پروژه تحلیل خطر لرزه ای (مطالعه موردی تونل انتقال آب سد طالقان به شهر تهران)

کشور ایران یکی از لرزه‌خیزترین کشورهای دنیا محسوب می‌شود. در دهه‌های گذشته به سبب زلزله‌های رخ داده در ایران هزاران نفر جان و مال خود را از دست داده‌اند و همچنین صدمات اقتصادی و اجتماعی سنگینی به کشور وارد شده است. برای مثال در زلزله رودبار سال ۱۹۹۰ در شمال غرب ایران، بیش از ۴۰ هزار نفر جان خود را از دست دادند، بیش از ۵۰۰ هزار نفر بی‌خانمان شدند، نزدیک به ۱۰۰ هزار ساختمان ویران شد و سه شهر و ۷۰۰ روستا نابود شدند. بررسی تاریخچه لرزه‌ای کشور نشان می‌دهد که در یک قرن گذشته تقریبا تمام نقاط کشور مورد آسیب زلزله قرار گرفته‌اند.

عواملی مانند افزایش جمعیت شهرهای مستعد زلزله، کیفیت ضعیف ساخت و ساز، کمبود مقررات ساختمانی و عدم اجرای مقررات ساختمانی به طور صحیح و کامل باعث افزایش آسیب‌پذیری لرزه‌ای و بالا رفتن تعداد قربانیان در کشور های در حال توسعه از جمله ایران در قرن اخیر شده است. علاوه بر کشور ایران، زلزله در سایر نقاط جهان نیز باعث تلفات جانی و مالی زیادی به کشورها شده است که برای مثال می‌توان به زلزله کوبه ۱۹۹۵ ژاپن (۶۵۰۰ کشته)، زلزله ایزمیت ۱۹۹۹ ترکیه (۱۷۰۰۰ کشته) و زلزله چی چی ۱۹۹۹ تایوان (۲۵۰۰ کشته) اشاره کرد. بررسی هر یک از زلزله‌های گذشته نکته‌های زیادی را به مهندسین آموخته است و مشکلاتی نظیر کمبود درک کامل از پدیده زلزله و رفتار ساختمان در حین زلزله را به مهندسین گوشزد کرده است. بدین منظور محققین مختلف برای پیش‌بینی عملکرد زلزله دست به تحقیقات زیادی در این زمینه زده اند و با بررسی زلزله‌های گذشته اطلاعات ارزشمندی در مورد عملکرد آنها به دست آورده‌اند. نتایج این بررسی‌ها می‌تواند در قالب مدل‌سازی تحلیل خطر لرزه‌ای، استخراج روابط کاهندگی و یا استخراج طیف طراحی سازه‌ها و ... خود را نشان دهد.

زمین‌لرزه‌های بزرگ ایران، محققین ایرانی را نیز به تهیه نقشه‌های گسل‌های فعال منطقه و برآورد خطر لرزه‌ای مناطق مختلف ترغیب کرده است. هم‌اکنون مطالعه و برآورد خطر لرزه‌ای هر منطقه که از لحاظ جانی و مالی اهمیت بالایی دارد در توسعه پایدار کشور نقش مهمی را ایفا می‌کند. در پروژه حال حاضر تحلیل خطر لرزه‌ای مربوط به یک خط لوله انتقال آب و تونل‌های مسیر آن انجام می‌شود که هدف این تحلیل بدست آوردن معیاری از نیروی زلزله به منظور طراحی تاسیسات و جلوگیری و کاهش خسارات اقتصادی وارد بر تاسیسات  در هنگام زلزله و جلوگیری از تبعات ناشی از قطع شدن آب بعد از زلزله است.

چکیده:

در این پروژه برای شناسایی لرزه‌خیزی گستره مورد مطالعه و دستیابی به دانسته‌های مختلف و مورد نیاز در برآورد پارامترهای لازم در تحلیل خطر لرزه‌ای گستره‌ای به شعاع ۱۵۰ کیلومتر پیرامون ساختگاه مورد مطالعه مورد توجه قرار گرفته است، به علت طویل بودن تونل انتقال آب مرکز آن به عنوان مرکز ساختگاه لحاظ شده است.

در مرحله نخست، گستره طرح و مرز های آن معرفی شده است و از دیدگاه زمین ساخت صفحه‌ای موقعیت ساختگاه و پیرامون آن و گسل‌های فعال آن مورد بررسی و شناسایی قرار گرفته است.

در مرحله بعد، اطلاعات لرزه‌خیزی گستره طرح جمع آوری شده است و در نهایت با مطالعه چشمه‌های لرزه‌زای مختلف و کمی کردن لرزه‌خیزی گستره و با استفاده از روش تجربی، احتمالاتی و آماری بیشینه بزرگای محتمل منطقه و همچنین بیشینه بزرگای هر ناحیه مشخص شده است. بیشنه بزرگای منطقه که بر اساس رابطه تجربی بین طول پارگی گسل‌های منطقه و بزرگای بیشنه بدست آمده برابر با M_w=۷٫۱۲ و بیشینه بزرگای محتمل بدست آمده با روش کیکو برابر با  M_w= ۷٫۹بدست آمده است.

در گام بعدی با روش تعیینی به بررسی خطر لرزه‌ای منطقه پرداخت شده است، در این گام به محاسبه PGA بدون لحاظ کردن عدم قطعیت روابط کاهندگی (بدون لحاظ کردن انحراف معیار روابط کاهندگی) و همچنین با لحاظ کردن عدم قطعیت روابط کاهندگی پرداخته شده است که حالت اول PGA=۰٫۳۷g و حالت دوم PGA=۰٫۶۶g نتیجه داده‌اند.

در مرحله بعدی آنالیز خطر لرزه‌ای با روش احتمالاتی مورد بررسی قرار گرفته است. در این مرحله علاوه بر رسم منحنی خطر لرزه ای برای سایت مورد نظر طیف خطر یکنواخت نیز برای دوره بازگشت ۷۵ ساله، ۴۷۵ ساله و ۲۴۷۵ ساله سابت مورد نظر رسم شده است. در این روش بیشینه شتاب زمین با دوره بازگشت ۷۵ ساله، ۴۷۵ ساله و ۲۴۷۵ ساله به ترتیب برابر با ۰٫۲۴g  ، ۰٫۴۲g و ۰٫۶۴g به دست آمده است.

همانطور که مطالعه فرمودید، مقاله تحلیلی امروز به بحث تجزیه و تحلیل خطر و ریسک زلزله می‌پردازد و در آن به صورت موردی مطالعاتی دربازه تونل انتقال آب سد طالقان به شهر تهران صورت گرفته است. این مقاله در ۹۷ صفحه و در فرمت پی دی اف در اختیار دانش پژوهان و کلیه علاقه‌مندان قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که پروژه فوق توسط جناب آقایان احمد سپهری (از همکاران نویسنده ۸۰۸) و امین حسینی تهیه و تنظیم شده است. عزیزانی که تمایل به مطالعه مقاله تحلیلی امروز را دارند میتوانند با صرف هزینه در نظر گرفته شده ؛ پروژه فوق را از لینک مربوطه که پس از پرداخت هزینه در دسترس قرار می‌گیرد؛ دریافت کنید.

برای دانلود و مطالعه مقاله تحلیلی امروز "پروژه تحلیل خطر لرزه ای" ؛ بایستی مبلغ ۱۵ هزار تومان از اعتبار خود را صرف کنید. بدین منظور بر روی لینک "پرداخت و مشاهده محتوا" کلیک کنید.