمانخواهان فراموش شده ای چون معین فر ها در کشور شد تا علاوه بر قدردانی از زحماتشان باعث بشه مراکز علمی اجرایی مختلف هم به یاد حضور چنین پیشکسوتی بیفتند و یکی بعد دیگری همایش ها و سمینار هایی در  زمان حیات ایشان در راستای تجلیل از زحماتشان برگزار کنند.

مرحوم مهندس معین فر به معنای واقعی تعریف یک مهندس بودند، یعنی برای عملی کردن ایده های علمی از هر نیروی اجرایی سیاسی کشور استفاده میکردند، نه فقط در دانشگاه صرفا وقت روی مقاله دادن بگذارند و نه فقط در ادارات دولتی صرفا مدیر اجرای کار های روتین باشند و نه فقط درون یک شرکت فنی مهندسی یا مشاور صرفا انجام دهنده پروژه های محدود و مشخص ، بلکه با تلفیق مدیریت و دانش و رویکرد مهندسی خود به شیوه ای عملی به دنبال پیاده سازی سیاست هایی بودند که بتواند در نهایت برای مردم کشور مثمر ثمر باشد. از جمله برخی از این سیاست ها میتوان به تاسیس شبکه شتاب نگاری زلزله کشور در سال 52 و  تدوین استاندارد 2800 در سال 66 (که ایشان ریاست کمیسیون تدوین را بر عهده داشتند) و بسیاری از انجمن ها و مراکز مختلف تاثیرگذار در مهندسی کشور اشاره کرد.

با آنکه دنیا را دیده بودند اما وطن پرستی باعث برگشتشان به کشور و خدمت به مردم کشورشان شد با آنکه در سیاست به ایشان و همقطارانشان سال ها کم لطفی شد اما هیچوقت در تقابل نایستاد و همواره راه اصلاح از درون را پیش گرفت و تا انتها خستگی ناپذیر ادامه دادند.خستگی ناپذیر ، شجاع ، جسور و کم توقع!

 قبلا تو این فایل صوتی تصویری از سری پادکست های داستان من رادیو 808 دلایل ورود و انتخابم به مقوله طراحی عملکردی را ذکر کردم انتخابی که در آن آشنایی با شخصیت بزرگی چون مرحوم استاد معین فر نقش کلیدی داشت.

استاد عزیز من از شما خیلی چیزا یاد گرفتم ، به حرفتون گوش دادم اینجا تو این کشور موندم و سال ها بی توجهی و نادیده گرفتن و دشمنی رو به جون خریدم و هنوز میدونم خیلی خیلی کمتر از اونچیزی که شما و امثال شما ها سال ها برای مردم این کشور از زندگی خودتون هزینه کردید و کشیده اید راه دارم ، همواره شاگرد کوچک شما خواهم بود و بر عهد خود استوار هستم مطمئن باشید راه شما را شاگردانتان ادامه خواهند داد.

روحتان شاد و یادتان گرامی

مجتبی اصغری

مطالب مرتبط:

• دانشنامه معرفی مرحوم علی اکبر معین فر
• رادیو 808: شماره 40- قسمت اول مصاحبه با مهندس علی اکبر معین فر، جمعه 10 آذر
•  رادیو 808: شماره 41- قسمت دوم مصاحبه با مهندس علی اکبر معین فر، جمعه 17 آذر
• ویدئوکست مستند مصاحبه رادیو 808 با مهندس علی اکبر معین فر، پدر مهندسی زلزله ایران
• مجله گفتگوی اختصاصی رادیو 808 با مهندس علی اکبر معین فر ( پدر مهندسی زلزله ایران )
• گزارش تصویری مصاحبه رادیو 808 با مهندس علی اکبر معین فر
• رادیو 808: سری پادکست داستان من- شماره 1: داستان ورود 808 به مقوله طراحی عملکردی سازه ها

قسمتي از مصاحبه راديو٨٠٨با مرحوم مهندس معين فر،عضو نهضت آزادي از اعضاي كابينه مهندس بازرگان در دولت موقت،اين مصاحبه آذر٩١ضبط گرديد كه حاوي مستندات تاريخ انقلاب وتاريخ مهندسي كشوراست